Bir süredir dijital platformlarda 2. Dünya Savaþý belgeselleri dikkat çekici. Birçoðu Hitler'i ve Nazi dönemini etraflýca anlatan belgeseller ve ayrýca sinema filmleri.
Bugünlerde sinema dünyasý Oppenheimer filmini tartýþýyor. Filmde atom bombasýný icat eden bilim adamýnýn hikayesi anlatýlýyor. Atom bombasýný kullanarak Hiroþima ve Nagazaki kentlerini yok eden ABD, bombayý kullanarak savaþý bitirebildiklerini iddia ediyor.
Yani Japonlarý durdurmanýn tek yolunun bu vahþi katliamý yapmak olduðuna inanýyorlar.
3. Dünya Savaþý'nýn içindeyiz dersek yanlýþ olmaz. Bir ekonomi gazetesinde bu ifadeleri kullanamazdým elbette. Ancak son yýllarda yaþanan olaylarý birbirinden baðýmsýz düþünmemiz saflýk olur. Bugün adýna Hibrit dediðimiz savaþý diðerlerinden ayýrt eden durumlar söz konusu.
Hibrit savaþ birçok savaþ türünü içinde barýndýrýyor. ABD'li savunma analisti Frank Hoffman, Hibrit savaþ kavramýný izah eden makalesinde Atinalýlar ve Spartalýlar arasýnda yaþanmýþ Peloponez Savaþý'ný ilk örnek olarak gösteriyor. 27 sene süren savaþta Spartalýlarýn birlik oluþu, isyana teþvikler ve sonrasýnda oluþan siyasi düzen Hoffman için ibretlik.
Hoffman, dünün düþmanlarý ve edinilen tecrübelerle geleceðin düþmanlarýný analiz etmek için farklý senaryolar üzerinde kafa yoruyor. Bu konuda onlarca stratejistin ABD'de ve Ýngiltere'de çalýþtýðýný vurguluyor.
"Bu melez savaþlar devlet çatýþmasýnýn ölümcüllüðünü ve düzensiz savaþýn fanatikliðini hararetle harmanlýyor. Bu tür çatýþmalarda geleceðin düþmanlarý (devletler, devlet destekli gruplar, kendi kendini finanse eden aktörler) þifreli komuta sistemleri, taþýnabilir havadan karaya füzeler ve diðer ölümcül sistemler dahil modern askeri yeteneklere eriþimden yararlanacaktýr." (bkz. F.Hoffman Hybrid Warfare and Challenges www.ndupress.ndu.edu)
Düzenli ordularýn caydýrýcýlýðýnýn dýþýnda gayri nizami ordularýn, terör örgütlerinin, toplumsal gruplarý kýþkýrtan ve sokaða sürükleyen istihbarat örgütlerinin çalýþmalarý bu sürecin birbiriyle koordinesini zorunlu kýlýyor.
Siber Savaþ, Uzay Savaþý, Ticaret Savaþý, Enerji Savaþý, Psikolojik Harp (Medya, Siviller, STK'lar) ve daha birçok alt baþlýk bu savaþýn kollarý.
Bugün dünyada yaþanan çatýþma 2. Dünya Savaþý'ndan çok farklý. Hiçbir devlet savaþ ilan edip tarih önünde yargýlanmak istemiyor. Atom bombasýný atanlarýn insanlýðý bir filmle kandýrarak makul gerekçe üretmeye çalýþtýðý zamanlardayýz.
Doðrudan savaþmanýn maliyetlerini iç kamuoyuna izah edemeyenler dolaylý yöntemler kurguluyorlar. Terör örgütleri, savaþ þirketleri istikrarsýz alanlarda filler için çimenleri eziyor. Enerji rotalarýný hedef alan örgütler, altýn ve elmas ticareti yapan savaþ þirketleri, silah baronlarýnýn test arenasý haline gelmiþ alanlar...
Ukrayna, Suriye, Nijer, Sudan... Küresel rekabette birbirine mesaj veren güçler için Hibrit savaþýn sadece birer cephesi deðil mi?
