Memurlarýn emekliliði ile ilgili konularý düzenleyen 5434 sayýlý Yasaya tabi olanlara iþtirakçi denilmektedir. Memuriyetten istifa edenlerin, isteðe baðlý iþtirakçi olarak, memuriyetten emekli olmalarý ve memuriyet görev sürelerinin karþýlýðý olan ikramiyelerini almalarý mümkündür.
Kimler isteðe baðlý iþtirakçi olabilir?
5434 sayýlý Kanun’a göre iþtirakçi iken 5510 sayýlý Kanunun yürürlüðe girdiði 2008 yýlý Ekim ayýndan önce veya sonra görevinden ayrýlanlar ile bunlardan 5510 sayýlý Kanun’un 4. maddesinin birinci fýkrasýnýn (c) bendine (memur) tabi olarak yeniden çalýþmaya baþlayýp görevlerinden ayrýlanlar, 2008 yýlý Ekim ayýndan önce veya sonra 5510 sayýlý Kanun’un 4. maddesinin birinci fýkrasýnýn (c) bendine tabi görevinden ayrýlýp ayný Kanun’ un 4. maddesinin birinci fýkrasýnýn (a) ve (b) bentlerine (SSK ve Bað-Kur) tabi çalýþmakta iken sigortalýlýklarý sona erenler, isteðe baðlý iþtirakçi olabilir.
5434 sayýlý Kanun’a tabi isteðe baðlý iþtirakçi olmak isteyenlerin,
- 657 sayýlý Kanun ve diðer personel kanunlarý ile kendi kuruluþ kanunlarýna göre en az 10 yýl çalýþmýþ olmalarý,
- Memuriyet görevinden istifa etmek veya müstafi sayýlmak suretiyle ayrýlmýþ olmalarý,
- Memurluktan ayrýldýktan sonra altý ay geçmeden, 5510 sayýlý Kanun’un 4. maddesinin birinci fýkrasýnýn (a) ve (b) bendi uyarýnca sigortalý çalýþmaya baþlayanlarýn ise zorunlu sigortalýlýklarýnýn sona erdiði tarihten itibaren altý ay içinde Kuruma yazýlý olarak müracaat etmeleri, halinde 5434 sayýlý Kanun’un mülga 12. maddesi gereðince isteðe baðlý iþtirakçilikleri saðlanacaktýr.
10 yýllýk sürenin hesabýnda fiili hizmet süresi zammý, itibari hizmet süresi, ücretsiz izinli geçen süreler, hizmet borçlanmalarý ile benzeri süreler dikkate alýnmayacaktýr.
Müracaat nasýl ve nereye yapýlmalý?
5434 sayýlý Kanun’a göre isteðe baðlý iþtirakçi olmak isteyenlerin, 5434 sayýlý Kanun’a göre isteðe baðlý sigortalý olarak ilgilendirilmesi istemini içeren dilekçe veya www.sgk.gov.tr internet adresinin form dilekçeler bölümünden doldurulacak dilekçe ile Sigorta Primleri Genel Müdürlüðü Kamu Görevlileri Daire Baþkanlýðýna müracaat etmeleri gerekmektedir.
Ödemenin miktarý
Ýsteðe baðlý iþtirakçilerin ödemesi gereken bir aylýk kesenek ve karþýlýk tutarý sigortalýnýn görevinden ayrýldýðý tarihteki derece kademesinin göstergesi, varsa bu dereceye ait ek gösterge rakamýnýn müracaat ettiði tarihteki katsayý ile çarpýmý sonucu bulunacak tutara o tarihte yürürlükte olan taban aylýðý, kýdem aylýðý, emeklilik tazminatý tutarý ilave edilmek suretiyle bulunacak toplam tutarýn yüzde 16 emeklilik keseneði ve yüzde 20 kurum karþýlýðý olmak üzere toplam yüzde 36’sýdýr.
Ayrýca, 5434 sayýlý Kanun’un mülga 12. maddesi uyarýnca isteðe baðlý iþtirakçi olarak SGK ile ilgilendirilenler yüzde 12 oranýndaki genel saðlýk sigortasý primlerinin tamamýný da kendileri ödeyeceklerdir.
Ödeme aksarsa ne olur?
Toplu ya da fasýlalý olarak toplam altý aydan fazla emeklilik keseneði ve kurum karþýlýklarýnýn süresi içinde yatýrýlmamasý durumunda tekrar isteðe baðlý iþtirakçi olarak ilgilendirilmelerine imkan bulunmayýp, talep etmeleri halinde 5510 sayýlý Kanun uyarýnca isteðe baðlý sigortalý (Bað-Kur) olabileceklerdir.
Sözün özü, 2008 yýlý ekim ayý baþý öncesi memuriyet kapsamýnda olup, memuriyetten ayrýldýktan sonra sigortalý olarak iþverene baðlý veya serbest çalýþanlar, isteðe baðlý iþtirakçi olarak memuriyetten emekli olabilir ve memuriyette görev yapýlan yýllarýn karþýlýðý olan emekli ikramiyesini alabilirler. Emekli olmadan önceki son 7 yýllýk sürenin yarýsýndan fazlasýnýn isteðe baðlý iþtirakçilik olmasý gerektiðine de dikkat etmeliler.
