Bayraktar: Afrin Harekâtý kararlýlýkla sürdürülmeli. Çünkü PKK-PYD baðlantýsý ortaya çýktýkça, yakalanan YPG’liler konuþtukça aradaki baðý saklamak güçleþecek ve ABD “Türkiye’yi karþýmýza almayalým” demek zorunda kalacak.
GERÇEKÇÝ OLALIM, ABD TÜRKÝYE’YÝ KAYBEDEBÝLÝR
- ABD’nin PYD-PKK politikasý rasyonel deðil ama sürüyor. Neden?
ABD 1) Bölgedeki Sünni Arap yapýyý kýrmak 2) Suriye’de garnizon devletçik kurmak 3) Ýran, Türkiye ve Rusya’yý kontrol etmek istiyor. Bunun için destekliyor PYD’yi. Terörize olmuþ, baskýcý bir azýnlýk üzerinden bunu yapmak zordur ama ABD bunu zorluyor. Çünkü Ýncirlik üssü var, kullanabilir ama Türkiye ile anlaþmak zorunda. Türkiye ise ABD’nin bölge politikalarýna destek vermiyor. O yüzden sorun çýkartmayacak bir devletçik istiyor ABD. Açýk fikirli olalým. Bugün ütopik gibi görünse ABD Türkiye’yi kaybedebilir. Türkiye’nin iç güvenliðini ciddiye almaz, rejim deðiþtirmeye çalýþýr, terör örgütleriyle iþbirliði yaparsanýz Türk milleti buna karþý duracaktýr.
Zeytin Dalý baþarýyla sürüyor. Cumhurbaþkaný Erdoðan sýrada Münbiç var diyor, ABD ise “Münbiç’e girme, Münbiç’den çýkmayacaðýz”. ABD askerleriyle karþý karþýya geleceðimiz ana doðru mu ilerliyor harekat?
Ýki hafta öncesinde de Türk askeri Ruslarla karþýlaþýrsa ne olacak, türü sorular soruluyordu. Sonuçta Türkiye askeri gücünü ortaya koydu ve Ruslar çekildiler. Benzer bir þey Münbiç’de de olacaktýr. Ama çatýþma riskini göz ardý etmiyorum. Bu ciddi bir durum olabilir. ABD’nin son dönemde irrasyonel hareketleri olsa da Münbiç için Türkiye ile karþý karþýya gelmekten kaçýnacaktýr. Bence Münbiç ABD için o kadar hayati deðil. Týpký Afrin’in Ruslar için hayati olmadýðý gibi. Afrin ve Münbiç’deki PKK-PYD varlýðýný Türkiye’nin üzerinde bir baský unsuru olarak tuttular. Ama Türkiye hükümeti siyasi irade koyup kamuoyu desteði aldýðýnda ve askeri gücünü ortaya koyduðunda bunlarý aþabileceðini de gösterdi.
BÝR DEVRÝN SONU
- Ýki NATO üyesinin birbirine ateþ etmesi ne anlama gelir?
Ýkinci dünya savaþýnda kurulan düzenin daðýlmasý demektir. Bu sadece Türk Amerikan iliþkileri açýsýndan deðil bütün bir küresel sistem açýsýndan bir devrin sonu demek. Ýki NATO üyesinin karþý karþýya gelmesi ve birinin ABD diðerinin Türkiye olmasý -NATO’nun iki büyük ordusundan bahsediyoruz, bir Yunanistan-Bulgaristan meselesi deðil- iki büyük ana eksenin çatýþmasý soðuk savaþta kurulan ittifakýn çökmesi anlamýna gelir. O yüzden ABD de Türkiye de çatýþmadan kaçýnacaktýr.
TÜRKÝYE DAHA ÜSTÜN
- Türkiye algý operasyonlarýna karþý þerbetli, devlet de sýnýr temizliðinde çok kararlý. Ama algý çalýþmalarý sürüyor. Sahanýn gerçekliði ne söylüyor?
Belirleyici olan iki þey var, biri siyasi kararlýlýk, ikincisi enerji. Enerjiden kastým þu. Batý medyasý, batýdaki çevreler ya da Türkiye aleyhtarý faaliyette bulunan kiþilerin bu iþi devam ettirecek ne kadar enerjisi var? Türkiye’nin kendisini savunacak ne kadar enerjisi var? Bence çok asimetrik þekilde Türkiye avantajlý çünkü varoluþsal bir savaþ veriyor, Türk kamuoyu herhalde þu an dünyanýn farkýndalýk düzeyi en yüksek kamuoyu. Türkiye’nin neredeyse bütün kentlerinde 23’ten fazla terör saldýrýsý düzenlendi, bir darbe giriþimi oldu, ABD’nin Batý’nýn tavrý ortaya çýktý. Her þey bizim için berrak. O açýdan Türkiye’nin buna karþý koyma enerjisi çok yüksek. Batýda algý operasyonu yürütmek isteyenler olabilir ama bunlar etkisiz kaldýkça, Türk kamuoyunu Zeytin Dalý aleyhine çeviremedikçe Batýnýn enerjisi azalacaktýr.
VAROLUÞ MESELESÝ
- Ya, siyasi kararlýlýk meselesi?
O da þuan çok yüksek. Sadece Sayýn Cumhurbaþkanýn þahsýnda deðil Türkiye’nin devlet bürokrasisi, hükümetin üyeleri, siyasi partilerin büyük bölümü ve tabii ki kamuoyu harekâtýn arkasýnda. Bunun bir terörle mücadele olduðunu, Türkiye’nin varoluþsal bir savaþ verdiðini görüyor. Türkiye’yi sýkýþtýran meseleler çýkabilir ama bunlarýn operasyonlarý durduracaðýný zannetmiyorum. Türkiye’yi en çok sýkýþtýracak þey Rusya’nýn tavýr deðiþtirmesi olabilir.
RUSYA’NIN PLANLARI
- Rusya uçak krizinin çözülmesinden beri -Astana sürecinde, Fýrat Kalkanýnda ve þimdi Zeytin Dalýnda- Türkiye ile uyumlu gidiyor. Sahada bazý politikalar ters olsa da. Bunu neden yapýyor Rusya?
Ýki boyutu var. Bir, Suriye içindeki dengeler açýsýndan Rusya’nýn Türkiye’ye olan ihtiyacý. Ýki, Rusya’nýn genel küresel perspektifinde Türkiye’nin oynayabileceði rol. Küreselden bakarsak, Rusya için NATO’nun kendisine doðru geniþlemesini durdurmaktýr amacý. Bu çok önemli bir hedef olarak görülüyor. Bunun için Gürcistan savaþýný yaptýlar, Ukrayna’yý böldüler. Türkiye’nin varlýðý, Türkiye’nin Rusya’nýn yanýnda yer olmasý NATO’nun güney kanadýný çökertecek, Türkiye ile ABD’nin arasýný açacak ve Rusya’ya alan açacak bir hamle olacaðý için Türkiye’yi destekliyorlar. Rusya dünya gücü olmak için iki okyanusta gemi yüzdürmek istiyor. Böyle bir donanma doktrini var. Çar Petro’dan bu yana sýcak denizler meselesi. Bunu Suriye sayesinde gerçekleþtirdiler. Mýsýr ya da Libya’da bir askeri üs kurmaya çalýþtýklarýný göreceðiz. Atlantik’e çýkacaklar. Bu projede Türkiye olmaz ya da muhalefet ederse iþi zor olur. Kurduklarý askeri üsler Türkiye sýnýrýna yakýn, muhalefetin vurabildiði yerler, dolayýsýyla Türkiye’ye ihtiyaç duyuyorlar.
SURÝYE ÝÇÝ DENGE
- Suriye içi dengeler açýsýndan nasýl bir karþýlýklý gereklilik hali var?
Türkiye olmazsa Suriye meselesinin çözülemeyeceðini gördü Rusya. Moskova deklarasyonuyla Astana süreci ve çatýþmasýz bölgeler iþlemeye baþladý. Halep’e Rusya kendine göre çözüm buldu. Karþýlýðýnda el-Bab’a kadar Türkiye’nin inmesine razý geldi. Þimdi Ýdlib var. Türkiye olmazsa muhalefeti masaya oturmaya ikna edemez Rusya, Suriye’yi kontrol edemez, saldýrýlara maruz kalýr, mesele uzar gider. Bu yüzden Rusya Türkiye ile çalýþmak istiyor. Türkiye de Rusya’ya ihtiyaç duyuyor. ABD’ye karþý bir denge, Suriye hava sahasýný kullanabilme, rejimin belli noktalarda dizginlenmesi, Türkiye’nin güçlü þekilde Suriye masasýnda olmasý gibi karþýlýklý çalýþan bir süreç var. Reel bir süreç. Ama kýrýlgan.
- ABD’nin tavrý deðiþir mi?
Sahadaki durum etkili olabilir. Türkiye Afrin’de ciddi sýnav veriyor. Baþarýyla, süratle tamamlayabilirse “Türkiye’yi karþýmýza almasak iyi olur” denilebilir. Münbiç konusu o açýdan bir test. Türkiye’nin kararlýlýkla iþi devam ettirmesi tek seçenek. Çünkü diðer aktörleri tavýr almaya zorluyor. ABD medyasýnda Centcom’un PKK-PYD’yi desteklemesi örtülü olarak anlatýlýyor. New York Times gibi Türkiye karþýtý yayýn yapan bir gazete de bile PKK-PYD baðlantýsýný anlatan bir makale çýktý. Bunu zorlayan Afrin operasyonudur. Türkiye bu fotoðraflarý yayýmladýkça, Öcalan PKK-PYD baðlantýsýný ortaya koydukça, YPG’liler ifadelerinde konuþtukça, ele geçen silahlar ortaya çýktýkça bunlarý saklamak güçleþecek ve Amerika’yý tavýr almaya zorlayacaktýr.
ABD-Rusya anlaþýr mý?
- ABD ile Rusya’nýn Türkiye’nin dýþarda kaldýðý bir uzlaþmaya varma ihtimali var mý Suriye’de?
Bana göre yok. NATO-ABD ve Rusya arasýnda Avrupa’nýn kuzeyinden Yemen’e kadar problem var. ABD içinde Rusya’nýn seçimlere karýþtýðýna dair büyük bir kavga gidiyor. Rusya ABD’nin Suriye’de kalmasýný istemiyor. Rusya Suriye’nin toprak bütünlüðünün korunmasýndan ve Rusya’nýn etkisi altýnda kalmasýndan yana. Geçmiþte belli noktalarda bazý ateþkes, taktik anlaþmalar oldu. Bunlarda da güven saðlanamadý, Amerikalýlar Suriye-Rus konvoyunu vurdular, Eylül 2016’da. Arkasýndan Ruslar ABD desteklediði bir BM konvoyunu bombaladý. Dolayýsýyla uzlaþma zemini yok ancak taktik, geçici, belli alan odaklý anlaþmalar olabilir ama Türkiye gibi bir konuda geniþ bir uzlaþmanýn çok kolay olduðunu düþünmüyorum.
ÖSO ÝDDÝALARI AÇIKÇA YANLIÞ VE ART NÝYETLÝ
- CHP’nin tepki çeken ÖSO=ÝÞÝD gibi bir iddiasý var. Sahayý biliyorsunuz, sizce ÖSO kimdir?
Ben bunu söyleyenlerin kafasýnýn net olmadýðýný ya da art niyetli olduðunu düþünüyorum. Hiçbir manasý, gerçekliði yok. Ýkincisi Suriye’de operasyon yapan bütün ülkeler belli gruplarla çalýþýyor. ABD terör örgütü PKK’nýn Suriye kolu PYD ile çalýþýyor. Rusya Suriye’de rejim güçlerini kullanýyor. Ýran, Afganistan, Pakistan, Irak ve dünyanýn dört yanýndan topladýðý milislerle burada. Olayýn doðasýna baktýðýnýzda Türkiye’nin de Suriye’de yerel bir unsurla çalýþmasý son derece normaldir. Türkiye’nin harekâtýný meþru zemine çeken bir faktördür ÖSO, çünkü siz orada terörle mücadele ediyorsunuz ama bunu gerçekten orada yaþayan insanlardan kurulu bir güçle yapýyorsunuz. Nasýl Rusya “beni Suriye çaðýrdý, ben onun için buradayým” diyorsa Türkiye’yi de ÖSO çaðýrdý, muhalefet çaðýrdý. ÖSO bir meþru zemin oluþturuyor.
NÝFAK SOKMAKTIR BU
Bu tür konuþmalar sahadaki kiþilerin moralini bozar. Bu, birlik-beraberlik havasýný bozan, Türk askeriyle ÖSO’nun arasýna nifak sokabilecek ve operasyonu akamete uðratabilecek bir söylem. O yüzden art niyetli. Operasyona fren yaptýrmak isteyenlerin aracý. Dördüncüsü operasyona kolaylýk anlamýnda bölgeyi bilen, dilini kültürünü bilen unsurlarla yürümek son derece doðru. ÖSO kendi vatanlarýný kurtarmak için savaþan güçler. Türkiye’yi ÝÞÝD’e, ÝÞÝD benzerlerine yardým eden ülke görünümüne sokacak her açýklama çok tehlikeli, yanlýþ ve art niyetli.
ABD’nin büyük stratejik hatasý
ABD Türkiye’yi Rusya’ya doðru itiyor ama bu politikanýn çok karþýlýðý olduðuna da inanmýyorum. Çünkü ABD her zaman doðruyu yapan bir ülke deðil, kendi çýkarlarý açýsýndan da. 1979 Ýran devriminde çok önemli bir müttefikini kaybetti, yaptýðý hatalar dolayýsýyla. Þu an yaptýðý hatalar bence Ýran devriminden sonra Amerika’ya en büyük stratejik kaybýný yaþatabilir. Türkiye’yi NATO’dan uzaklaþtýrmasý, Türkiye’yi gerçekten eksen deðiþtirmeye zorlamasý Amerika’nýn Ortadoðu’daki bütün planlarýný alt üst edecek bir adým olur.
Çözüm süreci PKK baðýný kesti
ABD bir proje yapar, sürdürür, maliyetine bakýp vazgeçer. Bu hep böyle olmuþtur. PKK-PYD’nin imkaný azaldýkça ilgi sönebilir. Önemli olan Türkiye’nin kendi Kürt vatandaþlarýyla barýþýk olmasý. Türkiye çözüm sürecindeki eleþtirilere, kötü bitmesine raðmen önemli bir Kürt nüfusun gönlünü kazandý. O sayede terör örgütü hendekte baþarýsýz oldu. Örgüte katýlým azaldý. Sokaklarda ayaklanma olmuyor. Bunlar, çözüm sürecindeki söylem ve adýmlarýn sonucu. Türkiye Kürtlere bunun terörle mücadele olduðunu anlatmalý.
