Kamuoyu haklý olarak 24 Haziran seçimlerine kilitlendi ancak hemen güneyimizde Türkiye’nin ve bölgenin geleceðini ilgilendiren önemli geliþmeler yaþanýyor.
ABD Dýþiþleri Bakaný Tillerson’ýn görevden alýnmasý ile geleceði konusunda soru iþaretleri doðan Menbiç müzakereleri yeniden hareketlendi. Bu kapsamda önce Dýþiþleri Bakaný Çavuþoðlu ABD’nin yeni Dýþiþleri Bakaný Pompeo ile Brüksel’de bir araya geldi. Ardýndan Genelkurmay Baþkaný Hulusi Akar ABD’li mevkidaþý Dunford ile telefonda görüþtü.
Bakan Çavuþoðlu Brüksel’de yaptýðý açýklamada “Yol haritasý uygulanýrsa YPG Menbiç’ten çekilecek” ifadelerini kullandý. Bu ABD ile yapýlan Menbiç görüþmelerinde mesafe kat edildiði anlamý taþýyor. Bu konuya gireceðim ancak önce bölgedeki diðer geliþmelerle ilgili bir parantez açmam gerekiyor.
Suriye’de yeni bir hareketlilik dalgasý baþladý. Bu dalga tsunamiye dönüþme kapasitesi taþýyor. Dev dalgalarýn Ýran’a yöneldiðini söylemek yanlýþ olmaz. Kýsaca özetleyelim: Ýsrail Suriye’de Ýran milislerini ve devrim muhafýzlarýný art arda hedef aldý. Ýran henüz bu saldýrýlara yanýt veremiyor. Daha sonra ABD, Ýngiltere ve Fransa kimyasal silah kullanan Esed rejimine füze saldýrýsý düzenledi. Ruslar “Kýrmýzý çizgilerimiz aþýlmadý” diyerek bu operasyona bir þekilde onay verdiðini duyurdu.
Geçtiðimiz hafta ABD Dýþiþleri Bakaný Pompeo Riyad, ardýndan Tel Aviv’i ziyaret etti, Ýran’ý eleþtirdi. Ýsrail Baþbakaný Netenyahu ise Ýran’ýn nükleer silah geliþtirdiðine iliþkin belgeleri ele geçirdiklerini açýkladý. Ýsrail Parlamentosu Knesset Baþbakan Netenyahu’ya savunma bakaný ile görüþerek savaþ kararý alma yetkisi verdi.
Bu geliþmeler ABD ve Ýsrail’in, Ýran’ýn Suriye’deki 80 bin milisini tasfiye etmek için düðmeye bastýðýný gösteriyor. Ancak bunu hangi kara unsuruyla yapacaklarý henüz belirsiz. Riyad’ýn finansmanýyla, sahadaki savaþçýlara yüksek meblaðlar ödenerek oluþturulmaya çalýþýlan Arap ordusunun kapasitesi bu tür bir hamle için yetersiz. Zaten bu ordunun Rakka ve Deyrizor’da kullanýlacaðý belirtiliyor ki bu PKK’nýn Rakka’dan da çýkartýlmasý demek. Türkiye’nin penceresinden bakarsak bu geliþmeler sahadaki aktörlerin ilgisini Suriye’nin kuzeyinden daha farklý alanlara kaydýracak. Bu Türkiye’ye terör örgütü PKK ile mücadelesinde konjonktürel kolaylýk saðlayacak.
Þimdi yeniden Menbiç’e dönebiliriz. Çavuþoðlu’nun iþaret ettiði yol haritasýnýn detaylarý önemli. Diplomasi kulislerinden sýzan bilgilere göre yol haritasýnýn öne çýkan baþlýklarý þunlar:
Terör örgütü PKK Menbiç’ten çekilecek. Menbiç’te ABD askerinin varlýðý sürecek. Menbiç’in güvenliðini Araplardan müteþekkil bir güç saðlayacak. Türk askeri de Menbiç’in güvenliðine katký sunacak. ABD ile pürüzler giderilirse bu adýmýn 24 Haziran seçimlerinin ardýndan atýlabileceði belirtiliyor.
24 Haziran seçimleriyle ilgili trafik hýz kazandý. Abdullah Gül’ün Cumhurbaþkanlýðý adaylýðýndan vazgeçmesi üzerine muhalefet partileri mecliste ittifak kurma kararý aldý. Dört parti ittifak için anlaþtý. Dün itibariyle ittifakýn ismi henüz açýklanmamýþtý. Cumhur Ýttifaký ise önemli bir yol kat etti. Ýttifakýn adayý, ismi, protokolü belli. Cumhurbaþkaný Erdoðan da Pazar günü manifestosunu açýklayacak. Kulislere göre manifestoda 24 Haziran’dan sonra izlenecek rotaya iliþkin güçlü iþaretler yer alýyor. Buna göre Erdoðan üç konunun altý önemle çizecek. Bunlardan ikisi adalet ve kalkýnma. Üçüncü vurgu ise demokrasiye yapýlacak.
