William J. Bennett’in ismini Amerika eðitimi ve siyasetiyle ilgilenenler hatýrlayacaktýr. Bennett, ABD Baþkaný Ronald Reagan’ýn kabinesinde 1985’ten 1988’e kadar eðitim bakanlýðý yaptý. TV’lerde sýk görülen bir sima. Eðitim, siyaset ve din üzerine çok sayýda kitabýn yazarý.
Sýradan bir yazar da deðil. New York Times’in çoksatan listelerine girebilen bir yazar. D. Wilezol adlý bir yüksek lisans öðrencisiyle birlikte yazdýðý ve 2013 yýlýnda yayýmlanan son kitabý Üniversite, Okumaya Deðer Mi? (Is College Worth It?) baþlýðýný taþýyor. Bakanlýðýnýn üzerinden yýllar geçtiði halde, eðitimle ilgili yazmaya ve üretmeye devam ediyor...
Genel olarak söylersek, geçmiþte doldurduðu pozisyon gereði bir eðitim bakaný, sýradan birçok eðitim profesörü veya analistinin sahip olmadýðý bilgi ve tecrübeye sahip.
Üniversitelerde eðitime iliþkin gerçek hayattan kopuk analizlerin yapýlmasý, sadece bizde deðil, dünyada da çok yaygýn. Dolayýsýyla sýrf kendisinden sonraki eðitim bakanlarýný veya siyasi partileri kötülemek maksadýyla yapýlmýyorsa þayet, bir eðitim bakanýnýn düþündükleri, gerçekçi olabilir ve dinlemeye deðer.
Örneðin, geçen aylarda çokça tartýþýlan TEOG’dan hareketle, eski Milli Eðitim Bakanlarýnýn ortaöðretime geçiþle ilgili tecrübe ve görüþlerini dinlemek, ilginç ve öðretici olacaktýr. Bugünden geriye doðru bakýldýðýnda doðru veya yanlýþ görünen birçok kararýn, o günün þartlarýnda hangi aktör ve gerekçelerle alýndýðýnýn bilgisine çoðu zaman kamuoyu sahip deðil.
En genel haliyle öngörülenler nelerdi, sonuçlar ne oldu? Nerede hata yapýldý? Nerede isabetli karar alýndý?
OKS’yi kaldýrýp üç SBS getiren Hüseyin Çelik, bugün ne düþünüyor?
Genel liseleri Anadolu liselerine dönüþtürme kararýný alan ve üç SBS’den tek SBS’ye geçiþ yapan Nimet Baþ, bugün ne düþünüyor?
Ömer Dinçer, ortaöðretime geçiþ ile ilgili ne planlýyordu? Þimdi ne düþünüyor?
Sadece ortaöðretime geçiþ deðil, Bakanlarýn eðitime iliþkin hemen her konuda paylaþacaklarý bilgi, belge ve tecrübeler önemli.
Bakanlýktan ayrýldýktan yaklaþýk bir yýl sonra bir hafta sonu Ömer Dinçer, SETA’da uluslararasý öðrencilere konuþmasý için davet edilmiþti. Ömer Hoca, Ýstanbul’da hocalýk yaptýðý yýllardan baþlayarak Baþbakan müsteþarlýðý ve Milli Eðitim Bakanlýðý yaptýðý dönemlere kadar yaþadýðý birçok olayý, oldukça keyifli bir þekilde anlatmýþtý. Çoðu bizim gibi geliþmekte olan ülkelerden gelen uluslararasý öðrencilerin kendi ülkelerinin kalkýnmasý için çok önemli dersler vardý konuþmasýnda.
Konuþmasýndan sonra Ömer Hoca’ya, yakýn bir dönemde 2005-2008 yýllarý arasýnda Ýngiltere’de eðitim bakanlýðý yapan Andrew Adonis’in 2012 yýlýnda yayýmlanan Eðitim, Eðitim, Eðitim: Ýngiltere Okullarýný Reform Etmek baþlýklý kitabýndan bahsettim. Bir grup arkadaþla birlikte bu kitabý SETA’da henüz müzakere ettiðimizi ve neden bizim bakanlarýmýzýn da kendi dönemlerini anlatan anýlarýný yazmadýðýný merak ettiðimizi aktardým. Hocanýn notlarýný ve anýlarýný yazmasýnýn, eðitim analizleri ve bundan sonraki eðitim politikalarý açýsýndan çok önemli olduðunu ýsrarla vurguladým. Müsteþarlýk dönemine iliþkin notlarýný yazmaya baþladýðýný öðrenince de mutlu oldum.
Ayný partiden eðitim bakanlýðý yapmanýn ve dolayýsýyla diðer bakanlarýn hakkýnda konuþmanýn çeþitli zorluklarý var. Halefleriniz yanlýþ bir þey yaptýysa, onu deðiþtirdiðinizde, “yapboz” eleþtirisine davetiye çýkarýyorsunuz; onu devam ettirdiðinizde ise yanlýþý sürdürmüþ oluyorsunuz. Seleflerinizin yanlýþlarýný söylediðinizde, birçoklarýný konuyu þahsileþtirileceðinizi düþünecektir.
Bütün bu risklere raðmen, bakanlarýn en azýndan kendi dönemlerine ýþýk tutan bilgi, belge ve tecrübeleri kamuoyuyla paylaþmalarý gerektiðini düþünüyorum. Çünkü bu paylaþýmlar, öðretici olacak ve yeni kararlarýn daha isabetli olmasýna yardýmcý olacaktýr.
Bitirirken, günümüzle ilgili de bir not düþmek istiyorum. Nabi Avcý’nýn günlük tutup tutmadýðýný bilmiyorum ama güçlü bir kalemi olduðunu biliyorum. Bakanlýk görevinden ayrýldýktan sonra bugünkü tecrübelerini kamuoyuyla paylaþmasýný çok isterim.
