Bir kiþinin iþ sözleþmesine tabi olarak bir iþyerinde SSK’lý çalýþmasý veya kendi iþyeri olanlar için de BAÐ-KUR sigortalýsý olmasý halinde çalýþma gücünün veya iþ kazasý veya meslek hastalýðý sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ýný kaybetmesi halinde malul sayýlmaktadýr. Ayrýca kamu görevlileri kapsamýndaki sigortalýlar için de çalýþma gücünün en az yüzde 60’ýný veya vazifelerini yapamayacak þekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiði Saðlýk Kurulunca tespit edilen sigortalýlar malul sayýlýr.
Sigortalýlarýn saðlýk hizmeti sunucularýndan alacaklarý maluliyete iliþkin raporlar, malul sayýlmalarý için yeterli deðildir. Sigortalýnýn malul sayýlabilmesi için, çalýþma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ýný kaybettiðinin Saðlýk Kurulunca tespit edilmesi gerekir.
Malullük aylýðý nasýl baðlanýr?
- En az on yýldýr sigortalý olmasý ve toplam olarak 1800 gün uzun vadeli sigorta kollarý primi ödemesi, baþka birinin sürekli bakýmýna muhtaç derecede malul ise sigortalýlýk süresine bakmadan 1800 gün malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primi bildirilmiþ olmasý,
- Maluliyeti nedeniyle sigortalý olarak çalýþtýðý iþten ayrýlmasý, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrýlmasý,
- Hizmet akdine baðlý olmaksýzýn kendi adýna ve hesabýna baðýmsýz çalýþanlarýn ise kendi sigortalýlýðý nedeniyle genel saðlýk sigortasý primi dâhil, prim ve prime iliþkin borcu olmamasý
- SGK’ya yazýlý dilekçe ile baþvurmasý gerekmektedir.
Müracaat için neler gerekir?
- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
- Sigortalý Ýþten Ayrýlýþ Bildirgesi (iþten ayrýldýktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalýlar için;
- Malullük aylýðý baðlanabilmesi için açýkta bulunanlarýn þahsen/vekâleten veya görevde bulunanlar için Kurumlarý aracýlýðý ile yapýlacak baþvuru,
- Malulen emekliye sevke iliþkin emekliye sevk onayý
- Maluliyetin tespiti için Saðlýk Kurulu raporu.
KKTC çalýþmasý borçlanýlýr mý?
Okurumuz Ali C. “Türk vatandaþýyým ancak ilk kez KKTC’de sigortalý oldum ve bu zamana kadar hep orada çalýþtým. Þimdi Türkiye’de çalýþmaya baþladým. KKTC’deki sürelerim sigortalýlýðýmdan sayýlýr mý” diye soruyor.
Türkiye ile KKTC arasýnda yapýlan sosyal güvenlik sözleþmesi gereðince “Türkiye’de sigortaya tabi tutulmadan önce Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti’nde malullük, yaþlýlýk, ölüm sigortalarýna tabi tutulmuþ bir kimse için Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti’nde sigortaya girdiði ilk tarih, Türkiye’de sigortaya ilk giriþ tarihi sayýlýr.”
Dolayýsýyla KKTC’de adýnýza uzun vadeli sigorta kollarýna tabi prim ödenmiþ ise KKTC’deki sigortalýlýk baþlangýcýnýz, Türkiye’de baþlangýç sayýlýr.
Ayrýca, Türk vatandaþlýðýndan çýkmadýysanýz KKTC’de geçen çalýþma sürelerinizi yurt dýþý borçlanmasý yaparak hizmetten saydýrabilirsiniz. Borçlanma için 31.12.2015 tarihine kadar geçerli olan günlük en düþük tutar 13,58.-TL, en yüksek tutar ise 88,30.-TL’dir.
