Çalýþanlarýn Ýþverenleri Aracýlýðýyla Otomatik Olarak Emeklilik Planýna Dâhil Edilmesine Ýliþkin Usul ve Esaslar Hakkýnda Yönetmelik’te, iþyerindeki çalýþan sayýsýna göre bireysel emeklilik planýna geçilmesi gereken tarihler belirlenmiþtir. 6770 Sayýlý Kanun’la, banka sandýklarý iþtirakçileri de Otomatik BES kapsamýna alýnmýþtýr.
Otomatik BES kapsamýna girmek için;
-Türk vatandaþý olmak veya doðumla Türk vatandaþý olup, çýkma izni almak suretiyle Türk vatandaþlýðýný kaybedenlerden ve kendileri ile birlikte iþlem gören çocuklarýndan olmak,
-45 yaþýný doldurmamýþ olmak,
-Ýþyerinin kapsama girmiþ olmasý,
- Kamuda veya özel sektörde ücret karþýlýðý çalýþýyor olmak koþullarý aranmaktadýr.
Buna göre, yabancý uyruklu çalýþanlar, 45 yaþýný dolduran ücretli çalýþanlar ve Bað-Kurlular kapsam dýþýndadýr.
Ýþte iþverenlerin çalýþan sayýlarýna göre aþaðýdaki tabloya göre deðiþen Otomatik BES giriþ tarihi bulunmaktadýr. Buna göre çalýþan sayýsý 10 ile 49 arasýnda (bu sayýlar dahil) olan iþyerlerinde çalýþanlar 01.07.2018 tarihinden itibaren otomatik katýlýmla bireysel emeklilik sistemine dahil edilmiþlerdir.
Bireysel emeklilik sistemine kademeli geçiþ tablosu
Çalýþan sayýsýnýn belirlenmesinde, birden fazla iþyeri olan iþverenler için bütün iþyerlerindeki çalýþanlarýn toplamý göz önünde bulundurulur. Çalýþan sayýlarýnýn tespitinde, kapsama alýnma tarihleri itibarýyla geçerli Sosyal Güvenlik Kurumu verileri dikkate alýnýr. Kapsama alýnma tarihini izleyen dönemler bakýmýndan ise bu tarihi izleyen takvim yýlý baþlarý esas alýnýr. Bir defa kapsama alýnan iþverenin çalýþan sayýsýnda, kapsama alýnma tarihini müteakip gerçekleþen azalmalar dikkate alýnmaz.
Çalýþan katký payý, çalýþanýn SGK matrahýnýn (prime esas kazancýnýn) yüzde 3'üne karþýlýk gelen tutar olacak. Bu þekilde hesaplanan çalýþan katký payý tutarýnýn virgülden sonraki kýsmý dikkate alýnmaz. Bu da 2018 yýlý için 60 TL ile 456 TL arasýnda deðiþecek bir ücret olacak.
Çalýþan adýna bireysel emeklilik hesabýna ödenen katký paylarý üzerinden yüzde 25 devlet katkýsý saðlanacak. Çalýþanýn cayma hakkýný kullanmamasý halinde, sisteme giriþte bir defaya mahsus olmak üzere, bin lira ilave devlet katkýsý saðlanacak.
Katýlýmcý, sisteme giriþ tarihinden itibaren en az on yýl sistemde bulunmak koþulu ile ellialtý yaþýný tamamladýktan sonra emekli olmaya hak kazanýr
Bu tutar, en geç çalýþanýn ücretinin ödeme gününü takip eden iþgünü, iþveren tarafýndan þirkete aktarýlacak. Ýþveren katký payýný zamanýnda þirkete aktarmaz veya geç aktarýrsa çalýþanýn birikiminde oluþan parasal kaybýndan sorumlu olacak. Çalýþan, otomatik katýlýma iliþkin emeklilik sözleþmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapýlmasýný isteyebilecek.
Ýþveren, hangi emeklilik þirketi ile anlaþmýþsa ve hangi emeklilik planýný seçmiþse, çalýþan bu plana girebilecek. Çalýþanýn, istediði þirketi ya da istediði emeklilik planýný seçme olanaðý olmayacak.
Ýlgili emeklilik planýna göre çalýþanýn ücretinden kesilmek suretiyle yapýlan ilk katký payýnýn þirket hesaplarýna nakden intikal ettiði tarihi takip eden iþgünü emeklilik planýna dâhil edildiði þirket tarafýndan çalýþana posta yoluyla veya güvenli elektronik iletiþim araçlarý ile bildirilecek.
Çalýþan, bu bildirimi müteakip iki ay içinde cayma hakkýný kullanabilecek. Cayma süresinden sonra da çalýþan dilediði zaman sistemden ayrýlabilecek. Cayma talebi, çalýþan tarafýndan posta yoluyla veya güvenli elektronik iletiþim araçlarýyla ilgili emeklilik sözleþmesi hükümlerine göre iþverene veya þirkete bildirilecek. Cayma bildiriminin ulaþmasýný müteakip on iþ günü içinde ödenen katký paylarý, varsa hesabýnda bulunan yatýrým gelirleri ile birlikte çalýþana iade edilecek.
Çalýþan, iki ay içinde sistemden isterse çýkacak ancak bin liralýk devlet katkýsýný ve diðer katkýlarý alamayacak.
Ýþverenin yükümlülüklerine ve yürürlüðe konulan düzenlemelere uymamasý halinde, her bir ihlal için Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýnca 100 lira idari para cezasý uygulanacak.
