Geçen sene gidememiþtim. Bu sefer özellikle görmek istedim. Adýný bile duymadýðýmýz spor etkinliklerinden bahsediliyordu. Cirit, kökbörü gibi sporlarý biliyorduk da, mangala, aba güreþi, þalvar güreþi ve mas güreþi gibi spor dallarýný yeni duyuyorduk.
11 Mayýs’da Yenikapý’da baþlayýp bugün sona erecek olan Etnospor Kültür Festivali’nden bahsediyorum.
***
Cuma namazýndan sonra seri bir þekilde gezip ayrýlmayý planlýyordum. Ama dört saatte ancak çýkabildim.
Çünkü festival sadece geleneksel spor etkinliklerinde ibaret bir festival deðilmiþ. Festivalde adeta tarihimiz yeniden canlandýrýlmýþ, belediyeler, sivil toplum örgütler, yayýnevleri birbiriyle yarýþýrcasýna kültürel etkinlik yarýþýna girmiþler.
Kapalý mekanda ES Medya dahil yayýncýlar, dernekler, üreticiler, belediyeler, vakýflar ve deðiþik tanýtým stantlarý vardý.
***
800.000 metrekarelik açýk alan ise tarihin canlandýðý rengarenk tezahürlerle doluydu.
Onlarca otað denen büyük ve süslü çadýr. Her biri ayrý bir ülkenin ya da þehrin özelliklerini taþýyor. Ýç kýsmýnda temsil ettiði yörenin ürünleri sergilenmiþ dýþýnda ise ya bir gösteri var ya da yörenin bir etkinliðinin canlandýrýlmasý.
Davul sesi zurna sesi, mehter sesi baðrýþmalar.
Ayrýca, cað kebabýndan gözlemeye, pastýrmadan Özbek ekmeðine kadar her yöre kendi ürününü ya satýyor ya da ücretsiz ikram ediyor.
***
Okçuluk sporlarýyla ilgili bölümde hem spor gereçleri sergileniyor hem de müsabakalar tertip ediliyor.
Güreþ alanýnda pehlivanlar gösteri yapýyor.
Ortaasya kökenli, pehlivanlarýn sýrtlarýna aba giyerek bellerine kuþak takarak yaptýklarý aba güreþini görüyorsunuz.
Öte yandan mas güreþi dedikleri iki kiþinin ayaklarýný ortadaki aðaca dayayýp bir sopayý kapma þeklinde yapýlan Mas (aðaç) güreþi yapanlarý görüyorsunuz.
Kuþak güreþini göremedim.
48 taþla oynanan Ortaasya’dan günümüzü gelmiþ bir zeka oyunuymuþ Mangala oynayanlarý görüyorsunuz.
Bunlar benim ilk kez gördüðüm sporlar.
Festivale 185’i atlý sporcu 175’i okçu deðiþik dallarda 586 sporcu katýlmýþ.
***
Alan çok geniþ gezmekle bitecek gibi deðil. Sadece spor etkinlileri yok, açýk alanda ayrýca hem üretimi gösteren hem de satýþ yapýlan küçük kulübeler var. Seramikten ipekli ürünlere kadar el sanatlarý sergileniyor.
Ben ipeðin nasýl elde edildiðini orada gördüm. Kozadan çýkartýlýp çýkrýða nasýl sarýldýðýný o küçücük mekanda uygulamalý olarak gösterdiler.
***
En son atlý okçuluk, cirit, kökbörü ve atlý akrobasi alanýna geçtim. Önce atlý okçular maharetlerini sergilediler. Bir Kýrgýz gencin ayaklarýyla ok atmasý ise etkileyiciydi.
Sonra Erzurum ve Uþak takýmlarý bir cirit müsabakasý yaptýlar.
Peþinden Kýrgýzlarýn müthiþ atlý akrobasi gösterileri vardý.
En son kökbörü gösterisini bekleyemedim ayrýldým.
***
Uzatmayayým geleneksel sporlarýmýzý ve el sanatlarýmýzý büyük bir organizasyonla tanýtan ve sevdiren festival etkileyiciydi. Büyüklerin de görmesi lazým ama özelikle ebeveynlerin çocuklarýný bu ve benzeri festivallere götürerek tarihiyle buluþturmasý gerekir diye düþündüm.
Baþta Bilal Erdoðan olmak üzere emeði geçen herkesi böyle kültürel bir etkinlikle Ýstanbullularý buluþturduklarý için tebrik ediyorum, güzel bir hizmet.
Not:
Festival muntazamdý, ancak bir eksiði vardý. Etkinlikleri gösteren büyük, yüksek ve dikkat çekici levhalar yoktu. Siz kendiniz gezerseniz görüyorsunuz yoksa nerede ne var pek belli deðil. Oysa büyük tabelalarla ve istikamet gösteren oklarla etkinlikler ve alanlarý gösterilebilir ve daha bilinçli gezme imkâný saðlanabilirdi.