Sesime Gel, Hüseyin Karabey’in dengbej geleneðini sinema diline aktardýðý siyasi bir masal
Hüseyin Karabey imzalý Sesime Gel, Berlin Film Festivali Generation (gençlik ve çocuk filmlerine ait yarýþma) bölümünde baþlayan yolculuðu süresince uluslararasý alanda kaydadeðer baþarýlar elde etti. Sýra geldi Türkiye’de vizyona girmesine. Sesime Gel siyasi arka planýndaki insan haklarý ihlalleriyle tüyler ürpertmesine raðmen dengbej geleneðini sinemaya uyarlayan, dokunaklý, masalsý ve naif bir film.
Gözleri görmeyen dengbejlerin anlattýðý bir masal Sesime Gel. Kürt coðrafyasýnda ve 20. yüzyýlda geçen bir masalýn olabileceði kadar acý ve þiddet dolu bir masal ne yazýk ki… Küçük bir kýz çocuðu ile yaþlý ninesini çaresizlik içinde yollara düþüren…
CADI PRENSESÝ ESÝR ALIR…
Çoðu masaldaki gibi Sesime Gel’de de cadý bir prensesi esir alýr, prens de onu kurtarmaya çalýþýr. Yaptýðý yolculukta ona destek ve engel olanlar çýkar; bir iyilik perisi yardýmýna koþar. Fakat Sesime Gel’in esir prensesi yetiþkin bir erkek… Onu esir alan ordu… Kurtarmaya çalýþan, kýzý ile annesi… Ýyilik perisi ise dengbejler…
Ordu bir Kürt köyüne baskýn yapar. Orada silah saklý olduðuna dair ihbar almýþlardýr. Evler aranýr, erkekler toplanýr. Ortada silah yoktur. Erkekleri tutuklayýp götürürler, ailelerine silahlar teslim edilirse onlarý salývereceklerini söylerler. Babasý gözaltýna alýnan, ona kuyruðunu kaybeden tilkinin masalýný anlatan babaannesinden baþka kimsesi olmayan küçük kýzýn evinde silah yoktur… Bir arkadaþýnýn oyuncak tabancasýyla þansýný dener. Ninesi de babadan kalma av tüfeðiyle oðlunu kurtarmaya çalýþýr…
TÝLKÝNÝN KUYRUÐU
Oysa askerlerden biri pek iyi niyetlidir. Makul bir ücret karþýlýðý köylülere silah getirebileceðini söyler! Komutaný kararlýdýr, silah teslim almazsa tutuklularý býrakmayacaktýr!
Pazarlýktan habersiz nine – torun, kuyruðunu geri almak için uðraþan tilki misali kaçakçýlardan medet umarlar… O da olmayýnca bir akrabalarýndan yardým isterler… Masal kahramanlarý az gider, uz gider, dere tepe düz gider… Bir de bakarlar ki bir arpa boyu yol gitmiþler. Nine ile torunun durumu da öyledir…
Sesime GelKürtlerin özgürlük mücadelesi hakkýnda yapýlan filmler arasýnda benzerine pek rastlamadýðýmýz naiflikte bir film. Yaþlarý ve cinsiyetleri itibariyle kýrýlgan ve masum, sevgilerinin gücü itibariyle azimli ve kararlý iki kadýn kahraman, olanca güzelliðiyle yansýtýlan doða manzarasýnda -köylerinin muhtarý dahil- kötülere aldýrmaksýzýn kötülükle mücadele eder.
Hüseyin Karabey hem militan filmler yapan hem yapýmcý zihniyetiyle proje üreten tek sinemacýmýz, sanýrým… Yýlmaz Güney’den sonra, tabii! Unutma Beni Ýstanbul projesini baþarýyla koordine etmiþti. Hala daha kayýplar üzerine yapýlmýþ en iyi filmlerden biri olan Boran’da, 30 dakikaya dört kaybý ve acýsýný sýðdýrýr. Türkiye’de F tipi cezaevlerinin açýlmasý üzerine Avrupa’da tecrit ve Amerika’da özel cezaevi sistemlerini de araþtýran Sessiz Ölüm, Türkiye’de yapýlmýþ en çarpýcý belgesellerden biridir. Bir kadýn oyuncunun Kuzey Irak’taki sevgilisine kavuþmak için Ýran üzerinden yaptýðý yolculuðu anlattýðý Gitmek hipergerçekçiliði, doðallýðý ve içtenliðiyle hemen dikkat çeken bir filmdi. Diðer belgesel ve kýsa filmleri de kayda deðer.
OYNAMA EVRESÝNDE KALMIÞLAR
Dengbej geleneðini film diline uyarlayarak biçem denemesi yapan Sesime Gel bu üç filme göre teknik açýdan daha olgun bir sinema… Öte yandan siyaseten iyiyle kötü arasýndaki çizgileri masal formuna uydurarak kalýn biçimde çizmesi tat kaçýrsa da Hayao Miyazaki’nin kýz çocuðu / yaþlý kadýn kahramanlarý misali karakterler seçmesi iç ýsýtýyor. Keþke onlarla biraz daha fazla prova yapsaydý çünkü amatörlerin tam da kendileri gibi olduklarý doðallýða ulaþmadan önceki ‘oynama’ evresinde kalmýþlar.
KÜNYE
Were Denge Min / Sesime Gel
Yönetmen: Hüseyin Karabey
Senaryo: Hüseyin Karabey, Abidin Parýltý
Görüntü: Anne Misselwitz
Müzik: Serhat Bostancý, Ali Tekbaþ, A. Ýmran Erin
Oyuncular: Feride Gezer, Melek Ülger, Tuncay Akdemir, Muhsin Tokçu, Ali Tekbaþ, Kadir Ýlter, Murat Çatalbaþ, Emrah Özdemir, Nazmi Sinan Mýhçý, Bahri Hakan
Tür:Dram
Süre:105 dakika