II. Dünya Savaþý’nda Müslüman gençlerin Fransa’nýn özgürlüðü ve Yahudiler’in Nazi zulmünden korunmasý için verdikleri mücadeleyi anlatan Özgür Adamlar gerçek hayat hikayelerinden alýnmýþ, sýradýþý bir film...
SON dönemlerde Fransa’da yaþayan Kuzey Afrika kökenli yönetmenlerin filmleri ilgi çekmeye baþladý. Özellikle bu coðrafyanýn çatýþmalarla dolu tarihi geçmiþi, Müslüman-Hýristiyan gerilimini yaþayan önemli bir coðrafya olmasý bu ilginin sebeplerinden biri. Faslý Ismael Ferroukhi de bu yönetmenlerden. Ýlk filmi 2004’de vizyona giren Büyük Yolculuk (Le Grand Voyage) ile dikkat çeken genç yönetmen bu filmde kültürel çatýþma yaþayan, birbirinden uzak olan bir baba oðul hikayesini etkileyici bir þekilde perdeye aktarmýþtý. Hac yolculuðuna çýkan baba oðulun hikayesinde dinler ve kültürler arasýnda bir yolculuk yapýyordu Ferroukhi. Bu hafta vizyona giren Özgür Adamlar ise tarihin sararmýþ yapraklarý arasýnda dolaþýyor.
II. Dünya Savaþý sýrasýnda Fransa’daki Müslüman göçmenlerin Yahudiler’i Naziler’den korumak için nasýl kendilerini tehlikeye attýklarýný gözler önüne seriyor. Bu anlamda 2011’de çekilen Türk Pasaportu belgeselini de hatýrlatýyor. Türk Pasaportu’nda da Avrupa’da yaþayan Türk konsolosluk görevlileri Yahudiler’e sahte belge çýkararak Türkiye’ye gelmelerini saðlamýþ, böylece Nazi canavarýndan bu insanlarý korumuþlardý. Bu filmleri tarihin gerçeklerini görmek ve günümüzde yaþananlarý daha iyi deðerlendirmek için çok önemsiyorum. Kaderin cilvesine bakýn ki bütün Avrupa o dönemde Naziler’in Yahudiler’i katletmesine göz yumarken Müslüman azýnlýk kendi canýný tehlikeye atarak onlarýn hayatlarýný kurtarmak için çabalýyordu. Gün geldi eli kanlý Avrupa, Yahudiler’in dostu oldu ve o kurtarýlan Yahudiler’in torunlarý bugün Gazze’de, Filistin’de, Mavi Marmara gemisinde Müslümanlar’ý katlediyor.
Biz yine filmimize dönersek, 1940’lý yýllarda Kuzey Afrikalý göçmenlerden Younes karaborsadan para kazanýp Paris’te hayatýný yaþarken kuzeninin Fransýz iþbirlikçi polisler tarafýndan aranmasý sebebi ile tutuklanýr. Polis müfettiþi bütün cezalarýný affedeceklerini ama Paris’teki Merkez Camii içinde neler olduðunu kendilerine gammazlamasý gerektiðini söyler. Younes diðer göçmenler gibi deðildir. Manevi deðerleri onun hayatýna yön vermeyi çoktan býrakmýþtýr. O yaþam savaþýna odaklanmýþtýr. Polisin bu teklifini kabul eder. Camiye takýlmaya baþlar. Ama namaz kýlmaz bahçede öylece oturup etrafý gözler. Camide Fas Kralý’nýn temsilcisi Si Kaddour Ben Ghabrit de kalýr. Almanlarýn özel önem gösterdiði Ghabrit Müslüman ülkeler ile Almanya arasýnda bir elçi görevi de görür. Ama bütün bu sistem içinde Fransýz direniþ örgütü camide saklanýr. Özellikle Müslüman gençler Fransa’nýn özgür kalmasý gerektiðini böylece Kuzey Afrika’daki diðer ülkelerin de özgürleþeceðini düþünürler. Younes bu direniþçilerin içinde kuzeninin de bulunduðunu görür. Artýk polislere haber taþýmayacaktýr. Çünkü kuzeninin de güvenliði söz konusudur. Aslýnda Yahudi olan ama kendini Müslüman olarak tanýtan Salim Halali ile tanýþmasý ve kurduðu iyi arkadaþlýk tarafýný seçmesinde etkili olur. Filmin baþrolünde oynayan Tahar Rahim’i geçen haftalarda vizyona giren Black Gold filminden hatýrlayabilirsiniz. Ýyi bir oyuncu. Özellikle çift yönlü karakterleri oynayabilecek bir fiziðe sahip. Yan karakterlerde ise Fransýz sinemasýnýn en iyi karakter oyuncularýndan Michael Lonsdale döktürüyor. Filmin anlattýklarý önemli ama bunlarý hangi þiddette anlattýðý tartýþýlmalý.
GERÇEK HAYAT HÝKAYESÝ
Yönetmen sanki her þeyi vermeye çalýþmýþ ama hiç bir þeye tam anlamýyla odaklanmamýþ. Filmdeki direniþçi Müslüman gençlerin özgürlük beklentisini düþünüp Cezayir’de olanlarý hatýrlarsak bu ikiyüzlülüðün üstünde durmamasý yönetmenin hayatýný Fransa’da idame ettirmesine baðlanabilir. Yine de gerçeklerin sürülebilir izlerini bizlere verdiði için önemli bir film Özgür Adamlar. Tabii gerçek bir hayat hikayesinden uyarlanmýþ olmasý filmi daha da deðerli kýlýyor.
BLURAY VE DVD'LER
Coriolanus (2011)
SHAKESPARE’ÝN fazla bilinmeyen bir oyununun postmodern uyarlamasý. Filmde yönetmen Fiennes, Shakespeareyen diyaloglarý güç mücadeleleri ve oyunculuklarla dengelemeyi iyi baþarmýþ zaman zaman. Film: 5 / DVD: 3
Serseriler (Neds) (2011)
HIRÝSTÝYAN tabanlý bir eðitim sistemi, içki ile þiddeti körükleyen bir aile tablosu ve tehlikeli bir sokak kültürü. John McGill, bunlarýn içinde bir hayat kurmaya çabalýyor. 15 yaþýndaki karakterimiz, okulunda kamçý yerken, evinde da babasý tarafýndan tehdit görüyor. Sonuçta þiddete eðilim baþlýyor.
Film: 6 / DVD: 2
Atlýkarýnca (2010)
SESÝNÝ kapatýp Türkiye’de geçtiðini anlamazsanýz kendinizi Michael Haneke’nin orta sýnýf ailenin içindeki sapkýnlýklarý ele aldýðý filmlerinden birini izliyormuþ gibi hissedebilirsiniz. Anne, baba ve iki çocuk arasýndaki etkileþim, zaman geçtikçe daha da gerilimli ve kaotik bir noktaya gidiyor. Film: 6 / DVD: 4
VÝZYONDAKÝLER
Hizmetkar Albert Nobbs
GAYRÝMEÞRU bir çocuk olan Albert’in gerçek kimliði, onu para karþýlýðý yetiþtiren kadýn tarafýndan hiçbir zaman açýklanmamýþtýr. Çocuðun, gerçek ailesini bir gün bulamamasý için kadýna para verilmiþ ve Albert garson kýyafetleri içinde kaybolmuþtur. 30 yýl sonrasýnda ise Albert, kusursuz bir hizmetkar olmuþtur.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Orjinal adý: Albert Nobbs Yönetmen: Rodrigo Garcia
Senaryo: Glenn Close Oyuncular: G. Coles, Mia Wasikowska, Aaron Johnson, Janet McTeer, Pauline Collines. Tür: Dram, Yapým: 2011- Ýngiltere, Ýrlanda, 113 Dakika.
Ýsyan
MS Bir, uzayda bulunan deneysel bir hapishanedir. Dünyadan götürülmüþ en tehlikeli 500 suçlu yapay bir þekilde uyutulmaktadýr. ABD Baþkaný’nýn kýzý olan Emilie Warnock’ýn istasyona adým attýðý sýralarda hapishanede eþi benzeri görülmemiþ bir isyan çýkar. Emilie ve MS Bir mürettebatý esir düþer. Baþkan, Ajan Snow’u, Emilie’yi kurtarmakla görevlendirir.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Orjinal adý: Lockout Yönetmen: James Mather, Stephen St. Leger Senaryo: S. St. Leger Oyuncular: Guy Pearce, Maggie Grace Tür: Bilimkurgu Yapým: 2012-Fransa, 95 Dak.
Mutluluða boya beni
BÝTMEMÝÞ bir resim üzerindeki bir þato ve çiçeklerle dolu bahçedeyiz. Bu tabloda resmedilip renklendirilmiþ Toupin’ler gücü ele geçirmiþtir. Toupin’ler, çizimleri yarým kalan Pafini’leri devredýþý býrakmýþlardýr. Þimdi Ramo, Lola ve Plume düzeni yeniden saðlamak ve arkadaþlarýný kurtarmak için ressamý bulmak üzere yollara düþecek, bir dolu macera yaþayacak, baþka resimlere gideceklerdir.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Orjinal adý: Le Tableau Yönetmen: Jean François Laguionie Senaryo: Jean-François Laguionie, Anik Leray Tür: Animasyon Yapým: 2011-Fransa, 79 Dakika.