Merak edince öðreniliyor

Acaba Suriye’de þimdilerde yaþananlar ABD’de yaþansaydý nasýl bir tablo ortaya çýkardý? Neler olurdu ABD’de?

Soru bir okur tarafýndan bana yöneltildi... Ayný okur bir konuyu daha merak ediyormuþ, onu da þu biçimde formüle etti: IÞÝD adýný Irak ile irtibatlý olarak iþitmeye baþladýðýmýzdan beri, bu örgütün mali kaynaklarý da gündeme geliyor... “Musul’a girdiklerinde bankada ne kadar para bulmuþlar?” sorusuyla baþlandý, rehinelere biçilen deðere kadar gidildi... Arada iþgal ettikleri her yerin derhal paraya dönüþtürülebilecek petrol zengini bölgeler olduðu bilgisi de var... Acaba ‘teröristler’ eylemleri için öyle büyük paralara ihtiyaç duyuyorlar mý?

Meraklýlar için gýdýklayýcý sorular bunlar...

IÞÝD’in hükmettiði mali kaynaklarýn iki milyar dolar olduðu hesap ediliyor... Büyük bir rakam bu. Fakat terör eylemi yapmak için büyük bir meblâðlar gerekmiyor.

Suriye yerine ABD karýþsa, iç-savaþ Þam ve Halep gibi þehirlerde deðil de New York ve çevresinde yaþansaydý, Amerikalýlar ne yapacaklarýný þaþýrýrlardý. New York eyaletinin en görkemli bölgeleri tahribata uðrayýnca kaçýþlar baþlar, bazý yerlerde geride kimsecikler kalmazdý...

Bu bilgileri kafamdan atmýyorum. Okurun sorularýna muhatap olduktan sonra yaptýðým araþtýrmalar sýrasýnda gözümü açacak bilgilerle karþýlaþtým. Star okurunun aklýna gelen iki soru ABD’de de merak konusu olmuþ çünkü...

Globalleþme yalnýz ekonomide deðil; meraklar da globalleþti, bilesiniz...

“Eðer bizler Suriyeli olsaydýk” (‘If we were Syrian’) sorusu altýnda örgütlenen bir grup, komþumuzda süregiden iç-savaþý kendi ülkelerine yansýtmýþlar... Vardýklarý sonuç kýsaca þu: New York eyaletinin önemli yerleþim yerlerinden Syracuse bütünüyle yok olur, Manhattan’da yaþayan herkes mülteci haline dönüþürdü...

Suriye’nin nüfusu savaþ öncesi 22 milyondu; þimdiye kadar Suriye’de Syracuse nüfusu kadar insan 160 bin kiþi hayatýný kaybetti; yaklaþýk Manhattan nüfusu kadar 9.3 milyon Suriyeli de yaþadýklarý yerleri terk etti.

Rakamlarý ABD nüfusuyla orantýlarsak karþýmýza devasa bir tablo çýkýyor: 22 milyon nüfusta 160 bin ölü, ABD’nin nüfusu 350 milyon olduðuna göre, yaklaþýk 2.3 milyon Amerikalý’ya tekabül ediyor...

ABD’nin bugüne kadar tarafý olduðu kanlý savaþlarýn bütününde iç-savaþta, 1. Dünya Savaþý’nda, 2. Dünya Savaþý’nda, Kore’de, Vietnam’da verdiði kayýplarýn toplamýnýn neredeyse bir misli bu rakam...

Uzaktan izlerken þaka gibi geliyor Amerikalýlar’a, ama Suriye diye bildiðimiz ülke sizlere ömür...

Þimdilerde sýrada Irak var. Orada da IÞÝD’in devreye girmesiyle adý konulmamýþ bir iç-savaþ baþladý. ABD iþgali sonrasýnda bir milyondan fazla Iraklý hayatýný kaybetmiþ, dört milyonu da yerlerini terk etmiþti... IÞÝD’le birlikte bu rakamlar iyice artýyor...

IÞÝD gibi örgütlerin aslýnda terör eylemleri için öyle fazla paralara ihtiyaçlarý yok. Pentagon’a baðlý çalýþan bir araþtýrma grubu, uzaktan kontrollü bombalarla yapýlan eylemlerin 400 dolara mal olduðunu hesap etmiþ... Çantalara konulan bombalarla eylem 500 dolar... Canlý bombalar için kullanýlan yelekler 1200 dolar... Araç bombalarý 13 ilâ 20 bin dolara mal olmaktaymýþ; paranýn çoðu araç içinmiþ...

Dünya Kupasý maçlarý Almanya’da yapýlýrken (2006) 20’li yaþlarýnda iki genç bomba yüklü çantalarýyla maça gider gibi Köln trenine binmiþler... Eylemlerini yapamadan ele geçtikleri için kullanacaklarý malzeme incelenmiþ Birleþmiþ Milletler uzmanlarý tarafýndan... Richard Barrett adlý uzman, “Çantalardaki bombalar için 500 dolar yetmiþtir” tahmininde bulunuyor...

Bu bilgileri öðrendiðim kaynak en büyük iki eylem için yapýlan hesaplarý da veriyor: 7 Temmuz 2005 tarihinde Londra metrosunda gerçekleþtirilen eylem 14 bin dolara mal olurmuþ; 11 Eylül 2001 New York’taki ikiz kuleler eylemi ise 400-500 bin dolara...

Terörün teröristlere maliyeti yüksek deðil; ülkelere maliyeti yüksek...