Geçen hafta çarþamba günü tek bir sahra topu Erbil’i düþürebilirdi... Çevredeki 3 köy düþünce, Peþmerge etkisiz kalýnca ve -IÞÝD geliyor- lafý duyulunca Erbil boþalmaya baþladý... Havaalanýna yüklenen Batýlýlar umutsuzca bilet ve uçak aramaya baþladýlar. Aralarýnda Türkler de vardý... Sivil halk, araçlarýyla uzaklaþýyordu. Herkesin aklýnda IÞÝD’in Musul iþgali vardý.
IÞÝD’in Erbil’e yaklaþtýðý son nokta, 45 km idi... Geliþmeleri eþ zamanlý izleyen ABD iþte burada karar noktasýna geldi... 45 km, IÞÝD’in elindeki 155 MM’lik sahra toplarýnýn menziliydi... Toplar ABD yapýmýydý, GPS uydu yardýmýyla zahmetsiz hedef buluyordu, dakikada 2 mermi atýyordu ve tanesi 500 bin dolardý. Toplar aslýnda Irak ordusuna verilmiþti. Ancak Ordu mermi atmadan daðýlýnca, IÞÝD 52 adet topa sahip oldu... Bu toplardan en az biri çarþamba günü Erbil’i menzile almýþtý... IÞÝD’in GPS’i kullanarak koordinatla Erbil’i hemen bulmasý zordu, ancak görerek ve deneyerek atýþla kýsa sürece Erbil’in bir mahallesini vurabilirdi. Kentin bir mahallesini vurmak ve ardýndan gelecek bombardýman Erbil’i boþaltýrdý... Boþ Erbil’e de IÞÝD rahat girerdi... Bunlar hep Beyaz Saray’ýn açýklamalarý.
Beyaz Saray, Erbil’de doðrudan ABD’ye tehdit de gördü. Çünkü Erbil’deki ABD Konsolosluðu, -Baðdat güvenli deðil- diye elçilikten buraya kaydýrýlan personel, Irak ordusuna yardým diye yollanan birkaç yüz Amerikalý asker, ve petrol þirketlerinin çok sayýda temsilcisi, IÞÝD için hedefti... Baþkan Obama -Kürdistan baþkenti düþtü- Katliam, Amerikalýlar IÞÝD’in elinde- manþetlerine siyaseten dayanamazdý...
Sincar daðlarýna kaçan Ezidiler ise insani dramdý ve aç susuz birkaç günden fazla dayanamazlardý... ABD Baþkanlarýnýn kuvvet kullanmak, bombardýman yapmak için bir gerekçeye ihtiyaçlarý vardýr. Stratejik planlama yapýlýrken operasyonun eksisi artýsý maddeler halinde yazýlýp baþkanýn deðerlendirmesine sunulur da, kamuoyuna söylenecek bir gerekçe lazýmdýr... Ezidiler’in trajedisi iþte bu gerekçe idi... Yasal çerçeveden bakýnca, ABD halen Irak’ta insani yardým operasyonu yapýyor ve Erbil’de tehlikede olan Amerikalýlar’ý koruyor.
Perþembe gecesi ABD savaþ uçaklarý IÞÝD mevzilerini vurmak için nakliye uçaklarý da daðdaki sivillere erzak atmak için havalandý. Savaþ uçaklarýnýn önceliði, Erbil’i hedef alan, ancak daha ateþlenmemiþ tek top idi... O top vuruldu... 155’lik o top ateþlense, son birkaç günün tarihi deðiþirdi.
ABD bombardýmaný halen sürüyor, ancak þimdiye dek vurulanlara bakýnca: Birkaç havan, makineli tüfek takýlmýþ pikap ya da kamyonlar var. Bu hýzla IÞÝD’in elindeki silahlarýn imhasý çok zaman alacak.
Zaten Baþkan Obama, Irak meselesinin haftalar deðil aylar alacaðýný, kolay çözüm olmadýðýný söyledi... Yorumculara göre de Obama, Ocak 2017’de görevi býrakana dek Irak ile uðraþmak zorunda kalacak... Çözüm için Baðdat’ta beklenen siyasi formül, tam evlere þenlik, anlatmaya yer yok.
Sürekli bize soruluyor: Peki Irak’taki müdahale neden Suriye’deki sivillerden esirgendi? Suriye’de insani trajedi az deðil... Üstelik Suriye’yi vuracaðýný söyleyip, dolambaçlý yola giren sonra da Kongre’den onay alamayacaðýný anlayýp vazgeçen Obama, Kongre onaysýz Irak bombardýmanýna nasýl karar verdi?
Obama Suriye’de direniþçilerin güçlü olmadýðýný, bu insanlara silah verilse de baþarý kazanýlmayacaðýný savunuyor. ABD müdahil olunca da, Suriye’de kara harekatý gerekeceðini hatýrlatýyor... Irak ise hâlâ ABD’nin kendisini sorumlu saydýðý bir bataklýk... Irak’ta Kürt müttefikler var... Haaa evet bir petrol var!
Muhalif senatör McCain, Suriye dýþlanarak Irak’ýn düzelmeyeceðini söylüyor... Suriye konusunda beklenmedik bir eleþtiri, Obama’nýn eski dýþiþleri bakaný Hillary Clinton’dan geldi: Suriyeli muhaliflerden güçlü bir direniþ gücü oluþturmamak hata oldu. Boþluðu IÞÝD doldurdu- dedi... Son üç yýla dönüp bakýnca, -evet Suriye bu hale gelmeseydi, Irak böyle olmazdý- demek mümkün.
Peki nasýl düzelecek, nasýl çözülecek? Irak Obama’nýn deyiþiyle uzun sürecekse, yorumculara göre 2016 sonunu bulacaksa, Irak sorunu beþinci ABD Baþkanýna devredilecek demektir... Adaylar arasýnda Bayan Clinton var, hatýrlatalým. Hem Irak çözülecek de Suriye çözülmeyecek mi? Baþkan Obama’ya göre asýl çözülen ve dikiþleri atan, 1. Dünya Savaþý sonrasý Ortadoðu ve Kuzey Afrika’da kurulan sistem... Ve durumun teþhisi tamam da, henüz tedaviyi duyamadýk.
twitter.com/selimatalayny
