Satýn aldýðýnýz Nar meyvesinin (Punica granatum) sadece yarýsý yenilebiliyor (yüzde 52). Yenilen kýsmýnýn ise yüzde 78’i meyve suyu ve yüzde 22’si tohumlarý. Nar suyu veya nar suyunun yoðunlaþtýrýlmasý ile hazýrlanan özütünün serbest oksijen radikalleri ve lipit peroksidasyonu baskýlayarak vücudun antioksidan savunmasýný desteklediði ve iltihaplanmayý baskýladýðý bilimsel araþtýrmalar ile destekleniyor. Nar meyvesinin antioksidan etkisinin kranberi, nareciye, yaban mersini gibi meyvelerden daha yüksek olduðu bildiriliyor. Bu nedenle nar meyvesi “süper meyve” olarak tanýmlanýyor. Bu etkinliðine baðlý olarak özellikle kalp ve damar hastalýklarýna karþý etkili bir koruma saðladýðý; kalp kasýnda kan akýmýný artýrarak, büyük tansiyonu kötü kolesterolün (LDL) oksidasyonunu ve karotid arter kalýnlýðýný azaltarak kalp-damar hastalýðýna baðlý ölüm riskini azaltýlmasýna yardýmcý olabildiði bildiriliyor.
Fiziksel egzersiz sonrasý vücutta oluþan fizyolojik baskýya baðlý olarak ortaya çýkan kaslarda hasar, iltihaplanma ve oksidasyon sonucu kaslarda yorgunluk hissediliyor. Bir meta analiz çalýþmasýnda þimdiye kadar yayýmlanan bilimsel araþtýrma sonuçlarý deðerlendirilerek nar meyvesinin saðlýklý bireylerde egzersiz sonrasý bu bahsettiðimiz þikayetler üzerinde ne derecede etkili olabileceði incelenmiþ. Tespit edilen 786 araþtýrma arasýndan bilimsel tasarýma (plasebo kontrollü) ve belirledikleri kriterlere uygun 11 klinik çalýþma seçilerek deðerlendirmeye alýnmýþ.
Deðerlendirmeye alýnan araþtýrmalarda 21-35 yaþlarý arasýnda toplam 230 gönüllü yer almýþ. Nar meyve suyu veya kuru özütünün kas yorgunluðu, aðrý ve acý; kas hasarýna cevabý; oksidatif baskýya ve iltihaplanmaya cevabý ile kalp-damar fonksiyonlarý üzerinde akut ve gecikmeli etkileri incelenmiþ ve Nar meyvesinin tüm parametreler üzerinde etkili olduðu sonucuna varýlmýþ. Söz konusu etkinin narýn zengin polifenol içeriðine baðlý olduðu, bu bileþiklerin antioksidan ve iltihap giderici (antienflamatuvar) etkilerinin yaný sýra kaslarda kan akýmýný hýzlandýrarak hasarýn onarýmýný saðladýklarý bildiriliyor. Peki nar suyunun egzersiz öncesi mi yoksa egzersiz sonrasý mý alýnmasý daha etkili? Eðer nar suyu ya da özütü sürekli olarak kullanýlýyorsa kanýmca her iki durumda da yararlý olacaktýr. Önce alýnmasý durumunda kaslarda hasarýn azaltýlmasýna yardýmcý olabilirken, sonra alýnmasý durumunda kaslardaki onarýmýn ve aðrýnýn daha çabuk gerçekleþmesine yardýmcý olabilecektir.
Ayný araþtýrmacýlar tarafýndan yürütülen bir baþka çalýþmada nar suyunun profesyonel halter sporcularýnda kaslarda onarýma katkýsý araþtýrýlmýþ. Yaþlarý 20-22 arasýnda dokuz halter sporcusu (2’si olimpiyat takýmýndan) eðitim tamamlandýktan sonra plasebo veya nar meyve suyu verilerek 3 dakika ve 48 saat sonra alýnan venöz kan örneklerinde biyokimyasal analiz yapýlmýþ. Nar suyu verilen grupta boþ ilaç (plasebo) verilen gruba göre kan antioksidan parametrelerinin kuvvetlendiði gözlemlenmiþ. Ýlk 3 dakikada alýnan kan örneklerinde kan antioksidan deðerlerinde belirgin geliþme gözlemlenmiþ [malondialdehit artýþýnda yüzde 12,5 azalma; antioksidan enzim deðerleri olan katalaz (yüzde 8,6) ve glutatyon peroksidaz (yüzde 6,8) artýþ; enzimatik olmayan deðerlerde (ürik asit yüzde 12,6 ve total bilüribinde yüzde 5,7) artýþ]. 48 saat sonra örneklerinde ise nar suyunun vücutta onarým kinetiklerine olumlu katký saðladýðý tespit edilmiþ [plaseboya göre malondialdehitte yüzde 5,5 ve enzimatik antioksidanlarda yüzde 9-10].
