Klinik pratiðimde obsesif kiþilik özelliklerinin kiþilerin bireysel hayatlarýna, çocuk yetiþtirmelerine, eþ iliþkilerine, iþ hayatlarýna etkisi üzerine tekrar tekrar gözlemlerim oluyor. Bu kiþilik örüntüsünün bir kiþiyi olumlu ve olumsuz olarak belirleme gücüne her seferinde hayret duygusu yaþýyorum. Diðer kiþilik örüntülerinin aksine aþýrý uçta olmadýðý zaman hem olumlu hem de olumsuz etkilerde bulunuyor.
Obsesif kiþilik örüntüsü; mükemmeliyetçilik, aþýrý sorumluluk hissi, ahlakta aþýrý ve sert tutum, ayrýntýcýlýk, aþýrý çalýþma düþkünlüðü, aþýrý vicdanlýlýk, esnek olamama, parayý harcamada eli sýký olma, inatçýlýk gibi özelliklere sahip olmayý gösterir. Bu özelliklere sahip olma hafif bir halden aþýrý hale kadar deðiþebilir. Hafif formlar kiþiye ve iliþkilerine zarar verirken olumlu özellikler de katarken, aþýrý formlarý kiþiye ve çevresine açýkça zarar verir, kiþinin fonksiyonlarýný bozar.
Obsesif kiþilik özellikleri bir yandan kiþide tutarlýlýk ve haklýlýk duygusu oluþturduðu için kiþi kendisiyle gizli bir gurur yaþar. Öbür taraftan bu kiþilik özelliklerine sahip kiþiler hayat þartlarý ile baþ edemediklerinde kolaylýkla depresif bir ruh haline girebilirler. Çünkü her þeyi mükemmel yürütmek, her þeyi dert edinmek, her þeyden kendini sorumlu tutmak, aþýrý çalýþmak gibi özellikler hayatla baðdaþmaz. Bu kadar yük kaldýrýlamaz. Kiþi eninde sonunda kendisinin algýladýðý ve dizayn ettiði hayat biçiminin altýnda zorlanýr hatta bir dönem ezilir.
Obsesif kiþilik örüntüsü olan kiþiler çocuk yetiþtirmede aþýrý mükemmeliyetçi ve katý kuralcý olmak eðilimindedirler. Halbuki çocuk demek hareket, daðýnýklýk ve hata yapmak demektir. Bu kiþilik örüntüsüne sahip olanlar çocuklarý için saçlarýný süpürge ederken onlarý da hiza da durmaya zorlarlar. Bu katý disiplin eðilimi çocuðun kýsýtlanmasýna ve zorlanmasýna sebep olabilir.
Obsesif kiþilik örüntüsüne sahip kiþiler kendileri gibi bir eþ isteme eðilimindedirler. Eþleri de her þeyi yerli yerinde, tam sorumlulukla yapmalarýný beklerler. Kiþilik özellikleri açýsýndan kendilerinin diðer ucunda olan bir kiþi ile evlenmiþlerse sürekli bir eleþtiri ve memnuniyetsizlik içinde olabilirler. Eþleri onlara kolaylýkla sorumsuz, düzensiz, özensiz hatta ilkesiz gelebilir. Eþin yaptýðý hatalarý unutmama ve zihinlerinde canlý tutma eðilimindedirler. Bu sert deðerlendirmeler duygusal uzaklaþmaya ve gündelik hayatta da çatýþmaya dönüþebilir. Tüm bu sebeplerle eþ terapilerinde obsesif kiþilik örüntüsü sýk görülür.
Obsesif kiþilik örüntüsü olanlar iþlerinde çok çalýþmaya ve baþkalarýný da çok çalýþmasýný beklemeye eðilimlidirler. Ýþleri mükemmel yapmaya eðilimlerinden dolayý iþ bitirme zamanlarý uzun olabilir. Ýþe düþkünlüklerinden dolayý iþler onlarda yýðýlmaya baþlar. Ekip çalýþmalarýnda kaytarma eðilimlerine karþý öfkeli ve sert olurlar. Bu da iþ arkadaþlarý ile çatýþmaya sebep olabilir.
Hafif veya ýlýmlý obsesif özellikler ise kiþiye birçok avantaj saðlayabilir. Ýþini iyi yapmak, çalýþmaya yönelik pozitif dürtü, eþ ve çocuklarý korumaya düþkünlük, tutumluluk, hizmet etmeye eðilim, dürüstlük gibi olumlu özelliklere sebep olabilir. Ayrýca obsesif kiþilik örüntüsünü kiþinin farkýndalýðý, deðiþim talebi ve psikoterapi etkisiyle daha ýlýmlý hale getirmek mümkündür.
