Basit güzeldir. Tabii malzeme malzemeyse, mevsiminde ve doðru seçilmiþse. Sebze ve meyveleri en basit haliyle deðerlendirebilirseniz onlarýn en müthiþ renklerini, aromalarýný ve lezzetini ortaya çýkarma þansýný yakalarsýnýz!
Rokalý salata
Narý taze tüketmek en iyi fikirdir. Peki biz ne yapacaðýz? Nar taneleri lezzeti kadar dekoratiftir de. Bu nedenle pasta, kek, yemek her türlü tabakta yakuta benzeyen bu taneleri kullanabilirsiniz. Benim favorim rokalý salatasýný yapmak. Bolca bebek rokayý tabaða yayýn üzerine geniþ ve ince dilimlerle parmesan rendeleyin. Üzerine suda bekletilmiþ kuþ üzümü, çið olarak incecik dilimlenmiþ kestane mantarý ve nar taneleri serpin. Nar ekþisi, yað ve biraz bal ile hazýrladýðýnýz salata sosunu da ekleyip doðru masaya!
Nar
Tarih kadar eski, tüm zamanlarda medeniyetleri etkisi altýna alan bir meyve. Çinliler, yeni evli çiftlerin yataðýna nar taneleri serpiþtirdiðinde onlarýn kutsandýklarýna inanýrken, Anadolu’da bazý bölgelerde sevdiði kýza evlenmek istediðini, elindeki narla anlatýr delikanlýlar. Bedevi gelinler evlendikleri gece odalarýnda evliliklerinin bereketli olmasý için nar bulundurur. Bir Avrupa geleneði olan, yýlbaþý gecesi kapý eþiðinde nar ezmek önemlidir mesela. Bu kapý eþiði seremonisi, ezilen nardan ne kadar tane fýrlarsa o kadar berekete delalet eder ki artýk tüm dünyaya yayýlmýþ bir ritüel halini almýþtýr. Tevrat, Ýncil ve Kur’an-ý Kerim’de de bereket ve bolluðun sembolüdür nar meyvesi.
Armut
Tatlý ve kýrýlgan bir meyveden bahsediyoruz. Çabuk bozulan bir meyve olan armudu tüketeceðiniz kadar almak ve hemen kullanmak gerekir. Pasta ve çöreklerde, kek soslarý ve reçel malzemesi olarak geçekten müthiþ iþler çýkarabilir. Tabii ona þans verirseniz. Türkiye’de elmadan sonra en çok üretilen meyve olduðuna göre bu þansý zaten hak ettiðini söyleyebiliriz.
Sufleye yakýþýr
Armudu dilimleyerek vanilyayla ýzgara yapýp dondurmanýn yanýnda sunabilirsiniz. Baharatlarýn çok yakýþtýðý bu meyveyle sufle ve mus yapmak iyi sonuç verir. Benim favorim ters yüz kek. En sevdiðiniz kek hamurunu hazýrlayýn. Daha sonra armutlarý orta kalýnlýkta dilimleyin. Kabuklarý çekirdekleri üzerinde kalabilir. Kek kalýbýný balla çýrptýðýnýz oda sýcaklýðýndaki tereyaðýyla yaðlayýn. Yaklaþýk 50-60 gr tereyaðý olmalý. Armutlarý sýk aralýklarla tereyaðýna gömerek düzgünce dizin. Kek hamurunu üzerine aktarýp 180 derece ýsýtýlmýþ fýrýnda 50 dk piþirin. 5dk sonra ters yüz edip soðuyunca servis yapýn.
Trabzon hurmasý
Ýsmine bakmayýn, bildiðimiz hurmayla hiç bir akrabalýðý yok. Portakal renkli, oldukça hassas dokulu, bu deðiþik meyvenin anavataný Japonya. Uzun zamandýr Türkiye’de Karadeniz sahillerinde yetiþtiriyor. Bu meyvenin dokusundaki þeffaflýk ve yumuþaklýk kývam için çok iyi bir zemin oluþturuyor. Ayrýca güçlü bir tadý ve kokusu da yok. Aslýnda ‘koku’ algýsý bir yemeðe anlam verir. Yani bir yemeði beðenip beðenmemede malzemenin kokusu çok önemlidir. Oysaki biraz önce de dediðim gibi taze hurmanýn belli belirsiz hatta oldukça zayýf bir kokusu var. Belki de bu yüzden çok tercih edilmeyen bir meyve. Diðer taraftan bu durumu avantajlý hale getirip farklý tarifler yakalamayý da mümkün kýlabiliyor.
Fýstýkla yiyin
Olgunlaþtýðýnda ikiye kesip üzerine bolca kavrulmuþ Antep fýstýðý serpip taze süt kremasý veya dondurmayla yemek. Bunun dýþýnda ne yapabiliriz? Yarý olgunlaþmýþ hurmalarý dilimleyin bol taze baharatlarla birlikte tavuk butlarýný bir tepsiye dizin. Üzerine yað ve limon suyu ekleyip fýrýnda piþirin. Fýrýndan çýktýktan sonra biraz üzeri kapalý dinlendirin, þimdi bir çatal alýn, iyi fikir olduðunu göreceksiniz.
Yer elmasý
Þekilsiz, yamru yumru bir kök yer elmasý. Hani bilmeseniz dönüp de bakmayacaðýnýz türden bir malzeme. Yabani olarak kendiliðinden yetiþiyor ki bu bence onu deðerli kýlmaya yeter. Bazý yerlerde hayvan yemi olarak kullanýlýyor ve pek itibar edilmiyor. Kuþkonmaz gibi asortik, trüf mantarý gibi elegant deðil. Kendisi gibi kök olan rezene, patates kadar deðeri yok. Aslýnda bu malzeme bize mutfakta farklý seçenekler sunabilecek türden. Çünkü hem tatlýlarda, hem de yemeklerde kullanýlabilecek bir yapýsý, deðiþik bir lezzet dengesi ve tadý var. Üstelik ekonomik, daha da önemlisi çok yararlý.
Püresi harika
Kesinlikle çið yemek! Zeytinyaðlýsý da favorim. Ama bu kadar konuþtuktan sonra öneride bulunmamak da olmaz. Yer elmasý, patates ve havucu temizleyip irice kesin. Biraz tuzlayýp bol suda ya da buharda yumuþayana kadar haþlayýn. Soðumasý için bekleyin. Biraz krema, zeytinyaðý ve krem peynirle ezerek, içinde pütürler kalacak þekilde püre yapýn. Ýnce kýyýlmýþ bol maydanozla karýþtýrýp kenara alýn. Bir tavada incecik kesilmiþ çemensiz pastýrmayý zeytinyaðýnda kýtýr olacak þekilde kýzartýn. Yer elmasý püresini tabaða yayýn üzerine kýtýr pastýrmalarý tepeleme koyun. Biraz taze çekilmiþ karabiber serpin ve servis yapýn.
Portakal
Portakalýn hayýr diyeceði bir reçete var mýdýr? Vardýr elbet ama çoðuyla iyi anlaþýr hatta anlaþmaktan öte tarife müthiþ bir karakter katar. Kerevizi, yer elmasýný, enginarý portakal suyuyla þimdiye kadar hiç piþirmediyseniz gerçekten çok þey kaçýrmýþsýnýz. Tatlýlardaki cazibesi zaten tartýþýlmaz. Dokuzuncu yüzyýldan itibaren ‘altýn elma’ olarak anýlan Hindistan ve Ýran topraklarýndan Anadolu’ya oradan da rotasýný Batý’ya yönelten ‘acý portakal’ rengi ve kokusuyla görenleri etkisi altýna alarak, efsanelere altýn rengiyle konu olmuþ. Bu tarihten uzun bir zaman sonra 16’ncý yüzyýl baþlarýnda Portekizlilerin Çin’den Avrupa’ya getirdikleri tatlý portakal ancak zenginlerin masasýný süslemiþ hatta ihtiþamýn ve lüksün sembolü haline gelmiþ. ‘Acý’ ve ‘tatlý’ portakal cinslerinin kökenleri hala tartýþma konusudur.
Kabuðu favorim
Portakalýn kabuðu yemekler için sihirli bir malzeme. Soðuk ve kaynar suda birkaç kez þoklayýp alkolünü çýkardýktan sonra rahatlýkla her reçeteye ekleyebilirsiniz ki benim favorim iþte tam da bu kabuk. Peki onunla ne yapalým? 3-4 portakalýn kabuðunu rendeleyin. Portakal suyunu bal veya tatlandýrýcýyla kaynatýn. Ýçine bir çubuk tarçýn biraz taze zencefil koyup kapaðýný kapatýp aromalarýn karýþmasý için bekletin. Tekrar kaynatýn ve süzün. Ýçine kabuklarý ve niþasta ekleyin, kývam aldýrýn ve soðutun. Bir tarafta mascarpone peyniri ve yumurta sarýsýyla tiramisu kremasý hazýrlayýn. Portakal kremasýnýn bir kýsmýný ayýrýp ikisini birleþtirip dibine kedidili yerleþtirdiðiniz bardaklara paylaþtýrýn, üzerine ayýrdýðýnýz kremadan birer kaþýk koyun. Soðuk olarak afiyetle yiyin.
