Okurumuz Engin beyden bir mail aldım, oldukça samimi ve kanayan bir yaraya parmak basması sebebiyle de isteklerini yazıma aldım.
Diyor ki Engin bey, “Resul Üstadım, yazılarınızı okuyarak aydınlanıyoruz teşekkürler. Çevremizden duyduğumuzu derledim topladım yazıyorum, tekrardan. Okullar üniversiteler açıldı, masraflar için gençler, part-time çalışmaya yöneldiler yarım ay çalışıp 800 lira kazanıp geçinebilmeleri için.
Part-time çalışanlar konusunda iş dünyasını aydınlatmanızı kanun yönetmelik yargı kararı ışığında, rakamsal örneklendirerekten yazmanızı öneriyorum, tekrardan. 2 yazınızı kapsar bu konu zaten.
Part-time çalışanlar mağdur, garip, hakları gasp altında. Haklarını da, ne yapacaklarını da bilmiyor çoğu genç.
Kimler: part time çalışanlar, fakir, genç, öğrenci, şimdiyse iş bulamadığı için yarım işe maaşa razı olan insanlarımız.
Nerede: marketlerde, mağazalarda, restoranlarda, yazın turistik tesislerde, anketçi şirketlerde.
Patron tarafı: işsizlik ve işten çıkartmalara karşı patronlarda artık herhalde parttime çalışmaya dönecekler gibi görünüyor, onlarda bilmiyor, mevzuatı bilenlerde kurnazlık yapıyor.
Nasıl: sigortasız, sigortalı, yarım maaşa, ayakta çalışarak herşey 800 lira için.
Yeni sorun: tam çalışırken part-time çalışmaya geçin, yoksa işten atarız denilen tam zamanlı işçilerden tutun da, özlük haklarını gasp etmek için, işçileri tam süreliden part-time çalışmaya çevirip yarım özlük ödemek isteyenlere kadar türlü türlü sorunlar var.
Özlük hakları:
Tam süreli çalışma ile part-time çalışanlara ayrımcılık yapan, kıdem tazminatı hakkınız yok diyen şirketler var. Yılda altı ay çalışıyorsunuz iki yılda bir kıdem hakkınız var diyen, bir ayda yarım ay çalışıp ta, çalışılmayan diğer yarım ayı, işten çıkarttığında, sanki part-time çalışma sözleşmesindeki çalışılmayan süre olan diğer yarım ayları ücretsiz izin görüp, kıdemden saymayanlar var. İhbar süresine hakkınız yok part-time’da ihbar yok diyen işyerleri var. Yıllık izniniz yok diyen var.”
Part-time yada kısmi süreli çalışma işverenler tarafından özellikle hizmet sektöründe emek ihtiyacının az olması ve maliyet avantajı nedeniyle, işçiler bakımından ise boş zamanlarında çalışılmasına imkan vermesi, ev, okul ve diğer sosyal yaşamlarını kısmadan çalışabilme fırsatı vermesi bakımından tercih edilmektedir. Part-time ya da kısmi süreli çalışma özellikle öğrenci, ev hanımı ve emekliler tarafından tercih edilmektedir.
Part-time yada kısmi süreli çalışma, işçi ve işveren arasında yazılı iş sözleşmesi ile haftaık çalışma süresinin üçte ikisinden daha az olan çalışmadır. İş Kanununa göre, genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saat olup, bu durumda part-time yada kısmi süreli çalışma 45 saatin üçte ikisi olan 30 saatten daha az bir çalışmadır.
Önümüzdeki hafta kısmi süreli çalışmayı ayrıntılı olarak ele alacağız.
Okurumuz Tuncay D., “Benim 2008-2012 yılları arasında banka da çalışmışlığım bulunmaktadır. Primlerim bankanın munzam sandığına yatırılıyordu. Bu zaman zarfındaki primlerimi bankamdan sisteme giriş yaptırdım. E devlette SGK gün sayımda gözükmüyor. Farklı banka ekranında gözüküyor. Bu primleri SGK’ya nasıl ekletebilirim. Prim sayım SGK çalışmalarımı gösteriyor. Banka primlerim başka ekranda çıkıyor. Emekli olurken nasıl olacak?” diye soruyor.
Banka sandıklarında prim ödemesi olanlar için SGK, bir entefrasyon programı açtı. Gesak isimli programa ilgili banka sandığı tarafından hizmet girilince SGK Hizmet dökümlerinde bu hizmet görünüyor. E-Devlet programında bu hizmetin size gösterilmemesi hizmetinizin birleşmediği anlamına geliyor. SGK’ya gidip hizmet dökümü alınca bu dökümlerde banka primlerinizi de göreceksiniz.
