ESKÝDEN fýsýltý gazetesi vardý. Yalan, düzmece bir haber yaratýlýr ve bu kulaktan kulaða yayýlýrdý. Hatýrlýyorum, 1959 yýlýnda, dönemin iktidarý için “gösteri yapan öðrencilerden doksan kiþisini kýyma makinelerinden geçirerek ortadan kaldýrdý” haberleri çok yaygýndý. Ýhtilal sonrasý bu tür yalan haberler araþtýrýldý durdu. Haberin aslý astarý yoktu ama ihtilal planlarý yapanlarýn ekmeðine bal sürüyordu.
Bu tür haberleri kim uyduruyordu bilinmez ama 1960 ihtilaline hazýrlýk sadedinden iyi uydurulmuþ haberlerdi. Basýn, hükümet karþýtý bir tutum izlediðinden, vatandaþ doðruyu öðrenemiyor, fýsýltý ile edindiði bilgileri daðarcýðýnda saklýyordu.
Bugün kulaktan kulaða fýsýltý gazetesi çalýþmýyor ama ondan milyon kere daha hýzlý çalýþan, adýna “sosyal medya” denilen bir haberleþme ortamý var. Günümüzde youtube ,twitter vs mesajlaþma siteleri ile beraber, elektronik postalar var. Bu ortam kullanýlarak istenen yanlýþ algýyý, yalnýz ülke genelinde deðil, tüm dünyaya yayabilirsiniz.
Bugünlerde sosyal medya aracýlýðý ile yayýlmýþ “dört yüz gazeteci bir intikam operasyonu ile tutuklanacak” haberi bu türden. Haberi ciddiye alan bir Ýngiliz gazete bile bu haberi vermiþ. Haberi uyduran ya sayý saymasýný bilmiyor veyahut dayak yememiþ cinsten biri. Bu tür tutuklama olsa olsa kabile devletinde veyahut diktatörlükte olur. Bir darbe arefesinde haberciye dönük deðil, darbe elemanlarýna karþý yapýlacak bir hareketi mevcut iktidar için düþünebilmek insafsýzlýk olur.
Ýktidar karþýtý olmak en tabii hak. Siz bu ülkeyi yönetemiyorsunuz, “oradan kalkýn biz yöneteceðiz” demek de bir hak ama “oradan kalkýn” cümlesini pekiþtirmek için aslý astarý olamayacak haberlere yönelmek fevkalade yanlýþ. Haberi uyduran bir an sayýyý düþünmeli. Mesela on gazeteci tutuklanacak haberini yaysa çok daha fazla kiþi beklentiye girer ve haberi doðru kabul edebilirdi.
Muhalefet ciddi çalýþmayý gerektiren bir olgudur. Yanlýþlarýn neler olduðunu, doðru yapýlanlarý da ilave ederek söylemek gerektirir. Hal böyle ama bendeniz siyasetimizde henüz böyle bir muhalefeti görmedim.
Elektronik çaðda geliþen bu haberleþme imkanlarýný doðru kullanmaz iseniz ortalýk toz duman olur. Ýnsanlar neye inanacaklarýna þaþýrýr ve bir kaos ortamýna sürüklenilir.