Geçtiðimiz hafta yer verdiðimiz J. P. Morgan'ýn 8 Ekim 2024 tarihli Küresel Araþtýrmasý analizi üstünden daha birkaç gün geçmiþti ki yaklaþan Amerika Birleþik Devletleri (ABD) baþkanlýk seçiminde Cumhuriyetçi Parti'den aday olan Donald J. Trump keskin bir karþýlýk verdi:
"ABD dolarýný dünya rezerv para birimi olarak kullanmayý býrakan ülkelere %100 gümrük vergisi uygulanacak."
Havayý iyi koklamýþýz demek ki.
Kavga büyük; iþin ucunda De-Dolarizasyon ile Amerika'nýn hakimiyetini kaybetme riski var. Öyle az buz bir durum deðil.
Biraz daha araþtýrýnca baþlýkta yer verdiðimiz mevzu çýktý karþýmýza. Çünkü Donald Trump'ýn daha baþkan bile seçilmemiþken yukarýdaki açýklamayý yapmasý oldukça düþündürücüydü.
Neymiþ bu Operasyon Sandman, gelin bakalým birlikte.
Ýddialar muhtelif. Geçtiðimiz hafta J. P. Morgan'ýn De-Dolarizasyon Küresel Araþtýrma bulgularýný doðrular nitelikte. 'Sessiz bir savaþ' diye tabir edilen ABD dolarýný yýkma operasyonu deniyor.
100'den fazla ülkenin ABD dolarýnýn hakimiyetine son vermek için birlikte gizli ve koordineli þekilde hareket etmesi söz konusu olan.
Geçtiðimiz hafta 11 Ekim 2024 tarihinde Moskova'daki BRICS yani Brezilya-Rusya-Hindistan-Çin-Güney Afrika ile baþlayýp + haliyle geniþleyen ve geniþlemeye devam etmesi aþikar olan yapýnýn finans bakanlarýnýn her birinin Moskova'da 'de-dolarizasyon anlaþmalarý' imzaladýðýný duyurmuþtuk.
Tam da 22-24 Ekim 2024 tarihleri arasýnda Kazan'da yapýlacak olan BRICS Zirvesi öncesindeki bu hamle çok stratejikti. Hatta zirveden 10 gün önce yapýlan bu üst düzey toplantýya katýlmamalarý için 'Batý'nýn baský yaptýðý duyurulmuþtu bir gün sonra Kremlin'den. Trump da bu 'baský'nýn muhteviyatýný açýk etti bir nevi. O yüzden de Mýsýr, Birleþik Arap Emirlikleri finans bakanlarý ile Ýran Merkez Bankasý Baþkaný ile katýlmasý da bu baskýnýn sonucu sanki.
Olasý sonuçlarý ise ürkütücü tabii; 'finansal bir felaket' tabiri kullanýlýyor çünkü bu operasyon sonrasý için. Ülkelerin ABD hazine bonolarýný elden çýkarmaya hazýr olduðu iddiasý ise çok düþündürücü. COVID-19 sonrasý ekonomide yaþanan 'türbülansa' eklenen jeopolitik çatýþmalar zaten tuz-biber ekmiþti ve 'hiperenflasyon' dalgasý ile tanýþmýþtýk. Bunun varabileceði boyutlarý tahmin etmeye çalýþmak bile yorucu.
Hatýrlatalým; Rusya ve Çin yayýnladýklarý ortak deklerasyon ile 'mevcut sistemin kurallarýnýn ve kurumlarýnýn sorunlarý çözmede yetersiz kaldýðýný ve bunu beraber deðiþtireceklerini' Rusya'nýn Ukrayna'ya girmesinden sadece 20 gün önce ilan etmiþti.
Ne deniyordu yukarýda bu 'operasyon' için; 'gizli' ve 'koordineli'.
Trump daha baþkanlýk seçimini kazanmadan 'meydan okudu', 'hodri meydan' dedi; ilk baþkanlýk dönemindeki 'ticaret savaþý' terimi yeni bir boyut kazanmak üzere ve bu öyle böyle bir boyut deðil; sadece Çin ile Almanya'ya deðil, bu kez tüm dünyaya meydan okudu Trump: Yüzde 100 vergi koyarýz. Ýþ oraya varýr mý iþte o ABD baþkanlýk seçimini daha da ilginç ve izlenir kýlan baþka bir parametre.
