Özel yetkili yargýya iliþkin düzenlemenin, uzun süredir üzerinde çalýþýlmasýna raðmen son güne kadar netleþmedi. Üç haftadýr yoðunlaþan çalýþmalarda masaya konulan formüller arasýndan, hem özel yetkilerin tam demokrasi ve hukuk devleti hedefine zarar verecek þekilde kullanýlmasýný önleyecek, hem de Türkiye’nin arýnma ve terörle mücadele davalarýný sekteye uðratmayacak bir düzenleme oluþturuluyor.
Çalýþmalar son aþamaya geldi. Ancak düzenlemenin son halini Baþbakan Erdoðan görecek ve TBMM’ye gönderilecek. Bugünkü haberler gibi, bu yazý da çarþamba akþamý ve dün yapýlan toplantýlarda gelinen son aþamada masadaki önerileri içeriyor.
Yeni düzenlemenin temel unsurlarý STAR’ýn manþetinde yer alýyor. Ancak düzenlemeye eklenmesi düþünülen sürpriz sayýlabilecek bir unsurun altýný çizmek gerekiyor: Soruþturma aþamasýnda savcýlarýn temel hak ve özgürlüklerle ilgili konularda vereceði talimatlar, davaya bakan mahkeme dýþýnda bir hakimin gözetimine tabi tutulacak. Burada amaç, “savcýnýn þüpheliler hakkýndaki arama, takip, dinleme, gözaltý, tutuklama gibi özgürlüðü sýnýrlayýcý kararlarýnýn temel hak ve özgürlüklere aykýrý olmamasý”.
‘Özgürlük hakimi’ düzenlemesi önerisi, Fransa ve Belçika’daki örnekleri incelenerek getirildi. Bu sistemle hem soruþturma sürecinin, hem de mahkeme kararlarýnýn daha az tartýþýldýðý belirtiliyor.
Kritik madde CMK 251’de
Özel yetkili yargýda yeni düzenleme çalýþmalarý baþladýðýnda tartýþýlan öneriler arasýnda, öncelikle mahkemeleri kaldýrmak yerine savcýlara sýnýrsýz yetki veren düzenlemelerin kapsamýnýn daraltýlmasý yer alýyordu. Savcýlar bu yetkiyi CMK’nýn 251. Maddesi’nde yer alan, “250’nci Madde kapsamýna giren suçlargörev sýrasýnda veya görevden dolayý iþlenmiþ olsa bile Cumhuriyet savcýlarýnca doðrudan soruþturma yapýlýr” ifadesinden alýyordu.
Ancak dar kapsamlý bir düzenleme yerine daha geniþ ve giderek “özel durumlara özgü yargý”yý tamamen kaldýrmayý, normalleþmeyi saðlayacak bir deðiþiklikte karar kýlýndý. AK Parti ve hükümet kaynaklarý, yeni düzenlemenin (düne kadar) henüz “nihai metin” haline gelmediðini vurgulayarak, sýzan bilgilerin “alternatifler arasýnda” olduðunu belirtmekle yetiniyorlar. Ancak düzenlemenin, yarýn TBMM’ye getirilecek olan 3. Yargý Paketi’ne ekleneceði kesin. Bu da “özel yetkili yargý”nýn bundan sonra hangi þekle bürüneceðinin bugün kesinleþeceði anlamýna geliyor.
Bir kez daha vurgulamakta yarar var; yapýlan çalýþmaya nihai onayý Baþbakan Erdoðan verecek.
Erdoðan’ýn þu sözleri düzenlemeyle nelerin amaçlandýðýný iþaret ediyor: “Yargý yürütme alanýna girme gibi bir adým attý.Birilerinin kendisini devlet üstünde bir güç olarak görmesi ve istediðimi ifadeye çaðýrým anlayýþý kabul edilemez. Sadece MÝT olayý deðil, baþka kurumlarda da doðabilecek sýkýntýlar için adým atmak gereði duyduk. Tutuksuz yargýlanabileceði halde malesef tutuklu yargýlanan insanlar var. Bu süreci bir þekilde yumuþatarak atlatmamýz lazým. Darbelerle mücadele asla sonlanmaz. Ergenekon, Balyoz, çeteler, mafyalarla mücadeleden geri adým atmamýz söz konusu deðil.”
