Meksika sýnýf arkadaþýmýz, akranýmýz... Dünya ekonomisinde BRIC varsa, ardýndan TEKMe geliyor. Yani Türkiye, Endonezya, Kore ve Meksika... Dünyadaki büyümenin, kalkýnmanýn bundan sonraki sayfalarýný bu ülkeler yazacak. Ve TEKMe grubundan sýnýf arkadaþýmýz Meksika, Türkiye’ye açýlýyor.
Meksika’nýn Ticaret ve Yatýrým Promosyon Dairesi, ProMexico Ýstanbul’da temsilcilik açmaya karar verdi. Niyetleri, Türkiye ile Meksika arasýndaki ticaret ve yatýrýmý geliþtirmek... ProMexico, bizdeki Baþbakanlýk Yatýrým Destek Tanýtým Ajansý’nýn eþiti... Meksika, büyük bir ekonomi. Yýllýk milli gelir 1 trilyon dolarýn üzerinde. Dünyanýn 12. ekonomisi... Türkiye de 1 trilyona ilerliyor. Ancak ikili ticaret 850 milyon dolar. Yani hiç birþey deðil. Meksika Türkiye’yi önemli bir ekonomi olarak görüyor. Meksika da Türkiye için önemli bir ekonomi. Meksika ekonomisi son zamanda BRIC’in gözdesi Brezilya’dan daha iyi iþliyor. Brezilya hammadde satarken, Meksika imalat yapýyor... Meksika’nýn ABD ve Kanada ile serbest ticaret anlaþmasý NAFTA var ki, bu anlaþma Meksika’ya sýnýf atlattý. NAFTA’nýn kolaylýklarý üçüncü ülkelere halen kapalý olsa da Türkiye, Meksika yatýrým ortamýndan yararlanabilir. Ayrýca Meksika üzerinden Güney Amerika’ya ulaþmak mümkün. Türkiye ihracatçýsý için Meksika, gayet boþ bir alan.
Ve de Meksika yatýrým ortamýný nasýl iyileþtirdi, doðrudan yabancý yatýrýmcý için nasýl -deðerli bir ülke- oldu, incelenmesi gerekiyor... Meksika ve Brezilya yatýrým ortamlarýný, yatýrým cazibelerini siyasi kararlýlýkla düzelttiler. Ayný kararlýlýðý Türkiye’nin de gösterip ekonomik refah için vites yükseltmesi, hâl geçerli bir yol. Türkiye’nin Meksika gibi, Brezilya gibi -Yatýrýmcý dostu ve reformcu hükümet iþbaþýnda- mesajýný dünyaya güçlü biçimde vermesi gerekiyor.
6 Kasým’a kadar kriz çýkarmasanýz?..
ABD’de baþkanlýk seçimi 6 Kasým Salý günü yapýlacak. Barack Obama, her baþkanýn istediði þeyi istiyor: Yeniden seçilmek ve dörder yýldan iki dönem üst üste görev yapmak... Ve ABD seçimi büyük ölçüde ekonomi üzerinden gidiyor. Yani 2007’de baþlayan ekonomik krizle hýrpalanan seçmenin cüzdaný, 6 Kasým’daki seçimde belirleyici olacak.
Ýþte bu gerekçeyle, Obama dünyada ekonomik kriz istemiyor. Seçimi etkileyecek siyasi kriz de tabii ki istemiyor, ama öncelik, ekonomide... Obama açýsýndan 6 Kasým’da sandýklar kapanana dek dünyada ekonomik kriz olmamasý gerekiyor. Yani ne Yunanistan, ne Ýspanya ne de Ýtalya’da. Bu ülkelerden birinin sorun yaratýp diðerlerini tetiklemesi, sonra da Euro Bölgesi krizi doðmasý, Obama’nýn en istemediði ihtimal. Bunu önlemek için iki yolu var. 1- Halen Meksika’da süren G-20 toplantýsý vesilesiyle Almanya ve Avrupalýlar’a -Lütfen Yunanistan’ý idare edin, Ýspanya ve Ýtalya’yý kollayýn ve kriz çýkarmayýn- demek, 2- G-20 platformunu kullanýp herkesin bu mesajý Avrupalýla’ra tekrarlamasýný saðlamak ve dünyayý -Yangýn çýkarsa su sýkmaya- hazýr hale getirmek. Halen telkin noktasýndayýz. Yani Obama’nýn Almanya-Fransa’ya -Lütfen AB olarak Yunanistan’ý, Ýspanya ve Ýtalya’yý idare edin, biz de ne lazýmsa destek verelim- demesi kuvvetle muhtemel. Yunanistan’da AB ile hemen itiþmeyecek bir hükümet kurulmasý halinde, bu senaryo iþleyebilir. Komadaki Yunanistan 6 Kasým akþamýna dek Euro çadýrýnda nefes alýp vermeye devam eder. ABD Merkez Bankasý’ndan bu hafta yeni para pompalama sinyali gelirse, dünyanýn krizden uzak durma ihtimali artacaktýr. Bu arada ABD Merkez Bankasý’nýn, -Obama’ya siyasi destek olsun- diye bir karar alacaðýný düþünmüyoruz. Ama Merkez para pompalarsa, Obama’ya yarar. Merkez þimdi hareketsiz kalýrsa da çok sorun olmaz. Çünkü Euro’da kriz olursa ABD Merkez mutlaka harekete geçecek.
-Obama’nýn seçilmesi için 6 Kasým’a kadar dünyada sorun çýkmamasý- senaryosunu bozacak üç geliþme var: 1- Almanya’da Merkel’in iç siyasi baskýya uðrayýp, Yunanistan’ý idare edememesi, 2- Yunanistan’ýn hükümet kuramamasý ya da AB’ye þantajý abartýp, idare edilemeyecek çýlgýnlýklar yapmasý, 3- Piyasalarýn güven bunalýmýna girip Ýspanya-Ýtalya riskini aþýrý satmaya baþlamasý... O zaman iþler karýþýr... Yunanistan ise her durumda ve bütün senaryolarda çýkmaz sokaktadýr.
twitter.com/selimatalayny