Eðer, Ýran’da, Zanyar ve Loghman Muradi isimli iki Kürt asýllý kardeþin idam edildiklerini duyarsanýz, bilin ki, Tahran’daki güçler mücadelesi yeni bir aþamaya gelmiþ demektir. Çünkü, komþuda garip iþler oluyor.
Berbat bir öykü...
Muradi kardeþlerin kaderini bütün dünya yakýndan takip ediyor. Öykü, 2009 yýlýnda Merivan’in önde gelen mollalarýndan birinin oðlunun öldürülmesiyle baþladý. Muradi kardeþler, tutuklandý, aðýr iþkenceden geçirildiler, bu iþkencelere raðmen söz konusu cinayeti iþlemediklerini savundular. Buna karþýn, 2010’da cinayet ve Kürt örgütü Komala’nýn üyesi olmak suçuyla idama mahküm edildiler. Karar sürecinde sürekli hücredeydiler, avukatlarý dahil kimseyle görüþtürülmediler, ama mektuplarý Birleþmiþ Milletler’e kadar ulaþtý, dünya ayaða kalktý, Ýran adaleti hariç herkes onlarýn suçsuz olduðunu biliyor. Babalarý Kuzey Irak’ta yaþýyor, o, bir Komala üyesi. Açýklama yaptý: “Ýki oðlum benim yüzümden idam edilmek üzere, kurtarýn!” Bu çaðrý iþi daha da týrmandýrdý, dünya, iki masum Kürt gencin babalarýnýn kefaletini ödemek üzere olduðunu anladý.
Bu arada, Ýran, ani bir kararla geçtiðimiz hafta 20 mahkümu idam etti. Asýlanlardan ikisi Kürt’tü... Ýdamlar, Ýran Kürt bölgesinde, Kuzey Irak’ta ve Türkiye’de sert tepki topladý.
Bütün bunlar, tam, ülkenin yeni Cumhurbaþkaný Hasan Ruhani’nin dünyada, Obama tarafýndan telefonla aranacak kadar yüksek “uzlaþma” umutlarý yarattýðý bir sýrada oldu.
Ýran “derin devleti”nin bir yerlerinde düðmeye basýldý, Ruhani yönetimine dönük iyimser beklentileri boþa çýkartacak adýmlarý “birileri” atmaya baþladý...
Muhtýra gibi açýklama...
Aslýnda, “muhtýra gibi” açýklama, cumartesi günü, kendilerini rejimin koruyucusu olarak gören Devrim Muhafýzlarý’ndan geldi. Bugün, Ýranlý öðrencilerin Tahran’daki Amerikan Büyükelçiliði’ni basýp, 52 diplomatý tam 444 gün süreyle rehin almalarýnýn 34.ncü yýldönümü. Devrim Muhafýzlarý, bildirisinde, yapýlacak anma törenlerinde, geleneksel “Kahrolsun Amerika!” sloganýnýn atýlacaðýný özellikle belirtti. Bildiride, sloganýn, baskýcý ve güvenilmez Amerika’nýn dünya egemenliðine karþý çýkmanýn sembolü olduðu da vurgulandý.
Ruhani, bir yanda, özellikle nükleer program konusundaki krizi çözmek için Amerika ve müttefikleriyle yapýcý yakýnlaþmanýn stratejisini yürütürken, Devrim Muhafýzlarý, bu adýmlara karþý olduðunu bildirisiyle gösterdi. Tahran Belediyesi’nin geçen hafta kent duvarlarýndaki anti-Amerikan posterleri indirmesine sinirlenmiþ olmalýlar.
Artýk yaþlanmýþ ve ülke halký için külfete dönüþen bir devrimin “koruyucularý” ile “buiþler böyle yürümüyor, yeni bir yol bulmak lazým” diyen “reformcular” arasýndaki fay hattý ortaya çýktý. Bir sonraki adým, Muradi kardeþlerin asýlmasý... Ýkili infaz, dünyayý ayaða kaldýracak, reformcuRuhani’nin manevra alaný daralacak.
Yahudi lobisinden ilginç adým...
Bölge ülkeleri iþin farkýnda... Amerika’daki güçlü Yahudi lobisi, ADL’nin baþkaný Abe Foxman, nükleer program nedeniyle Ýran aleyhine Amerikan Kongresi’nde sürdürdükleri lobi çalýþmalarýný 60 gün süreyle askýya aldýklarýný açýkladý. P5+1 olarak adlandýrýlan ABD, Ýngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya’nýn Ýran’la bu konuda yapacaðý iki toplantýnýn sonuna kadar Yahudi lobisi geri çekilecek, bu, Ýsrail’in Ruhani’ye yüksek kredi verdiðinin önemli bir iþareti...
Türkiye’nin desteði...
Davutoðlu’nun, Ýranlý mevkidaþý Zarif ile geliþtirdiði diyalog, Türkiye’nin de Ruhani yönetimine dönük beklentilerini göstermesi bakýmýndan önemli. Ýran cumhurbaþkanýnýn aralýk ayýnda Ankara’ya beklenmesi, Baþbakan Erdoðan’ýn ocak ayýnda Tahran’a gideceðinin belirtilmesi, Türkiye-Ýran iliþkisinin yeni dönemini iþaret ediyor. Ýki ülkenin, özellikle, Suriye’de insani yardýmlarýn muhtaçlara ulaþtýrýlmasýnda ve demokratik Suriye yönetiminin oluþmasý sürecinde iþbirliði kararý almasý dikkat çekici. Belli ki, Türkiye, Ruhani ile çalýþmak istiyor.
Tahran’da yaþanýlan güçler mücadelesi, bu kez, bölgesel dengeleri belirleyecek düzeyde geliþiyor.
KANDÝL’E HATIRLATMA: Umarým, Ýran’ýn iç güçler mücadelesinde, Kürt gençlerin daraðaçlarýna yollanmasý, Kandil’dekiler için alarm zilinin çalmasýna neden olmuþtur. Demek, Türkiye ile iliþkileri sabote etmek için her yola baþvurabilen Ýran derin güçleri, iþi bu noktaya getirebiliyor. Konuyu Ýran istihbaratýnýn tepe isimlerinden Kasým Süleymani’yle görüþürler mi, bilmem...
