Amerika’da Meksika dürümü yapan sevilen bir restoran zinciri vardýr. Baþkan Obama Beyaz Saray’da bunalmýþ, geçen gün yakýndaki dürümcüye çýktý. Sipariþ verirken de müþteri ile yiyecekler arasýnda bulunan plastik koruyucu siperi aþýp eliyle göstererek -Þundan, bundan istiyorum- dedi. Plastik koruyucu, müþteriden yiyeceklere mikrop geçmesin diye kurulmuþ. Ve evet, orada sipariþ verirken insan ister istemez siperi aþýp eliyle þu-bu diye iþaret etmeye çalýþýyor. Çalýþanlar da siperi aþaný azarlýyor: ‘Elinle gösterme, siperi aþma!’ diye... Obama’ya birþey dememiþler, Baþkan olduðu için herhalde...
Obama sonra o arada bir de kahve içmeye gitti. Ve Baþkan, Beyaz Saray’ýn koruyucu kavanozundan dýþarý çýkmanýn mutluluðu ile ‘Ayý kafesinden çýktý’ dedi.
Hemen yorumlar, deðerlendirmeler... Analistler, gözlemciler, yorumcular Ayý’nýn Baþkan’ýn kendisi, ‘Kafes’in de Beyaz Saray olduðu sonucuna vardýlar... Sonra yorumlar: Efendim baþkan mecazî konuþuyor. Beyaz Saray ve kýsýtlayýcý Washington siyasi ortamýndan çýkýp doðrudan halkla kaynaþmak istiyor...
Ayý nesi? denirse... Ayý Amerika’da kötü bir sýfat deðildir. Güç-kuvvet sembolüdür. Obama sonra -arada kafesten çýkmam lazým, kendimi kafese kapatýlmýþ gibi hissediyorum- dedi.
Obama’nýn iç ve dýþ sorun listesi hayli uzun... Kamuoyu anketlerinde desteði hayli düþük. Irak, Suriye gibi dýþ sorunlarýn çözülemez kördüðüm olduðunu gören Obama, iç meselelere odaklanmak istiyor... Ýç meselelerde Obama’nýn yani Yürütme’nin, Yasama, yani Kongre ile ortak icraat yapmasý ve seçmene yarar saðlamasý beklenir. Ama iþ öyle deðil. Kongre Obama’nýn Demokrat Partisi ile Muhalif Cumhuriyetçi parti arasýnda kilitlenmiþ durumda. Birinin ak dediðine öbürü kara diyor. Ýþler de yürümüyor.
Obama son zamanlarda Kongre’den yasa geçirmeden, Baþkanlýk yetkisi kullanarak, kararnamelerle icraat yapmaya baþladý. Kongre’deki Cumhuriyetçiler de homurdanmaya baþladý. Çünkü Baþkan Kongre’yi dýþlýyor.
Bu hengamede Cumhuriyetçiler’in liderlerinden ve Meclis Baþkaný John Boehner, Obama’nýn Kongre’yi dýþlayarak yetkisini aþtýðýný, dava açmayý düþündüðünü söyledi.
Meclis Baþkaný, yani yasama, Baþkana yani yürütmenin baþýna karþý dava açýyor. Yasama-Yürütme-Yargý ve kuvvetler ayrýlýðý üçlemesinin birbirine girdiði bir durum... Bu dava açýlýrsa Anayasa Mahkemesi’nde deðil, br Federal Mahkemede açýlacak, sonra Anayasa Mahkemesi’ne gidebilir, ancak Amerikan sisteminde böyle bir dava da görülmüþ deðil. Yasalarýn Anayasa uygunluðu- yolu açýk ama, o baþka birþey ve de sýk kullanýlmýyor. Bu tartýþma sürerken Anayasa Mahkemesi Obama’nýn 2012’de Kongreyi kenarda býrakarak yaptýðý bazý atamalarýn kanuna aykýrý olduðunu belirledi.
Sonra aradan birkaç gün geçti, bir iç gezi sýrasýnda Obama yine ‘Kafesten çýkmýþ ayý’ mesajýný tekrarladý. Bir de itirafta bulundu: Bana mektuplar geliyor. Ýyi iþ yaptýðýmý söyleyen mektuplar da var, aptal olduðumu, en kötü Baþkan olduðumu yazan da...
ABD Baþkanýna bu iltifatlarý yapan 101 çeþit güvenlik ýzgarasýndan geçer ve en ufak tehdit görüldüðünde yazdýðýna yazacaðýna piþman edilir, ama -ifade özgürlüðü- kapsamýnda da bazý maktuplar Baþkanýn önüne gidiyor... Siyaseten aþýrý kutuplaþan Amerika’da baþkana -Aptal- diyenler var.
Gerçi Obama kem görüþ sahibi karamsar muhaliflerin aksine, umutlu ve iyimser olma mesajý da verdi, icraata devam edeceðini söyledi...
Þimdi bu iç ortamda, ayý kafeste mi, çýktý mý, çýkacak mý? diye bakarken, Ukraynasý, Suriyesi, Irak’ý Güney Koresi ve dünyanýn dört bir ucu Baþkandan icraat ve iyilik bekliyor. Baþkanýn ve Amerikanýn önceliði ise kendi ülkesi. Obama Beyaz Saray’a gireli 6 yýl oldu. Þurda kalan iki yýl ya var ya yok... Ekonomik krizin etkileri daha bitmedi. Ýç sorunlar karþýsýnda seçmen dýþ sorunlarla ilgilenilmesini istemiyor. Evin içinin hala derlenip toplanmaya ihtiyacý var. Obama taaa ilk seçildiðinde enkaz devralmýþtý. Bu ortamda Baþkan kafese girdiðini yeni mi fark etmiþ, içeride çok mu sýkýlmýþ, anlaþýlmadý... Ayý kafesten çýkarsa ne olur? Kafes gerçi Türkçede -tuzak- anlamunda da kullanýlýr... Ama bizde ayý denmez ve benzetmelerimiz daha kibardýr: Biz kafeste bülbül düþünürüz. Hem de altýn kafeste bir bülbül.
twitter.com/selimatalayny