Meslek hastalýðý, sigortalýnýn çalýþtýðý veya yaptýðý iþin niteliðinden dolayý tekrarlanan bir sebeple veya iþin yürütüm þartlarý yüzünden uðradýðý geçici veya sürekli hastalýk, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
Örneðin; kömür madenlerinde çalýþan sigortalýlarýn tutulduklarý 'Pnömokonyoz' ve 'Antrekozis', mermer ocaklarý veya kot taþlama iþyerlerinde çalýþanlarýn tutulduklarý 'Silikozis', tütün iþletmelerinde çalýþan sigortalýlarýn yakalandýklarý 'Tabakozis' gibi hastalýklar, iþin niteliðine göre tekrarlanan bir sebeple meydana gelen tipik meslek hastalýklarýndandýr.
Meslek hastalýðýna tutulan sigortalýya, SGK tarafýndan geçici iþ göremezlik ödeneði verilmekte veya sürekli iþ göremezlik geliri baðlanmaktadýr. (5510 sayýlý Kanun Madde 16)
Diyelim ki, bir sigortalý iþten ayrýldýktan bir süre sonra hastalanmýþ olup, hastalýðýnýn çalýþmýþ olduðu iþ þartlarýndan kaynaklandýðýndan, þüphe etmektedir.
Bu sigortalý, meslek hastalýðýna tutulup tutulmadýðýný nasýl tespit ettirecek? Ýþ göremezlik ödeneði almasý için ne yapmasý gerekir?
Ýþte iþlemlerin süreci:
1.Baþvuru ikametgahýnýzda
Sigortalý meslek hastalýðý tespiti için en son çalýþtýðý iþyerinin baðlý bulunduðu sosyal güvenlik il müdürlüðü/sosyal güvenlik merkezine baþvuracak ve iþlemler söz konusu sosyal güvenlik il müdürlüðü/sosyal güvenlik merkezince takip edilecektir.
Ancak, sigortalýnýn iþten ayrýlmýþ olmasý durumunda, ikametgâhýnýn bulunduðu yerdeki en yakýn sosyal güvenlik il müdürlüðü/sosyal güvenlik merkezine de baþvurma kolaylýðý saðlanmýþtýr. (SGK 2016/21 sayýlý Genelge)
2-Baþvuruda rapor gerekli deðil
Sigortalýlarýn meslek hastalýðý tespitine yönelik sevk talepleri, görevli sosyal güvenlik merkezlerince, saðlýk hizmet sunucularýndan (hastane vb.) alýnmýþ meslek hastalýðý þüphesi bulunduðuna dair mevcut bir rapor olup olmadýðýna bakýlmaksýzýn kabul edilecektir.
Bu þekilde baþvuruda bulunan sigortalýnýn meslek hastalýðýnýn tespiti için muayene, tetkik ve tahlil iþlemlerinin sigortalýnýn ikametgâhýnýn bulunduðu ildeki yetkili saðlýk hizmet sunucularý tarafýndan yapýlma imkânýnýn bulunmasý halinde sevk sigortalýnýn ikametgahýnýn bulunduðu yetkili saðlýk sunucularýna (hastane vb.) yapýlacaktýr.
3-Baþvurudan en fazla altý ay önce alýnmýþ rapor varsa
Þayet, sigortalýlarýn, yetkilendirilmiþ saðlýk hizmet sunucularý tarafýndan (sigortalýnýn sosyal güvenlik merkezine baþvuru tarihinden en fazla 6 ay öncesine kadar) düzenlenmiþ, saðlýk kurulu raporlarýnýn bulunmasý halinde, meslekte kazanma gücü kaybý tespitine yönelik talepleri sosyal güvenlik merkezlerince kabul edilecektir. Bu durumda, tekrar ikinci bir saðlýk kurulu raporu alýnmasý için saðlýk hizmet sunucusuna sevk iþlemine gerek görülmeyecektir.
4-Süre geçse bile imkan var
Meslek hastalýðý sigortalýnýn iþten ayrýldýðý tarihten sonra meydana çýkmýþ ve sigortalýnýn çalýþtýðý iþten kaynaklanmýþ ise, eski iþinden fiilen ayrýlmasýyla hastalýðýn meydana çýkmasý arasýnda bu hastalýk için Çalýþma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybý Oraný Tespit Ýþlemleri Yönetmeliðinde belirtilen süreden daha uzun bir sürenin geçmemiþ olmasý þartý aranacaktýr.
Peki yönetmelikte belirtilen söz konusu sürenin aþýlmýþ olmasý halinde ne yapmalý?
Herhangi bir meslek hastalýðýnýn klinik ve laboratuvar bulgularý ile belirlendiði ve meslek hastalýðýna yol açan etkenin iþyerindeki inceleme sonunda tespit edildiði hallerde, meslek hastalýklarý listesindeki yükümlülük süresi aþýlmýþ olsa bile, söz konusu hastalýk sigortalýnýn baþvurusu üzerine Sosyal Sigorta Yüksek Saðlýk Kurulunun onayý ile meslek hastalýðý sayýlabilecektir.
