Ýran ile Birleþmiþ Milletler Güvenlik Konseyi’nin beþ daimi üyesi ve Almanya’nýn oluþturduðu 5+1 Grubu’nun Kazakistan’da yapýlacak “nükleer görüþmelerine” üç gün kala gelen açýklama, bölgedeki gerginliði týrmandýracak kývamda...
Açýklamanýn sahibi, Ýran’ýn nükleer programýný dünya adýna takip etmekle görevli Uluslararasý Atom Enerjisi Kurumu BaþkanýYukiya Amano...
Amano, bugüne kadar Ýran’da yaptýklarý denetimlerden, bu ülkenin nükleer bomba yapma yönünde gizli çalýþmalar yürüttüðü yönünde þüphelerin doðduðunu söyledi.
Açýklama, nükleer programýnýn saðlýk hizmetleri ve enerji aðýrlýklý olduðunu savunan Tahran açýsýndan ciddi bir soru iþareti kuþkusuz...
Ýran’ýn nükleer programý ile ilgili endiþeleri bugüne kadar Ýsrail ve Amerika dile getiriyor, dünya, konuya biraz da soðukkanlý yaklaþýlmasýndan yana tavýr alýyordu. Fakat Amano’nun açýklamasý, sorunun artýk küresel endiþe kaynaðý olduðuna iþaret ediyor.
Sekiz ay kaldý...
Kýsa bir bilgi aktaralým: Batýlý istihbarat birimlerinin elde ettiði veriler, Ýran’ýn önümüzdeki sekiz ay içinde en az beþ adet nükleer bomba yapabilecek kapasiteye ulaþacaðýný gösteriyor. Ülkede kurulu 9.053 santrifüj, uranyum zenginleþtirme programýný aksatmadan sürdürüyor, bunlara yakýnda 3.606 santrifüjün de katýlmasý bekleniyor. Amano’nun endiþe belirttiði çalýþmalar bu süratte devam ederse, dünya, bu yýl içinde elinde nükleer bomba yapýmýna müsait Uranyum-235 bulunan bir Ýran’la karþý karþýya kalacak.
Tahran, bu kapasiteyi geliþtirdikten hemen sonra ilk nükleer bombasýný yapacak mý? Büyük olasýlýkla hayýr...
Fakat, hedefinin, 5+1 Grubu ile masaya daha güçlü oturmak olduðunu artýk herkes anlamýþ bulunuyor.
100 milyar dolarlýk kayýp...
Dünyadaki þüpheleri artýran geliþme ekonominin gerçeklerinden kaynaklanýyor. Ýran, nükleer programý nedeniyle karþýlaþtýðý ekonomik ambargo nedeniyle bugüne kadar 100 milyar dolar kaybetmiþ durumda. Sokaktaki Ýranlý periþan. Tahran’ýn kendi iç istikrarýný tehdit eden bu inadý ise normal deðil. Bu durum, Tahran’ýn “gizli niyetleri”nin en önemli kanýtý olarak da deðerlendiriliyor.
Ýran’a kara harekatý...
Baþkan Obama’nýn son Ýsrail ziyareti, Kazakistan’da yapýlacak 5+1 Grubu-Ýran görüþmelerinde de bir sonuç alýnamamasý halinde Ýran’a dönük bir askeri müdahalenin dünya gündemine geleceðini gösteren bilgiler ile yüklü.
Bir yanlýþ anlamayý burada hemen düzeltelim: Bir ülkenin nükleer programýnýn devre dýþý býrakýlmasý, ancak, bir kara harekatý ile mümkün. Hava harekatý, hedef ülkenin nükleer programýnýn risklerini ortadan kaldýrmaya yetmiyor. Bu nedenle, “Ýsrail Ýran’ý vuracak” baþlýklarýnýn askeri açýdan bir anlamý yok. Amerika baþta, Batýlý ülkeler, Ýran’ýn nükleer kapasitesini yok etme kararý aldýklarýnda mutlaka, bu ülkenin uranyum zenginleþtirme tesislerine asker sokmak, zenginleþtirilmiþ uranyuma el koymak ve bu tesislerin yerin altýndaki hava bombardýmanýndan etkilenmeyen bölümlerini mayýnlayarak kullanýlamaz hale getirmek zorundalar.
Yani... Ýþ, o kadar kolay deðil...
Irak ve Suriye’de ne yaþandý...
Ýsrail Hava Kuvvetleri, 7 Temmuz 1981 günü düzenlediði “Babil Operasyonu” ile Irak’ýn Osirak nükleer reaktörünü vurduðunda bu reaktör zaten henüz inþa aþamasýndaydý ve bombardýman Saddam Hüseyin’in nükleer programýnýn da ortadan kalkmasýna neden oldu.
Oysa, Ýsrail’in, Suriye’nin Kuzey Kore’nin desteðiyle kurduðu ve içinde nükleer bomba yapýmýna elveriþli uranyumun depolandýðý nükleer tesisine karþý 6 Eylül 2007’de gerçekleþtirdiði “Zeytinlik Harekatý”nda çok farklý bir senaryo yaþandý. Tesise önce Ýsrailli komandolar girdi, Beþar Esed’in Kuzey Kore’den aldýðý uranyuma el koydu, tesisin yer altýndaki bölümlerini bir daha kullanýlamaz hale getirdi. Devamýnda yaþanýlan hava harekatýnýn ise bu komandolarýn helikopterleriyle Irak’taki bir Amerikan üssüne kaçýþýný kolaylaþtýrmak için þaþýrtmaca amaçlý düzenlendiði daha sonra anlaþýldý. Çünkü Suriye tesisinde uranyum vardý ve bu tesis inþa deðil, iþletme aþamasýndaydý.
Ýran’daki nükleer üretim alt yapýsýnýn Suriye’nin çok önünde olduðunu biliyoruz. Bu nedenle, üzerinde konuþtuðumuz, Ýran’ýn nükleer tesislerinin havadan bombalanmasýnýn çok ötesinde bir askeri harekattýr.
Dünyadaki tüm dengeleri yerinden oynatacak bir büyük bela sýnýrlarýmýzda dolaþýyor... Bu cümleyi bir uyarý kabul ediniz...
