Modern bir Kirli Harry masalý

Eski filmlerin yeni çevrimleri yine moda oldu.Total Recall’dan sonra Yargýç Dredd de yeni uyarlamasýyla karþýmýzda. Film Kirli Harry’ nin 2012 versiyonu gibi. Ýþte faþist bir geleceðin karanlýk hikayesi...

SÝNEMA hayatýn ve yaþadýðýmýz toplumun bir aynasý. Bilim kurgu bu anlamda çok deðer verdiðim bir tür. O fantastik dünyalarýn altýnda geleceðe bir bakýþ atýyorlar, yönetmen ve senaristler kendi daðarcýklarýnda. Özellikle 70 ve 80’lerin filmleri çok önemli. Öngördükleri dünyalarýn izdüþümleri bugüne uyuyor mu, ilgi çekici bir soru...

Yargýç Dredd 1977 yýlýnda bir çizgi roman olarak hayata geçti. John Wagner ve Carlos Ezquerra bu çizgi romaný yarattýklarýnda büyükler için bir hikayeyi çizdiklerini biliyorlardý. 1971’de Clint Eastwood’un canlandýrdýðý ve tartýþma yaratan kanun adamý Kirli Harry’nin bir uyarlamasýydý. Kirli Harry kanunlara, insan hakkýna ya da  hiçbir þeye saygýsý olmayan, sadece suçu sýnýr tanýmaz þekilde cezalandýran bir isimdi. Özellikle filmdeki göçmen ve fakir kesimin rencide edildiði de bir gerçektir. Hatta Clint Eastwood’un son dönemde yaptýðý birçok filmi de bu dönemlerin suçluluk duygusuyla çektiðine inanýrým.

FAÞÝZME TESLÝM OLMAK

Þiddet sinemanýn vazgeçilmez unsurudur ne yazýk ki. Fakat 11 Eylül’den sonra baþka bir fonksiyonu da olmuþtur bu faþizan ve þiddet içeren kahraman hikayelerinin. Toplumsal baskýyý haklý çýkarmak için insanlarýn öfke ve intikam duygularý sömürülmüþtür bu tür hikayelerle. Bunlarýn formülü de çok basittir. Karanlýk bir atmosfer yarat, her yer kanunsuzluk ve masumlarýn çektiði acýlarla dolsun, insanlar o kadar çaresiz kalsýn ki faþizan yöntemlere teslim olsunlar, bunu desteklesin. Yargýç Dredd’in çizgi romaný böyle bir formüle sahip. Bu çizgi romanýn sinema macerasý ise Sylvester Stallone’nin 1995’te oynadýðý uyarlama ile baþladý. Fakat bu uyarlamada Dredd çizgi romandaki kiþiliðinden daha farklý canlandýrýldý. Stallone, Dredd’i daha insancýl hatta romantik bir þekilde perdeye aktardý. Sonuçta istenen etki yakalanamadý. Hatta Stallone’nin bile “O fýrsatý kaçýrdýk... Dredd karakterindeki müthiþ potansiyeli deðerlendiremediðimize çok üzülüyorum. O proje çok daha büyük bir baþarý getirmeliydi” dediði söylenir. Bu sefer yapýmcýlar orjinal Dredd’e sadýk kalmak için ellerinden geleni yaptý. Dredd’in ikinci beyazperde macerasýnda kahramaný Karl Urban canlandýrýyor. Biz Urban’ýn suratýný filmde hiç göremiyoruz. Çünkü hikayenin baþýndan sonuna kostümünü hiç çýkarmýyor. Filmin öyküsü ise þöyle: Gelecekte bir zamandayýz. Amerika, radyoaktif bir çöplüðe dönüþmüþ. Boston’dan baþkent Washington’a kadar sahil boyunca uzanan, 400 yüz milyon insanýn sürekli korku içinde yaþadýðý dev bir þehir var: 1 Numaralý Büyükþehir. Þehre düzen getirmeye çalýþan yegane kurum ise Yargýçlar. Onlar, hem kanun koyucu, hem yargýç, hem jüri, hem de infaz memuru. Bu Yargýçlarýn en kýdemlisi ise, Dredd... Dredd ve çaylak yardýmcýsý ayný zamanda medyum olan Anderson büyük bir binadaki cinayet vakasýna giderler. Ama burasý Ma Ma adlý uyuþturucu tacirinin mekanýdýr. Bina o kadar büyüktür ki içinde 60 bin kiþi yaþar. Sonunda çete üyeleriyle yargýçlar hesaplaþýr.

ALT METNÝ BOÞVERÝN

Film aslýnda ABD-Endonezya yapýmý Baskýn (The Raid: Redemption) ile benzerlik taþýyor. Orada da uyuþturucu çetelerinin mekaný olan bir binada polislerin verdiði mücadele anlatýlýyordu. Yeni Dredd’in en dikkat çekici yönü ise mükemmel üç boyut tekniði ve çekimleri. Öyle yavaþ çekimler var ki insanýn filmi tekrar tekrar seyredesi geliyor. Filmin alt metni ve siyasi tercihlerini önemsemeyip tekniðinin mükemmelliðini seyretmenizi isterim. Ýyi seyirler...

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Orjinal adý: Dredd Yönetmen: Pete Travis
Senaryo: Alex Garland Oyuncular: Karl Urban, Olivia Thirlby, Wood Harris, Lena Headey Tür: Bilim kurgu Yapým: ABD, 2012, 95 dakika