MNGIE hastalýðýna yakalanmýþ hastalarýn taleplerinin karþýlanmasý konusunu ele alan yazýya Bakanlýktan gelen cevabi yazý, hem bu hastalýktan muzdarip olanlara hem de henüz týbbi bir tedavisi olmayan baþka hastalýklara yakalanmýþ olanlara yeni bir umut kapýsý açýyor. Bakanlýðýn açýklamasýný olduðu gibi alýyor ve Sayýn Bakan Müezzinoðlu ve Bakanlýk yetkililerine teþekkür ediyorum:
‘Sayýn Miroðlu,
Star Gazetesi’ndeki köþenizde 27.01.2014 günü, 2 hasta vesilesi ile nadir görülen hastalýklara yakalanan ve ülkemiz tedavi koþullarýnýn yetmezliði durumunda Bakanlýðýn yaklaþýmýnýn ne olduðunu gündeme getirmiþ bulunmaktasýnýz. Kabul etmek gerekir ki, gerek nadir görülme nedeniyle yeterli tecrübenin oluþmadýðý, gerekse bilinen seçeneklerin tüketilmesi nedeniyle standart kabul edilen tedavi seçeneklerinin kalmadýðý durumlara dünyanýn her yerinde rastlamak mümkündür. Bu gibi durumlarda Bakanlýðýmýzýn yýllardýr uyguladýðý, merkezinde insan unsurunun olduðu ve en uygun tedavi seçeneðini vatandaþýna sunmayý amaç edinen yaklaþýmýný kamuoyumuzu da bilgilendirmek amacýyla sizinle paylaþmak istiyoruz.
***
Þüphesiz modern týbbýn hastalara sunduðu tedavi önerileri “klinik araþtýrma” adý verilen, büyük çabalarla oluþturulan bilimsel olarak ispatlanmýþ bilgileri içerirler. Yeni bir tedavi önerisi ancak bu aþamalardan geçtikten sonra týp camiasý tarafýndan kabul edilir ve standart bir tedavi haline gelir. Bu aþamalardan geçmemiþ tedavi önerileri ise hastalar için zararlarý faydalarýndan daha fazla olabilme riski taþýrlar. Saðlýk Bakanlýðý olarak standart tedavileri vatandaþlarýmýza en uygun þekilde sunma yanýnda, standart seçeneklerin olmadýðý ya da tüketildiði durumlarda hasta güvenliliðini esas alarak standart dýþý seçenekleri de hasta için kullanmayý, temel ilke olarak benimsemiþ bulunmaktayýz. Bu amaç doðrultusunda dünyanýn pek az ülkesinde uygulanan standart seçeneklerin tüketilmesi durumunda “endikasyon dýþý ilaç uygulamasý” ülkemizde baþlatýlmýþtýr. Tanýmlanan prosedürler çerçevesinde hekimlerimizce hasta bilgi formlarý doldurulmakta, bu formlar Bakanlýðýmýzýn bilimsel komisyonlarýnda deðerlendirilmektedir. Talep edilen ilacýn risklerine kýyasla hastaya faydalý olabileceði kanaati geliþtiðinde, bedeli geri ödeme kurumlarýnca ödenmek üzere ilacýn yurt dýþýndan getirilmesine onay verilmektedir.
Bakanlýðýmýzýn bu konudaki bir diðer yaklaþýmý, güncellenen Klinik Araþtýrma Yönetmeliði ve Etik Kurul yapýlanmasý ile ülkemizde yeni tedavi seçeneklerinin araþtýrýlmasýna yönelik saðlam bir altyapý oluþturulmasýdýr.
Yine ülkemizde olmayan ancak diðer ülkelerde bulunan, bilimsel olarak etkinliði ispatlanmýþ ilaç dýþý tedavi seçeneklerine, gerekirse hastanýn ve refakatçisinin sevk edilerek ulaþýlmasý konusunda usuller açýk olarak tanýmlanmýþtýr.
Hiç þüphesiz tüm bu uygulamalarda bilimsel doðruluðu gözetmek, hastalarýn yanlýþ bilgilerle suiistimal edilmelerini önlemek Bakanlýðýmýzýn ve devletimizin diðer kurumlarýnýn önemli görevleri arasýnda yer almaktadýr.
Yazýnýzda yer verdiðiniz ve Bakanlýðýmýz hakem hastanesinin de adýnýn geçtiði yurt dýþýna tedavi amacýyla hasta sevkinde yaþanan sorunlar da ayrýca deðerlendirilmiþtir. Ýlgili hasta için yurt dýþýnda tedavi öneren merkezin söz konusu tedaviyi “klinik araþtýrma” kapsamýnda ele aldýðý anlaþýlmýþtýr. Henüz “klinik araþtýrma” aþamasýnda olan tedavilere hasta katýlýmý ve masraflarýnýn karþýlanmasý konusu tüm dünyada olduðu gibi ülkemizde de kesin kurallara baðlanmýþ bulunmaktadýr. Bu aþamada olan tedavilerin fayda saðlayabilme yanýnda, hastaya zarar verebilme risklerinin de olmasý bu konuda hassasiyet gösterilmesinin temel nedenidir. Hastanýn olasý fayda ve riskler açýsýndan bilgilendirilmesi, hastanýn gönüllü olmasý ve olasý riskleri kabul ettiðine dair yazýlý bilgilendirilmiþ onam vermesi, hasta ve geri ödeme kurumuna mali yük getirilmemesi ve her türlü masrafýn çalýþma bütçesinden karþýlanmasý ve bir Etik Kurul deðerlendirilmesi bu tür “klinik araþtýrma” aþamasýndaki tedaviler için uluslararasý kurallar niteliðindedir.
Bakanlýðýmýz yetkilileri konunun tüm yönleri ile tekrar deðerlendirilmesi için, hasta yakýnlarý ve hastayý deðerlendiren tedavi ekibi ile temasa geçmiþ bulunmaktadýr.
Kamuoyuna saygý ile duyurulur.
