2018’de dünyanýn yönünü belirleyecek 10 baþlýk
Dünyada bugün olanlarýn, yarýn olacaklarýn habercisi olduðunu düþünürsek, 2018’de olacaklarý kýsmen öngörmek mümkün. Tabii ki insanlýk tarihi tahmin edilen, beklenen geliþmeler ile tahmin edilemeyen, beklenmeyen geliþmeler arasýndaki gel-gitlerden ibarettir. Ancak eldeki veriyle 2018’de bu 10 maddenin dünyada olumlu veya olumsuz anlamda belirleyici olacaðýný düþünüyoruz.
1- TÜRKÝYE
Türkiye 2018’de dýþ dünya ile temasýný artýracak ve profilini daha da etkinleþtirip yükseltecek. 2018’de Türkiye’nin bölgesel güç olarak etkinliðini artýrdýðýný ve hinterland ötesinde de yeni hamleler yaptýðýný göreceðiz. Bölgesel barýþ, Ýslam dünyasýnda birlik ve uzak ülkelerle dostluk için Türkiye çaba harcayacak. AB ile iliþkilerde, AB tarafýndan taktik yumuþama adýmlarý gelecek ve adýmlara, uygun karþýlýk verilecek.
ABD ile iliþkilerin seyri ise artýk ABD’ye ve ABD’de kontrolün kimde olduðuna baðlý.
2- SURÝYE-IRAK
Suriye - Irak hattýnda, Türkiye - Rusya - Ýran yakýnlaþmasýnýn sonuçlarý 2018’de daha belirginleþecek ve iþbirliði ilerleyecek. Terör örgütünün Suriye’de etkinlik çabasý sonuçsuz kalacak ve örgüt Suriye’de alan kaybedecek. ABD, Suriye’de Türkiye, Rusya, ya da Þam ile iþbirliði seçeneklerine mecbur kalacak.
Trump-Suudi Arabistan-Ýsrail üçlüsünün Ýran’ý hedef alma çabalarý Türkiye’nin de çabalarýyla etkisiz kalacak. Irak’ta merkezi yönetiminin güçlenmesine Türkiye katký yapacak.
Türkiye, ülke içi ve dýþýnda terörle mücadelede, teknolojik olanaklarla yeni baþarýlar saðlayacak.
3- DONALD TRUMP
Trump’ýn çevresindeki kuþatma daralacak. Ancak 2018’i Baþkan olarak tamamlayacaðýný düþünüyoruz.
2018’in ilk aylarýnda Trump ve ekibinin Rusya baðlantýlarý konusunda baþlayan Mueller soruþturmasýnýn ilk sonuçlarý açýklanacak. Sonra Trump için bütün yýl, soruþturma baskýsý altýnda geçecek. Baský altýndaki Trump, içeride ve dýþarýda fevri çýkýþlar yapabilir. Kasým 2018’deki Kongre ara seçiminde Trump’ýn performansý oylanacak. Asýl bu seçimde Temsilciler Meclisi ve Senato’daki sandalye daðýlýmý Trump’ýn geleceðini belirleyecek.
2018 boyunca ABD’de iç çatýþma ortamý týrmanacak, silah kullanýmý artacak. DEAÞ’tan ilham alan bireysel terör eylemleri ve Las Vegas benzeri silahlý saldýrýlar artabilir.
Normalde beklenmemekle birlikte, ABD ekonomisinde ya da borsada þok sarsýntýlar, þaþýrtýcý olmaz. Trump yönetiminin yarým-yamalak icraatýnýn ekonomiye tahribatý henüz ölçülemiyor.
Ve “Kuzey Kore’ye ABD harekatý olmayacak” diyemiyoruz.
4- TERÖR
2018’in en büyük sarsýntýlarý yine maalesef terörden gelecek. Yeni saldýrý dalgalarý yaþanacak. Örgütlü ve uzaktan kumandalý saldýrýlar yerine, yerel unsurlarýn kendiliðinden giriþeceði saldýrýlar öne çýkacak. Saldýrýlar karþýsýnda etkisiz kalan hükümetler ‘bir þeyler yapma’ çabasýyla rastgele medyatik karþý-saldýrýlara giriþecekler.
5- AB ÝÇ SÝYASETÝ
AB’de iç çatýþma ve Brüksel karþýtý hava artacak. Brüksel’in ‘her þey yolunda’ izlenimi vermeye çalýþmasýna karþýn, Doðu-Batý çekiþmesi týrmanacak. Polonya, Macaristan, Çekya ve kýsmen Slovenya, Paris-Berlin ile çatýþacak.
Paris-Berlin’in ‘ibret’ için bu ülkeleri cezalandýrma çabalarý ters tepecek ve AB’deki uyum manzarasýný bozacak. Macaristan’da Nisan-Mayýs’ta genel seçim var. AB’nin bu seçimi etkileme çabalarý izlemeye deðer. Bu arada Polonya ve Macaristan, net biçimde ‘Hýristiyan deðerler üzerinde bir AB’ istiyor. AB vitrininin deðiþmesini talep ediyor.
Brüksel için Avusturya’nýn yeni hükümeti de baþ aðrýsý. Oradaki Nazi özentileri Türkiye ile uðraþmaya çalýþacaklardýr.
6- AB SEÇÝMLERÝ
2017’de Hollanda ve Fransa seçimlerini ‘Liberal’ Avrupa kazandý. 2018’de ‘Liberaller kazanacak mý’ kaygýlarý Ýtalya parlamento seçiminde (Mart) ve Ýsveç parlamento seçiminde (Eylül) tekrarlanacak.
82 yaþýndaki Berlusconi siyasi güç kazanýr ve saðlýðý el verirse, Almanya-Fransa ile çatýþmaktan kaçýnmaz. Karþýlýðýnda Ýtalya’ya ekonomik taviz kopartmaya çalýþacaktýr. Ýtalya ekonomisi hala saðlam deðil. Bakalým Brüksel, Ýtalya siyasetini nasýl etkilemeye çalýþacak. Ýtalya seçimi AB için belirleyici.
7- ALMANYA
Almanya Eylül 2017 seçiminden beri hükümetsiz. Nazi özentisi AfD’nin güçlü grup kurduðu mecliste zorlamayla Merkel ile koalisyon çýkmasýna çalýþýlýyor. Belki zorla bir hükümet kurulacak, ancak sanýlandan daha istikrarsýz olacak. Merkel sürekli güç kaybediyor. Siyaseten zayýflamýþ Almanya’nýn AB’de ancak lafla, telkinle etki yapmasý mümkün.
Almanya ile Fransa’nýn AB’de hiçbir þey olmamýþ gibi davranmalarý beklenebilir. Kozmetik ve blöfe dayalý uygulamalar artacaktýr. Ancak AB’den her istedikleri kararý çýkartamazlar. AB’yi artýk kurucularý bile tanýyamýyor. Ayrýca Hem Macron, hem de Merkel’in 2018’de uluslararasý baþarý hikayelerine ihtiyaçlarý var.
Almanya’da statüko seçim istemiyor, ancak zorunlu olarak genel seçime gidilirse, AfD’nin týrmanýþý kesinleþecek.
8 - KUZEY KORE
ABD ile çatýþma baþlarsa, ilk kurþunu kimin attýðý, daha sonra faturanýn kime çýkartýlacaðýnýn belirlenmesi açýsýndan önemli olabilir. Ancak çatýþma baþlarsa, nerede durur, ya da durmaz, bu belirsiz. Ve iyi þeyler olmaz.
9- RUSYA
Rusya’da Vladimir Putin Mart ayýnda yeniden Baþkan seçilecek. Rusya’nýn ABD ve Avrupa’daki NATO ülkelerine karþý hamleleri, seçim sonrasýnda artabilir. Rusya Ukrayna’da etkisini sürdürecek. ABD Ukrayna üzerinden Moskova ile çatýþma yolunu seçerse, durum tehlikeli olur. Üstelik Trump, NATO’yu maceraya sürükleme niyetleri taþýyabilir.
Moskova 2018’de Mýsýr ve Libya’da köprübaþý edinmeye çalýþacak. Ve Vladimir Putin’in ani hamlelerle sürpriz yapmayý sevdiðini de hatýrlatalým.
10- ÇÝN
Dünyadaki kaos ortamýnda planý ve stratejisi olan ve bu stratejiyi uygulama imkanlarý bulunan tek ülke, Çin gibi duruyor. Çin sessizce taktik adýmlarla, kendi çizgisinde gidecek. Ancak küresel kaosu yatýþtýrma görevi Çin’den beklenmemeli. Çin çýkarlarýnýn gereðini yapacak. Donald Trump, Çin için riskli bir muhatap.
SONUÇ:
2018’de tehlikeli ve karmakarýþýk bir dünyaya bakýyoruz. Tahminler çok iyimser deðil. Dileyelim, tahminlerin hepsi iyiye, olumluya dönsün, Türkiye yararýna seyretsin... Ve Türkiye için her durumda, her zaman iyimser, umutlu ve güvenliyiz.
Yeni yýl için deðerli okurlarýma saðlýk, huzur ve mutluluk diliyorum.
