Özür ve öðretmen atamalarýnda MEB’in yerinde olmak

Öðretmen olarak atanayým da neresi olursa olsun’ ‘Hele atamam olsun da Filistin’e bile razýyým’

Öðretmen olarak atanmayý bekleyen iki kiþinin geçen sene atanmalarýndan önce dile getirdiði sözler bunlar. Tabi bu ifadeler artýk KPSS maratonundan sýkýlan ve bir an önce göreve baþlama adýna istemi ifade eden cümleler olarak anlaþýlabilir. Hemen hemen her atama döneminde olduðu gibi Þubat ayýnda olmasý beklenilen otuz bin öðretmen atamasýnda yine büyük bir kýsmý ülkemizin Doðu illerine yapýlacak. Atandýktan sonra ise durumun yukarýdaki ifadelerden çok farklý olduðunu ‘ evlenmeyi düþünmeyen öðretmenler bir yýl içinde evliliði düþünür hale gelip Doðu’dan ayrýlmanýn hayalini kuruyor’ diye Doðu illerinde il milli eðitim müdürü olan bir büyüðümüzün tespiti ile gösterelim. Tabi yýllar önce sahte evliliklerle gerçekleþtirilmeye çalýþýlan
tayin hakkýnýn artýk günümüzde çok rastlanýlan bir durum olmadýðýný da burada ifade edelim.

Mesleðe baþlama adýna arzusunu dile getiren öðretmenlerin göreve baþladýktan sonra ülkemizin Doðu illerinde yaþadýklarý sýkýntýlar da herkesin malumu. Sosyal ve barýnma gibi sorunlarýn yanýnda ise günümüzde en önemli sorun olarak terörden dolayý güvenlik sorunu þu an birinci sýrada desek yanlýþ olmaz. Atandýktan sonra iller bazýnda köy ve kasabalardan ilçe veya il merkezlerine görevlendirmelerle bazý ulaþým ve güvenlik sorunlarý aþýlsa da bunun ne kadar yeterli olduðu sorgulanabilir. Bu aþamada Milli Eðitim Bakanlýðý’nýn, hükümetin veya devletin neler yapabileceði sorusu yýllardýr sorulsa da coðrafi þartlardan kaynaklanan sorunlarýn yanýnda güvenlik sorunlarýna karþý alýnmasý gereken tedbirlerin alýnmadýðýný söylemek yanlýþ olur. Ama þartlar elden geldiðince yapýlan tüm iyileþtirme çabalarýnýn ülkemizin coðrafi ve bölgesel açýdan yaþadýðý dýþ sorunlarla baðlantýlý olarak etkisiz kaldýðý günlerden geçmekteyiz. 

Yýllardýr Doðu’ya ilk atama ile giden öðretmenlerin bir yýl sonra bölgeden Batý illerine gelme adýna saðlýk sorunlarý ve özellikle eþ durumu tayinlerini kullanarak yer deðiþtirme istekleri bakanlýðýn verilerinde çok net olarak görülüyor. Bir yetkilinin ifade ettiði gibi ‘ilk atamada Þanlýurfa iline binden fazla kadro veriliyor ama yarým dönem sonra özellikle eþ durumu ile ilk atamadan daha fazla sayýda öðretmen tekrar bu ilden ayrýlýyor’. Peki Doðu’ya ilk atama ile yerleþen öðretmenler daha sonra buradan hangi illere gidiyor? Çoðunlukla öðretmen açýðý sayýsýnýn az olduðu illere. Böylece norm fazlalýðý gibi baþka bir sorun ile karþý karþýya kalýyoruz. 

Olayý biraz daha netleþtirelim. Örneðin Doðu’da bir ilimizde 43 matematik öðretmeni açýðý varken gelen öðretmenlerin kýsa bir süre sonra farklý mazeretler sonucunda Batý illerine gitmesi ile bu ildeki açýðýn uzun süre kapatýlmasý mümkün olmuyor. Buna karþýlýk Batý’da bir ilimizde ilk atamada matematik öðretmenliði alýmý bile yapýlmazken mazeret atamalarý sonucunda 25 matematik öðretmeni fazlalýðý oluþabiliyor. 

Tabi burada kimse mazeret hakkýný kullanmasýn ve Doðu illerinde görevlerini daimi olarak yerine getirsin gibi bir anlam çýksýn amacýnda olamayýz. Elbette eþ durumu ve farklý sebeplerden dolayý herkesin tayin hakkýný anayasa gereði kullanmasý söz konusu. Yalnýz kamu kurumlarý arasýnda Doðu illerinden Batý illerine her sene yapýlan büyük bir tayin Milli Eðitim Bakanlýðý bünyesinde gerçekleþirken bunun sonucunda eðitimde yaþanan sorunlarýn bitmesi adýna yapýlan her düzenleme de etkisiz kalmakta. Her atama döneminin bir yýl sonrasýnda batýdaki veya diðer illere giden öðretmenlerden sonra artýk Doðu illerinde öðretmen açýðýnýn dolmamasý gibi bir gerçek ortaya çýkarken zaman geçtikçe diðer illerde kadro fazlalýðýnýn oluþacaðý aþikar.

Bu duruma çözüm bulma adýna yýllardýr atanan öðretmenlerin belli bir hizmet yýlýný geçirmede sözleþme imzalayýp görev yapmalarý veya eþ durumunda yýl süresini uzatma gibi bazý tedbirler söz konusu olarak dile getirilse de görülen tepkiler sonrasýnda ciddi bir adým atýldýðý söylenemez. Aslýnda öðretmenlerde bu gibi tedbirlerle ülke genelinde öðretmen daðýlýmýný dengelemeye çalýþan bakanlýkta kendince haklý. Benim ise her ilk atama ve özür atama dönemlerinde hiç istemediðim bir durum; bakanlýðýn yerinde olmak. Yukarý tükürsen býyýk aþaðý tükürsen sakal! Gel de çýkabilirsen iþin içinden çýk.