Günümüzde baþta Avrupa ülkeleri ve ABD olmak üzere esnek çalýþma yaygýn bir þekilde kullanýlmaktadýr. Özellikle öðrenciler, küçük çocuðu olan anneler, emekliler gibi kesimlerin part-time çalýþmaya daha sýcak baktýðý görülmektedir.
Ýþçinin normal haftalýk çalýþma süresinin, tam süreli iþ sözleþmesiyle çalýþan emsal iþçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleþme kýsmî süreli iþ sözleþmesidir. Kýsmi Süreli Çalýþma iþyerinde tam süreli iþ sözleþmesi ile yapýlan emsal çalýþmanýn üçte ikisi oranýna kadar yapýlan çalýþma kýsmi süreli çalýþma olarak kabul edilmektedir. Bir iþyerinde haftalýk 45 saat çalýþýlýyorsa, bu iþyerindeki kýsmi süreli çalýþma haftada 30 saat ve daha az yapýlan çalýþmalardýr. Yine, haftalýk 40 saat çalýþýlýyorsa, bu iþyerindeki kýsmi süreli çalýþma haftalýk 26,67 saat ve altýnda yapýlan çalýþmalardýr.
Ýþçinin ay içindeki toplam çalýþma süresinin 7,5 saate bölünmesiyle, sigortalý için bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayýsý hesaplanabilecektir. Hesaplamalarda 7,5 saatin altýndaki çalýþmalar 1 güne tamamlanmaktadýr. Örneðin bir ayda 120 saat çalýþan iþçinin SGK gün sayýsý 120/7,5=)16 gün olarak bildirilecektir.
Kýsmî süreli iþ sözleþmesi ile çalýþtýrýlan iþçi, ayýrýmý haklý kýlan bir neden olmadýkça, salt iþ sözleþmesinin kýsmî süreli olmasýndan dolayý tam süreli emsal iþçiye göre farklý iþleme tâbi tutulamaz.
Kýsmî süreli çalýþan iþçinin ücret ve paraya iliþkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal iþçiye göre çalýþtýðý süreye orantýlý olarak ödenir. Emsal iþçi, iþyerinde ayný veya benzeri iþte tam süreli çalýþtýrýlan iþçidir. Ýþyerinde böyle bir iþçi bulunmadýðý takdirde, o iþkolunda þartlara uygun iþyerinde ayný veya benzer iþi üstlenen tam süreli iþ sözleþmesiyle çalýþtýrýlan iþçi esas alýnýr.
Ýþyerinde çalýþan iþçilerin, niteliklerine uygun açýk yer bulunduðunda kýsmî süreliden tam süreliye veya tam süreliden kýsmî süreliye geçirilme istekleri iþverence dikkate alýnýr ve boþ yerler zamanýnda duyurulur.
Analýk nedeniyle öngörülen doðum öncesi ve sonrasý izinlerin bitiminden sonra mecburi ilköðretim çaðýnýn baþladýðý tarihi takip eden ay baþýna kadar bu maddeye göre ebeveynlerden biri kýsmi süreli çalýþma talebinde bulunabilir. Bu talep iþveren tarafýndan karþýlanýr ve geçerli fesih nedeni sayýlmaz. Bu kapsamda kýsmi süreli çalýþmaya baþlayan iþçi, ayný çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere tam zamanlý çalýþmaya dönebilir.
Kýsmi süreli çalýþmaya geçen iþçinin tam zamanlý çalýþmaya baþlamasý durumunda yerine iþe alýnan iþçinin iþ sözleþmesi kendiliðinden sona erer. Bu haktan faydalanmak veya tam zamanlý çalýþmaya geri dönmek isteyen iþçi iþverene bunu en az bir ay önce yazýlý olarak bildirir. Ebeveynlerden birinin çalýþmamasý hâlinde, çalýþan eþ kýsmi süreli çalýþma talebinde bulunamaz. Üç yaþýný doldurmamýþ bir çocuðu eþiyle birlikte veya münferiden evlat edinenler de çocuðun fiilen teslim edildiði tarihten itibaren bu haktan faydalanýr.
Kýsmi süreli iþ sözleþmesi ile çalýþan iþçilerin kýdem süreleri, iþçinin fiilen çalýþmaya baþladýðý tarihten itibaren iþ sözleþmesinin sona erdiði tarihe kadar geçen süre esas alýnarak belirlenir. Kýsmi süreli çalýþma hallerinde, kýdem tazminatý hesabýnda iþçiye kýsmi süreli çalýþma karþýlýðý olarak ödenen aylýk ücreti dikkate alýnmalýdýr.
Yazýlý sözleþme ile iþçinin yapmayý üstlendiði iþle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulmasý halinde iþ görme ediminin yerine getirileceðinin kararlaþtýrýldýðý iþ iliþkisi, çaðrý üzerine çalýþmaya dayalý kýsmi süreli bir iþ sözleþmesidir. Hafta, ay veya yýl gibi bir zaman dilimi içinde iþçinin ne kadar süreyle çalýþacaðýný taraflar belirlemedikleri takdirde, haftalýk çalýþma süresi yirmi saat kararlaþtýrýlmýþ sayýlýr. Çaðrý üzerine çalýþtýrýlmak için belirlenen sürede iþçi çalýþtýrýlsýn veya çalýþtýrýlmasýn ücrete hak kazanýr. Ýþçiden iþ görme borcunu yerine getirmesini çaðrý yoluyla talep hakkýna sahip olan iþveren, bu çaðrýyý, aksi kararlaþtýrýlmadýkça, iþçinin çalýþacaðý zamandan en az dört gün önce yapmak zorundadýr. Süreye uygun çaðrý üzerine iþçi iþ görme edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Sözleþmede günlük çalýþma süresi kararlaþtýrýlmamýþ ise, iþveren her çaðrýda iþçiyi günde en az dört saat üst üste çalýþtýrmak zorundadýr.
Uzaktan çalýþma iþçinin, iþveren tarafýndan oluþturulan iþ organizasyonu kapsamýnda iþ görme edimini evinde ya da teknolojik iletiþim araçlarý ile iþyeri dýþýnda yerine getirmesi esasýna dayalý ve yazýlý olarak kurulan iþ iliþkisidir. Uzaktan çalýþma iþ sözleþmesinde; iþin tanýmý, yapýlma þekli, iþin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine iliþkin hususlar, iþveren tarafýndan saðlanan ekipman ve bunlarýn korunmasýna iliþkin yükümlülükler, iþverenin iþçiyle iletiþim kurmasý ile genel ve özel çalýþma þartlarýna iliþkin hükümler yer alýr.
