Acaba bundan on yýl sonra ülkemizde kaç ulusal gazete yayýnlanýyor olacak?
Bu soruyu sormama sebep, internet üzerinden her gün izlediðim yabancý gazetelerden ‘Moscow News’un kepenk indirme haberi oldu. ‘Kâðýda basýlý nüshamýzý kapatýyoruz’ haberi...
Okuyalým: “Deðerli okurlar, Moscow News’un kâðýt nüshasý, yönetimin aldýðý kararla, sona eriyor. Moskoviskiye Novosti’nin bir parçasý olarak çýkan bugünkü (23 Ocak) sayýmýz bir sonraki bilgilendirmemize kadar bizim son kâðýt nüshamýz oluyor. Ýnternet sitemiz açýk, sizlere Moskova ve Rusya’dan haberler ve yazýlar sunmaya devam edeceðiz. (..) Lütfen dijital nüshamýzla bizde kalýn.”
Moscow News1930 yýlýndan bu yana Ýngilizce olarak yayýmlanan gazetesiydi Rusya’nýn... Stalin döneminde bir süreliðine yayýnýna ara verilmiþ olsa da varlýðýný sürdürdü. Çýkaran kadro bugün de ayný heyecanla gazeteyi hazýrlýyor, ama giderek dibe vuran satýþlar yüzünden baský masraflarýný karþýlamak mümkün olamýyor...
Çare? Basmaya son verip gazeteyi internet üzerinden çýkarmaya devam etmek...
Rus gazetesi bu yola baþvuran ilk yayýn organý deðil. 1908 yýlýndan beri Boston’da yayýnlamakta olan Christian Science Monitor (CSM) gazetesi 2008 yýlýnda okurlarýyla bayi raflarýnda vedalaþtý; o gün bugündür, internet üzerinden yayýnýna devam ediyor.
ABD’nin en itibarlý gazetelerindendi ‘CSM’; özellikle dünya haberlerinde pek çok ABD gazetesine fark atacak bir canlýlýðý vardý. Orada yaþadýðým yýllarda, Boston’daki kiliseye yapýþýk devasa yönetimevinin önünden geçerken binasýna gýptayla baktýðýmý hatýrlýyorum.
Þimdi de önemli haberlere ve kapsamlý araþtýrmalara imza atýyor CSM mensuplarý; dünyanýn dört bir tarafýnda okurlarý da var. Ancak ABD’nin her büyük kentinde açýlmýþ CSM’a özel ‘okuma odalarý’nda artýk dijital nüshasý okurlarla paylaþýlýyor.
Galiba bir devir yavaþ yavaþ kapanýyor gazetecilikte...
Ýngiltere’nin en önemli gazetelerinden biri ‘Guardian’dýr. Onun da basýlý nüshasýnýn fiþinin çekilmesine az bir süre kaldý. Bir yýl önce “Kapandý, kapanýyor” haberleri çýktýðýnda, Guardian yönetimi, “Hayýr, nihai karardan önce bir deneme daha yapacaðýz” demiþti. Ýngiliz gazetesi olmasýna raðmen, oraya özel haberlerle ABD pazarýný hareketlendirecek bir denemeydi planlanan...
Sebep ne? Sebep mâlî... Guardian’ýn yýllýk zararý 44 milyon Sterlini geçti (yaklaþýk 160 milyon TL). Ýsrail’de hayatýný sürdüren isim sahibi Arcadi Gaydamak ile resmi RIA Novosti Ajansý bile yükünü kaldýramaz oldu Moscow News’un... CSM’u çýkaran kilise örgütü de, tamamen mâlî düþüncelerle, basýlý nüshadan vazgeçmiþti.
Dükkânýn bütünüyle kapatýlmamasýný sebebi reklâmlarýn gelmeye devam etmesi... Gazetecilerin maaþlarýný ödeyip sahibine bir miktar kâr býrakacak kadar reklâm geliyor, fakat kâðýt ve baský masraflarýna yetmiyor para girdisi... Yönetimler de, basmaktan vazgeçtikleri gazeteleri internette canlý tutuyorlar...
Pek çok gazetenin âkýbeti CSM ve Moscow Times gibi olacak...
Kötü mü? Hayýr, deðil. Ýnternet gazetelerinin daha iyi gazetecilik örnekleri vereceklerine inanýyorum. Sonuçta masraflarý azaltýlmýþ bir operasyona dönüþünce gazete çýkarma iþi, bir de haberleri kesme saati baskýsýndan kurtulunca, 24 saat boyu kendini yenileyen, habercilikte televizyonun önüne geçen, gerektiðinde uzun ve ayrýntýlý incelemelere yer verebilen bir mecra haline gelinecek...
Sonuçta reklâm pastasý büyümüyor, dijital medyaya kayýyor...
Dünya nüfusunun yüzde 40’ýna ulaþtý internet kullanýcýsý sayýsý; geometrik bir hýzla artýyor... Türkiye nüfusunun yarýsý internetle haþýr neþir görünüyor; on yýlda yüzde 1750 artýþ söz konusu... Twitter, Facebook gibi yaygýn ilgi gören programlarý kullananlarýmýz dudak uçurtacak yoðunlukta. 2013’te 11 milyon 337 bin 505 Twitter kullanýcýsý vardý Türkiye’de...
Çalýþan sayýsýný azaltarak kapanmayý baþýndan savuþturma gayretinde bizde bazý az satan gazeteler; öyle yapacaklarýna, Moscow Times’ýn yolunu izleseler daha akýllýca olmaz mý?
