Öncelikle bir uyarý ile baþlayayým. Eþinize taný koymaya çalýþmak iyi fikir deðildir. Eþiyle sorun yaþayan kiþiler, eþlerinde bir bozukluk olduðunu düþünüp, onun doktor tarafýndan düzeltilmesini bekleyebilirler. Nasýl internetten öðrendiklerimizle koyduðumuz týbbi tanýlar genellikle yanlýþsa, psikolojik tanýlarýn da çoðu yanlýþ çýkar.
Toplumun çoðunluðu bir düzeyde kendine güvenli davranmaya çalýþýr, beðenilmek çoðumuzun hoþuna gider, yine çoðumuz zaman zaman duygulara eþlik edemediðimiz olur. Bu tür özelliklerin hafif þekillerinin bir kiþide olmasý o kiþiyi bu yazýda kastedilen narsist kiþi yapmaz. Narsist denmek için þu üç özelliðin ayný anda, oldukça belirgin olmasý ve kiþinin iliþkilerini bariz bozmasý gerekir: “Kendini üstün görme”, “Aþýrý düzeyde hayran olunma beklentisi” ve “Baþkalarýnýn duygularýna empati gösterememe”.
Narsist olmayan bir eþi narsist olarak damgalayýp, ona göre davranýþ düzenlemek zarar verici olabilir. Ama eþiniz gerçekten patolojik düzeyde narsist ise bu özelliðini dikkate almadan davranmak ta diðer taraftan uygun tepki vermemenize sebep olur. Yani yanlýþ adlandýrma yýkýcý, doðru adlandýrma ise kurtarýcý olabilir.
***
Narsist olmak bir kiþinin sadece bir yönü: Narsist bir eþle boþanmak yerine iliþkiyi yönetmeyi seçmenin farklý nedenleri olabilir. Çünkü narsizm bir insanýn özelliklerinin bir kýsmý. Narsist eþ ayný zamanda özel yetenekleri olan biri olabilir veya olmayabilir. Oldukça zeki bir olabilir veya olmayabilir. Meslek hayatýnda baþarýlý veya baþarýsýz olabilir. Oldukça yakýþýklý/güzel olabilir veya olmayabilir. Ýnanç ve dünya görüþü açýsýndan sizinle benzer veya farklý olabilir. Eðer narsist eþin sizin için pozitif taraflarý varsa, boþanmak maliyetli ise, onu sevdiðinizi düþünüyorsanýz evlilikte kalýp, eþin narsist özelliklerini yönetmek rasyonel bir seçenek olabilir.
Narsist eþi gözleyerek anlamaya çalýþýn: Eðer narsist özellikleri belirgin olan bir kiþi ile evliyseniz ve bu evliliði devam ettirmek istiyorsanýz, eþinizin kiþilik özelliklerini dikkate alarak davranmak zorundasýnýz. Ýlk yapmanýz gereken narsist özellikleri olan eþinizin zihninin nasýl iþlediðini anlamaktýr. Onun meselelere bakýþ açýsýný bilmek gerekli. Yani narsist eþimiz üzerine gözlem yapmak gerekiyor. Onu analiz edip çözdüðünüzde, bir çok davranýþý sürpriz olmaktan çýkýp beklendik olur. O zaman o davranýþlardan olumsuz etkilenme düzeyimiz azalabilir.
***
Narsist eþle savaþmayýn: Narsist eþle ayrýlmayacaksanýz iliþkide yapýlacak en büyük yanlýþ onunla savaþmaktýr. Narsist eþle haklýlýk savaþýný kazanamazsýnýz. Zaten ana patolojilerinden biri kendini üstün görmek olan biri, kendinin haksýzlýðýný kabul edemez. Onu kiþilik özelliklerini eleþtirip yüzüne vurursanýz, ayný sertlikle cevap vermekten kendini alýkoyamaz. Bu sebeple onun kiþilik özelliklerini eleþtirmek yerine, istemediðiniz davranýþlarýný dile getirmek daha iþe yarayabilir. Ýliþkide düzelmesini beklediðiniz davranýþlarý somut bir þekilde dile getirebilirsiniz.
Narsist eþin bakýþ açýsýna teslim olmayýn: Narsist eþin ihtiyaçlarýnýn kurbaný olmamak için uyanýk olmak gerekir. Onun bakýþ açýsýný anlamaya çalýþmak doðru iken, onun bakýþ açýsýna boyun eðmek sizi siz olmaktan çýkarabilir. Narsist eþler sürekli yüksek beklentilere sahip olup, ayný zamanda aþýrý eleþtirisel olduklarý için, eþlerinin özgüvenini kýrýp, onlarý güçsüz bir konuma düþürebilirler. Bu sebeple narsist eþin bakýþ açýsýný gerçeklik olarak kabul etmeyin. Onun zihninin patolojik bir bakýþ ürettiðini unutmayýn.
***
Kendinizin ve eþinizin duygularýný yönetin: Narsist eþin yoðun duygusal ihtiyaçlarý vardýr. Bir kýsmýný tatmin etmekte fayda var. Özellikle beðenilmek arzusunu belirli bir ölçüde gidermek iyi olabilir. Özellikle gerçekten de iyi olduðu taraflarý belirli bir aralýklarla ve belirli bir dozda dile getirmekte fayda var. Narsist eþ beðenilerinizi aldýðýnda sizinle uðraþmayý azaltýp, sizi müttefik olarak görebilir. Ama ne yazýk ki ondan gelecek pozitif duygu beklentilerinizi de azaltmanýz gerekiyor. Çünkü, narsist eþler alma konusunda iyiler ama verme konusunda pek iyi deðiller. Örneðin kolay özür dileyemezler. Kendilerini pek borçlu hissetmezler. Acýnýzý derinden anlayamazlar. Be sebeplerle, beklentilerinizi gerçekçi ayarlamak sizi duygusal incinmelerden koruyabilir.