Eskiden hayal bile edemeyeceğimiz pek çok şey teknoloji sayesinde yaşamımızın olmazsa olmazları haline geldi. Bu da gelecekte hayatımızda nasıl değişikliklerin olacağına dair merakımızı körüklüyor. Biz teknolojik gelişmeleri takip etmeye ve öğrenmeye çalışırken, hayal bile edemediğimiz projeler dünyanın farklı noktalarında çoktan hayata geçiyor. Bu kez güzel haber Peru’dan geldi. Havada hapsolmuş nemi geri kazandırabilen bir reklam panosu üretmişler. Kulağa bir illüzyon gibi gelse de işin aslı öyle değil. Uzun zamandır kullanılan, havadaki nemin soğutulup yoğuşturularak suya dönüştürüldüğü bir sistem. Ama bunu öyle değişik bir kılıfla uygulamışlar ki gerçekten hayallerin bile ötesinde...
SU SIKINTISI KAÇINILMAZ
Gelecekteki en büyük sıkıntılarından birinin temiz su olduğu biliniyor. Temiz su kaynakları, her geçen gün tükenme noktasına daha da yaklaşıyor. Geleceğe dönük projeksiyonların su kaynaklarının dengeli dağılımı konusunda olumlu sonuçlar göstermediğinden su savaşları senaryolarına inananların sayısı da pek az değil. Ya su akarken testiyi doldurmak gerekiyor ya da alternatif yollar bulmak.
Temiz su kaynakları, hava ve su arasındaki sıcaklık farkının artması sebebiyle yoğunlaşarak havaya karışıyor, atmosferin derinliklerine doğru bir maceraya çıkıyor. Havadaki su buharı tanecikleri, yeniden bulut oluşturup yağış şeklinde yere indiklerinde çok farklı havzalara düşebildiğinden, temiz su kaynakları kuruma eğilimine giriyor. Hatta şu an içinde bulunduğumuz mart-nisan-mayıs dönemi de sudan havaya su transferinin maksimum düzeyde olduğu dönemlerden biri. Hava ve su arasındaki sıcaklık farkı ne kadar yüksekse buharlaşma o kadar fazla yaşandığından su kaybı da o kadar çok oluyor. Sanılanın aksine içme suyu barajları, yaz sıcağında değil ilkbahar ve sonbahar döneminde su kaybeder.
ESKİ ÇEŞMELER GİBİ
Havaya karışan su buharı partiküllerinin ise ne zaman, ne şekilde yere ineceği pek öngörülemiyor. Fakat artık bunun da pek bir önemi kalmadı. Peru Lima’da Mühendislik ve Teknoloji Üniversitesi (UTEC) havadaki su buharını suya dönüştüren ve istenildiğinde su kaynağı görevi gören bir reklam panosu hazırlamış. Ne kadar ilginç değil mi? Havadaki nemi alıp su haline getiren aletler uzun zamandır var fakat bunun reklam panosu haline gelip yayılması gerçekten çok değişik bir fikir. Eskiden çok yaygın olan çeşmeler gibi bir şey bu. Reklam panosu biçimde çeşmeler üstelik. Aynı zamanda bu panolar yenilenebilir birer su kaynağı. Sebil reklam panoları, üstelik de çevreci.
Güney Amerika’daki bu proje bakalım ne kadar yaygınlaşacak. Deniz ya da okyanus suyundan arıtılarak içme suyu elde etmek çok pahalı bir yöntem olduğundan yaygın olarak tercih edilemiyordu. Projenin ne kadar kullanışlı olduğu henüz belirsiz ama dünyanın temiz su arayışları kuşkusuz devam edecek. Ve eğer bu proje verimli olursa yakında reklam panosu altında su bekleyen insan manzaraları görebiliriz Türkiye’de, ne dersiniz?
