Demokratikleþme paketi genel olarak olumlu bulundu, beklentileri karþýlamadýðýný düþünenler de bu eleþtirilerini ‘yetmez ama evet’ diyerek baðlýyorlar. Zaten Baþbakan Erdoðan da “Bu paket son deðil” diyerek devamýnýn geleceðine iþaret ediyor.
Paket ‘çözüm süreci’nde dile getirilen ‘sorunlarýn siyasetle çözümü’ beklentisini karþýlarken; Gezi olaylarýnda dile getirilen ‘otoriterlik, yaþam tarzýna müdahale’ gibi söylemlerin temelsizliðini de ortaya koyuyor.
Açalým;
1: Paketle siyasete katýlým ve siyaset yapmanýn önündeki engeller kalkýyor:
- Bazý suçlardan ceza almýþ kiþilerin siyaset yasaðýný kaldýrýyor; ‘oy verme yeterliliði’ olan herkese partilere üye olma imkaný getiriyor.
- Partilerin il ve ilçelerde teþkilatlanabilmesi için ‘belde teþkilatlarý olmasý’ þartýný kaldýrýyor; büyük-küçük, etnik-ideolojik bütün partilerin siyaset alanýný geniþletiyor.
- Yüzde 10’luk seçim barajýný kaldýran öneriler her düþüncenin TBMM’ye girebilmesinin önünü açýyor. (En güçlü alternatif, ‘5 milletvekili çýkaran bölgeler ve yüzde 5 barajý’ getiren ‘daraltýlmýþ bölge’ sistemi.)
- Seçimde yüzde 3 oy alan partilere Hazine yardýmý, küçük partilerin ‘parasýzlýk’ engelini kaldýracak.
Bu düzenlemeler, ‘siyaset yollarý kapatýlýnca insanlar daða, sokaða çýkýyor’ bahanesini ortadan kaldýracak.
2: ‘Ayrýmcýlýkla mücadele’ kutuplaþmayý önleyecek:
- Bir suç, kiþinin dili, ýrký, milliyeti, rengi, cinsiyeti, engelliliði, siyasi düþüncesi, felsefi inancý, dini veya mezhebi nedeniyle iþlenirse, cezasý aðýrlaþtýrýlýyor.
- Yaþam tarzýna müdahale ‘suç’ kapsamýna alýnýyor; diðer bir deyiþle ‘Yaþam tarzýna saygý’ Türk Ceza Kanunu ile güvence altýna alýnýyor.
- Türkiye, ‘Ayrýmcýlýkla Mücadele ve Eþitlik Kurulu’ ile tanýþýyor. Kurul, yaþam tarzý da dahil, her türlü ayrýmcýlýða iliþkin karar verici olacak; siyaseti de denetleyecek.
3: ‘Sandýk’tan sonra da ortak akýl aranýyor:
- Baþbakan Erdoðan, paketi hazýrlarken “Akil Ýnsanlar Heyeti raporlarýný, AB raporlarýný, bugüne kadar hazýrlanmýþ raporlarý; bu raporlardaki öneri, tavsiye, eleþtirileri dikkate alarak adým attýklarýný” vurguladý.
- Ayný þekilde miting ve gösterilere iliþkin düzenlemeyle ‘devlet yetkileri’ halkla paylaþýlýyor. Mülki amirler, mitinglerin yerlerini sivil toplum örgütleri ile ortaklaþa belirleyecek.
Bunlar, ‘seçim sandýktan ibaret deðildir’ eleþtirilerine net bir cevap niteliðinde.
4: ‘Ötekileþtirme’ sembolleri ortadan kalkýyor:
- Ýsimleri deðiþtirilen köyler eski isimlerini alabilecek; Tunceli yeniden ‘Dersim’ olabilecek.
- Kamuda kýlýk kýyafet özgürlüðü salt bir ‘baþörtüsü özgürlüðü’ deðil, ayný zamanda bir ‘zihniyet’in de kýrýlmasý demek.
- Ýlkokullardaki yaygýn adýyla ‘Andýmýz’la birlikte ‘Varlýðým Türk varlýðýna armaðan olsun’ rahatsýzlýðý da ortadan kalkacak.
- Mor Gabriel Manastýrý arazisinin iade edilmesi Heybeliada Ruhban Okulu’nun iadesinin de mümkün olduðu, ancak karþýlýklý adýmlara kaldýðýný gösteriyor.
- ‘Pakette Aleviler yok’ demek erken bir yorum. Çünkü hem ‘ayrýmcýlýkla mücadele’nin kapsamýnda Aleviler var, hem de Nevþehir Üniversitesi’nin adýnýn Hacý Bektaþ-ý Veli Üniversitesi olarak deðiþtirilmesinde ‘Alevilik konusunda yeni adýmlar geliyor’ mesajý var.
Baþbakan Erdoðan’ýn konuþmasý da en az paket kadar önemli: “Artýk kimlik dayatan, vatandaþlarýnýn kökeniyle, inancýyla, dünya görüþüyle uðraþan bir devlet yok. Kamu alanýný otoriterleþtiren, dayatmacý, buyurgan, kibirli bir devlet ve siyaset anlayýþý yoktur. Bundan sonra da hak ve özgürlük talepleri olacaktýr. Esas olan, hak ve özgürlük taleplerinin, þiddetin, silahýn dýþlandýðý bir ortamda, siyasetin meþru araçlarýyla dillendirilmesi ve mücadelenin de siyasi zeminde verilmesidir.”
Gezi sürecinde bu kavramlarý hükümete ve Baþbakan Erdoðan’a ‘eleþtiri’ olarak yöneltenler cevabý almýþ mýdýr?
