Oscar yabancý dilde sýnýf atladý

Yabancý Dilde En Ýyi Film Oscar aday adaylarý belli oldu. 66 ülkede belirlenen ve aday adaylarý arasýnda öyle filmler var ki seç seçebilirsen!

Avusturya’nýn aday adayý Michael Haneke’nin Altýn Palmiyeli “Aþk / Amour”u. Býrakýn son beþ finalist arasýna girmeyi, peþin peþin Oscar’ý hak ediyor! Christian Petzold’un “Barbara”sý da klasik ve saðlam sinemasýyla adaylýða çok yakýn.

Diðer iddialý yapýmlarýn hepsi “Oscar tipi film” tanýmýna uymuyor ama öylesine güçlüler ki görmezlikten gelinemezler. Ýtalya’dan Paolo ve Vittorio Taviani Biraderler’in Altýn Ayýlý “Sezar Ölmeli / Cesare Deve Morire”si, örneðin. Gerçeklikle kurmacayý iç içe geçirmesi dezavantaj olsa da mafya üyesi mahkum kahramanlarýnýn etkileyici performanslarýyla Akademi’ye de dokunabilir.

Venedik Film Festivali’nde Altýn Aslan kazanan Kim Ki - duk imzalý “Acý / Pieta”, tartýþýldýðý kadar þiddet içermediði gibi Ýsa’nýn çarmýhtan indirildikten sonra Meryem’in kollarýnda betimlendiði tablo ve heykellerin merhamet temasýna ters açýdan yaklaþýmýyla Akademi üyelerini zorlayacaktýr.

Þili’nin Oscar aday adayý “No”, diktatör Pinochet’nin göreve devam edip etmemesi için 1988 yýlýnda -dýþ baskýlarla maruz kalarak- yaptýðý plebisitteki “Hayýr” kampanyasýný konu alýyor. Pablo Larrain’in yönetmen, Antonio Skarmeta’nýn yazar olarak ustalýðý tartýþýlmaz... Ne var ki zülf-i yâre dokunuyor!

Fransýzlar giþe fenomeni “Les Intouchables / Dokunulmazlar”ý aday göstermekten çekinmemiþ. Üst orta sýnýftan, boyundan aþaðýsý tutmayan bir sanat simsarýyla onun Afrikalý göçmen bakýcýsý arasýndaki dostluða odaklanan film Akademi’nin nabzýna göre bir þerbet. Danimarka’nýn aday adayý “En Kongelig Affaere / Yasak Aþk” da diþlerine dokunacak bir dönem filmi. 

Öksüz bir çocukla babasýnýn iliþkisine odaklý “Kauwboy” Boudewijn Koole’nin ilk filmi ama Berlinale’nin ardýndan Avrupa Film Akademisi’ni de fethetti. Yalýnlýðý ve dokunaklýlýðýyla aradan sýyrýlýp Hollanda’ya bir Oscar adaylýðý neden getirmesin? Pek ihtimal vermesem de ayný þeyi Bosnalý Aida Begiç’in “Djeca / Çocuklar”ý için yürekten diliyorum. Ýsviçre’den Ursula Meier’in “Sister”ý da duygusal ve temiz bir iþ ama zorlama olur bunca iyi filmin arasýnda!

***

Geçen hafta Adana Altýn Koza Film Festivali’ne konuk olan Rodrigo Pla’nýn yönettiði “La Demora / Gecikme” Uruguay’ýn aday adayý olarak þanslý. Zor zar geçinen iki çocuk annesi dul kadýnýn hafýzasý zayýflamakta olan babasýný bir huzurevine yerleþtirme çabasýný anlatan “Gecikme” kayýtsýz kalýnamayacak bir duygusallýða sahip.

Macaristan’da yükselen ýrkçýlýðý, köyleri milliyetçilerin saldýrýsýna uðrayan bir Roman çocuðun bakýþ açýsýndan ele alan “Csak a Szel / Sadece Rüzgar”da Benedek Fliegauf hem stil hem içerik açýsýndan övgüye deðer bir iþ çýkarmýþ... Ancak Akademi’nin hareketli kamerayla çekilmiþ, minimalist ve hipergerçekçi filmlere raðbet ettiði görülmüþ deðil. Kanada’nýn aday adayý “War Witch”in masalsýlýðýný tercih ederler daha ziyade...

Romanya’nýn aday adayý Critian Mungiu’nun uzun, kasvetli ve stilize þeytan çýkarma filmi “Tepelerin Ötesinde / Beyond the Hills”i eðer ilk beþ arasýna girerse Türkiye’nin Oscar komitesinin üyeleri Nuri Bilge Ceylan’ýn “Bir Zamanlar Anadolu’da”sýný seçmedikleri için kafalarýný duvarlara vururlar. Muhtemelen buna gerek kalmayacaktýr! Ýsmail Güneþ’in “Ateþin Düþtüðü Yer”inin bunca iddialý film arasýndan sýyrýlýp adaylýk elde etmesi imkansýz deðil konjonktürel açýdan. Fakat ayný konjonktür Yunanistan’ýn aday adayý “Adikos Kosmos / Adaletsiz Dünya”nýn kara mizahýný kaldýrmaz. Taylandlý Pen-ek Ratanaruang’ýn “Headshot”unu hiç kaldýrmaz! Faslý Faouzi Bensaidi’nin “Baya al Maout / Satýlýk Ölüm”üne ise sinemasal açýdan þans tanýmýyorum.

Birçok ünlü yönetmenin yeni filmleri de ülkelerinin aday adaylarý arasýnda yer alýyor ama onlarý henüz izleyemedim. Bakalým aralarýndan sürprizler çýkacak mý?