Bu hafta sizlerle ülkemiz turizminde özellikle mütedeyyin kesimin ailesiyle birlikte tatillerini geçirmek için tercih ettiði otelcilik anlayýþý üzerine önemli paylaþýmlarda bulunacaðým.
Ýslami oteller, tesettür oteller, muhafazakar oteller, alternatif tatil, helal tatil gibi ifadelerle dile getirilen bu tatil anlayýþý nasýl?
Bir yýl boyunca çalýþmýþ, yorulmuþ, ailesiyle birlikte bütçe ve imkanlarý doðrultusunda tatil yapmak isteyen ve bu doðrultuda kendi yaþam tarzýna uygun olacaðýný düþündüðü alternatif tatil otellerini tercih eden muhafazakar aileler ödedikleri ücret karþýlýðýnda aldýklarý hizmet ve geçirdikleri tatilden ne kadar memnunlar?
Ülkemizde bulunan bu tarz oteller muhafazakar tatil anlayýþýna gerçekten layýkýyla karþýlýk verebiliyor mu? Yoksa hayal kýrýklýðý ve alternatifsizlikle baþbaþa kalmýþ bir sonuca mý sebep oluyor?
Alternatif tatil, ülkemiz turizmi adýna kanayan bir yara mý olacak yoksa fiyatýyla, hizmet anlayýþýyla, beyan ettikleriyle gönül rahatlýðýyla bu tarz konaklama anlayýþýný hakkýyla mý yaþatacak?
Hassas, düþündürücü ve önemi yadsýnmaz bir tartýþma konusudur. Neden böyle bir yazý yazma gereði duydunuz diye merak edenler var ise hemen söyleyeyim bu konuda yaþanýlan hayal kýrýklýklarý, tatilci memnuniyetsizlikleri ne yazýk ki beni de son derece üzmüþ ve belki ufacýkta olsa önümüzdeki süreçlerde bu tarz otelcilik ve turizm anlayýþýnný daha iyi þekilde yapýlandýrýlmasý ve mütedeyyin kesiminde maðdur ve tatilinin hayal kýrklýðý olmamasý içindir.
Ülkemizde muhafazakar insanlarýn gidebileceði, tatil yapabileceði otel sayýsý sýnýrlý. Ayný zamanda da Türkiye körfez ülkelerinin çok fazla raðbet gösterdiði bir turizm algýsýna sahip. Mýsýr, Lübnan, Suriye gibi ülkelerde yaþanýlan sorunlardan dolayý gelir seviyesi yüksek Arap turistler bu ülkeler yerine Türkiye’yi tercih etmektedir. Özellikle Suudi Arabistan, Birleþik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt gibi Körfez ülkelerinin gözünü Türkiye ‘ye çevirmiþ olmasý da dikkatleri çekiyor.
Hem ülkemizdeki muhafazakar kesimin hem de Arap turistlerin bu tarz otel taleplerine cevap verebilecek yeterli sayýda otelin olmamasý maalesef turizmde dünyanýn gözbebeði olmuþ birbirinden güzel otelleriyle genç ve dinamik otelcilik anlayýþýyla tercih edilen turizm cenneti ülkemizde geleneksel aile yapýsý ve muhafazakar kesimin otel ve tatil anlayýþýnda, hizmet, fiyat ve beklentilerini karþýlayamadýðýný görmekteyiz.
Arz- talep dengesinde gerek fiyat politikasý gerek servis ve hizmet anlayýþýný layýkýyla yerine getirmeye çalýþan otelleri tenzih ederek, hizmet hizmette bu nasýl hizmet kardeþim dedirten, tatilcileri üzen bu anlayýþ ne kadar etik ve ahlakidir?
Gelen talebin çokluðunu fýrsat bilip, fiyatlarýnýzý fahiþ miktarlara çýkarmak yada hak edilen hizmet kalitesini yaþatmamak hangi islami deðere yakýþýr? Hangi hakka hukuka, hangi ticaret ahlakýna sýðar? Bu tarz muhafazakar aile otellerinin sayýsýnýn çok az olmasýndan dolayý fiyatlarýnýn yüksek olmasý doðru deðildir. Yaþanýlanlar bu fiyat ve talep kaosunu gözler önüne sermektedir.
Tatilciye düþen en büyük görev þudur; bu tarz suiistimaller ve mecburiyetleri etik olmayan ticari anlayýþa döndüren otellere raðbet göstermeyeceksiniz ki bakalým bu oteller bu kadar tok satýcý olabilecekler mi ? fiyatlarýný böyle yüksek tutabilecekler mi?
Dudak uçuklatan konaklama fiyatlarý
Örneðin; geçtiðimiz günlerde bizzat fiyatlarýna tanýk olduðum Marmaris’te bulunan Angels Peninsula otelin konumuna, mimarisine, mutfaðýna ki Türk mutfaðýnýn yetiþtirdiði çok deðerli mutfak þeflerimizin baþýnda gelen Mehmet Soykan’ýn lezzetlerine denilecek lafým yok ancak bu nasýl bir fiyat anlayýþýdýr? Havuzlu ve havuzsuz villada konaklamak isterseniz karþýnýza çýkan fiyat listesi sizi þaþýrtacaktýr. Gecelik ortalama yarým pansiyon plus konaklama 4.250 ile 5.350 TL’ye varan fiyat aralýðýnda. Normal standart oda fiyat aralýðý ise kiþi baþý 600 TL ile 900 TL arasýnda Yarým Pansiyon Plus hizmet veriyor. Bu kadar yüksek fiyatlara satýþ yapýp, bir þiþe suyu bile ekstra satýp pes dedirtiyorsunuz.
Evet, özellikle yaz tatili için tercih edilen bölgelerde sezonun kýsa olmasý, çalýþanlarýn maliyeti gibi gerçekler de ortadadýr ama bu sadece size özel bir durum deðildir ayný bölgedeki bütün otellerde bu gerçek var burada sizleri tercih eden misafirlerinizin suçu nedir? Onlara böyle bir haksýzlýk yapmaya ne hakkýnýz var? Eðer bunu hak görüyor serbest ekonomidir, ticarettir diye düþünülüyor ve uygulanýyorsa da benim kanaatimce yanlýþ, adaletsiz, haksýzdýr.
Bir Alternatif Bayram Tatilinin Dayanýlmaz Aðýrlýðý
Tatil mi Sinir Harbi mi?
Alternatif tatil ve otelcilik anlayýþýnýn eksik ve yanlýþlarýnýn düzeltilmesi ve muhafazakar tatil tercihi yapan ailelerin maðdur olmamasý için bir nebze olsun katkýsý olur düþüncesiyle bizzat yaþadýklarýný benimle paylaþan Mustafa Esgin’in bu husustaki önemli ifadelerini olduðu gibi sizlerle paylaþýyorum.
“Ýnsanoðlunun en büyük zenginliði farklýlýklarý. Farklý düþünceler, farklý anlayýþlar, farklý zevk ve hobiler insan doðasýnýn en önemli yansýmalarý olsa gerek. Bu farklýlýklarýn bir boyutu da farklý turizm çeþitleriyle kendini gösteriyor. Bir de tercihlere ve beklentilere göre þekillenen turizm hizmet sunumlarý söz konusu turizm, hizmet sektörünün baþ aktörlerinden birisi. Hizmet sektörünü diðer pazar ürünlerinden ayýran en önemli özellik de insanlarýn fiziksel ve psikolojik boyutlarýna bir bütün olarak hitap etmesinde yatýyor. Bu yönüyle Saðlýk ve Turizm sektörleri bir o kadar önemli ve zor sektörler. Ben hizmet sektöründe, Saðlýk Sektöründe rol almýþ bir yatýrýmcý ve bir hekim olarak bunu çok yakýndan biliyor ve izliyorum. Ayrýca Bursa Saðlýk Turizmi Derneði kurucu baþkaný olarak da epeyce yurtiçi ve yurtdýþý tecrübeye sahip olduðumu düþünüyorum.
Her yýl ailemle birlikte tatilimi geçirirken Turizm sektörünün rotasýný da yakýndan takip etme fýrsatým oldu. Turizm Sektörü Türkiye’de alabildiðine geliþme gösterirken tatil tercihlerinde bazý farklýlýklar olan muhafazakar kesimin maðduriyetlerine tanýk oldum. Daha doðru bir ifade ile suistimal derecesine varan uygulamalarýn zaman zaman canlý tanýðý oldum. Bu yýl da bayram tatilini geçirmek için aylar önce rezervasyonu yapýlan Antalya Kemer’deki Bensu Elfida otelinin sýrra kadem bastýðýna, sonrasýnda (biraz da yer kalmadýðý için mecburiyetten)Bodrum Turgutreis’deki Akgül Deluxe(!) Otelinin bir bayram tatilini nasýl rezil edebileceðinin canlý provasýný yaþadým.
Bir otelin odasý temizlenmezse, sýcak suyu akmazsa, havuzunun suyu biterse en önemlisi karþýlaþtýðýnýz hijyen sorunu ve boyutlarý sizi canýnýzdan bezdirirse…Doðrusu sözün bittiði yerdesinizdir…Hani maðlup komutanýn mazeretlerinde barutun bittiði andasýnýzdýr…Yaþamasaydým herhalde inanmazdým…
Düþünüyorum, bu neden böyle oluyor? Farklý tercihlerin karþýlýðý(cezasý) bu kadar üzücü mü olmalý? Bunlarýn denetimi hiç mi yapýlmýyor? Piyasa ekonomisinde arz talep dengesi elbette önemli. Bu alanda talebin karþýlanmadýðý da çok açýk. Evet bazý kurumsal tesisler var. Ancak bunlar da muadilleri ile kýyaslandýðýnda o kadar pahalý ki…Paranýz olsa da bir hizmetin karþýlýðýnda fazla ödemek hoþ bir duygu deðil. Bir bayanlar havuzunun bezle kaplanmasý karþýlýðýnda 2-3 kat fazla ödemek reva deðil. Bir de ben mahremiyet kavramýyla 5bin kiþinin ayný yerde tatil yapmasýný baðdaþtýramýyorum. Ne yapalým o zaman tatil yapmayalým mý? Belki onu da gözden geçirmek gerekecek…”
Tatilci Haklarý…
Hukukçu Orkun Burak Uðurlu, konunun hukuksal boyutunda maðdur tatilcinin hukuki haklarýný kullanarak dava açabileceðini ayrýca Tüketici Sözleþmesinde 6502 sayýlý Tüketicinin korunmasý hakkýndan kanunun 13. Maddesi gereði ayýplý hizmet sýnýfýna sokularak davaya konu edilebileceðini ve maðdur tatilcilerin hukuki yollarla haklarýný alýp maðduriyetlerinin giderilebileceðini ifade etti.
Sonuç olarak fiyat politikalarýnda ve hizmet anlayýþlarýnda akýllarda soru iþareti býrakan ve bu haliyle muhafazakar tatil anlayýþýna gölge düþüren bu durum turizm bakanlýðýnýn ve yetkililerinin çözüm üreten denetimlerinin arttýrýlmasý, sýký idari denetimin þart olduðunu gözler önüne sermektedir.
Muhafazakar tatil tercihi yapan ailelerin hayal kýrýklýklarý yaþamamasý, fahiþ fiyatlara ve hak etmedikleri hizmete maruz kalmamalarý, ülkemiz turizminin, otelcilik anlayýþýnýn doðru yapýlandýrýlmasý ve istikrarýnýn sürdürülebilmesi için herkes üzerine düþeni yapmalýdýr.
Tatil tadýnda kalýn.