89. Oscar ödülleri töreninde zarflarýn karýþmasý yüzünden komik sahneler yaþandý. En Ýyi Film Ödülü önce La La Land olarak anons edildi ancak hemen ardýndan hata düzeltilerek ödülün Moonlight filmine gittiði açýklandý. Hatadýr, olabilir. Abartýlacak bir yönü yok.
Ancak Oscar akademisinin bile isteye farklý ‘zarflara’ koyduðu filmler de var... Ki asýl Oscar politiði burada yatýyor kanýmca…
Dünyanýn en prestijli sinema ödülleri olarak kabul edilen Oscar genel anlamda ABD sinemasýnýn kendi içinde bir deðerlendirmesi… Ve fakat Hollywood, emperyal bir güç olarak bu ‘gösteri’yi en ýþýltýlý haliyle dayatýyor. Türkiye dahil, dünya medyasýnda çarþaf çarþaf Oscar haberleri yayýnlanýyor. Oysa bu organizasyonda dünya sinemasýný ilgilendiren sadece ‘En Ýyi Yabancý Film’ ödülü var. Aðza çalýnan bir parmak bal misali…
Bu sene, o bir parmak baldan Ýran nasiplendi.
Asghar Farhadi’nin ‘Satýcý’sý En Ýyi Yabancý Film ödülüne layýk görüldü. Halbuki Farhadi yakýn bir tarih olan 2012’de Bir Ayrýlýk filmiyle Oscar’ý kucaklamýþtý. Ýran’a arka arkaya verilen bu ‘ödül’e biraz da Hollywood’un Trump karþýtlýðý vesile oldu denilebilir. Zira Farhadi’nin Satýcý’sý, önceki filmi Bir Ayrýlýk’tan daha üstün deðil. Gel gör ki Farhadi’nin (Oscar töreninde okunmak üzere yazdýðý) ABD Baþkaný Trump’ýn politikalarýný (haklý olarak) eleþtiren zehir zemberek mektubu Akademi üyelerine çoktan ulaþmýþtý bile…
Oysa ayný Oscar, bundan dört yýl önce Ýran’ý ‘tokatlayan’ Operasyon Argo’yu En Ýyi Film olarak ödüllendirmiþti. Üstelik
Argo’nun ödülünü bizzat Beyazsaray’dan törene canlý baðlanan Firstlady Michell Obama
açýklamýþtý.
Al sana ‘siyahi’ aday
Kabul ediyorum, biraz komple teorisi diyeceksiniz, lakin görünen o ki Oscar’cýlar bu yýl bir taþla üç kuþ vurmayý da ihmal etmedi. En Ýyi Film ödülü alan Moonlight tamamen ‘siyah Amerikalýlar’ýn iþi; Yönetmeninden oyuncusuna tam kadro siyah. ‘Oscar neden fazla beyaz’ eleþtirilerinin intikamý da böylece alýnmýþ oldu. Filmdeki rolüyle En Ýyi Yardýmcý Erkek Oyuncu ödülüne layýk görülen Mahershala Ali bu dalda ödüle layýk görülen ilk siyah ve Müslüman ABD’li oyuncu olarak kayýtlara geçti. Ali, bu filmde bir eþcinsel karakteri canlandýrýyor. Ali’nin Trump karþýtý konuþmalarýný da hatýrlatmak isterim… Böylece Oscar’cýlar kendilerince ‘altýn oran’ý da bulmuþ oldu.
Geçelim…
Geçen yýl Oscar’da Türkiye karþýsý bir ‘zarf’ da vardý. Neyse ki adaylýktan öteye geçemedi. “En Ýyi Yabancý Film” kategorisinde Fransa adýna Oscar adayý gösterilen Türk yönetmen Deniz Gamze Ergüven’in “Mustang” adlý filminden bahsediyorum. Belki de Oscar tarihinin gelmiþ geçmiþ en rezil filmlerinden biri olarak tarihe geçen Mustang. "Teneke" de olsa (Türkiye karþýtýydý ya) pekçok Avrupa festivalinde ödüllere boðuldu.
Türkiye’ye oryantalist gözlüklerle bakan bu filmin Oscar’a da uzanabilmesi için olaðanüstü kampanyalar yürütüldü, lakin, geçen yýl bu dalda yarýþan sýký bir film vardý: Son of Soul… Yahudi soykýrýmýný anlatýyordu ve ‘Yahudi soykýrýmý’ deyince Hollywood’da akan sular dururdu…
Ýþte böyle... Hollywood’un ‘öteki zarflarý’ndan çýkan politik içerikli mektuplar hiç bitmez...
