Bu dünyada insanýn sorunlarýný çözme vaadinde bulunan popüler kültür, vaat ettiklerini verebilmenin çok uzaðýnda. Sadece bir göz boyama aracý olan ve hazzý yaþatmaya çalýþan popülizm insanýn gerçek sorunlarýný görmezden geliyor.
Yaklaþýk elli yýl önce bu alanda bir kýrýlma yaþandý ve popüler kültür iletiþim teknolojisi ile buluþarak sessiz sedasýz büyük bir devrim yaptý. Bu devrimle de iktidarýný ilan etmiþ oldu.
Popüler kültür, insanlarýn egolarýna hitap eden, acýyý ve ölümü unutturan, hazzý ve coþkuyu, kýsaca hedonizmi telkin eden, herkesin böyle bir yaþam biçimini paylaþmasýný hedefleyen bir dünya kurmaya çalýþtý.
Bunu duygusal ve düþünsel noktalara taþýyarak insanýn; aç olduðu beðenilme duygusunu kýþkýrtmanýn yanýnda, duçar olduðu acýlarý dijital mecralarda iletiþim marifetiyle unutabileceði imkanlar sundu.
Popüler kültür, imkansýzlýklar nedeniyle tüketerek mutlu olma þansýný elde edemeyen, hazza ulaþamayan kiþilere iletiþim teknolojisinin geliþmesi sayesinde sadece bir cep telefonuyla ulaþabilecek bir dünya kurdu.
Çizdiði bu çerçeveyle herkesi teslim almýþ durumda ve bütün dünya bundan etkilenmiþ gözüküyor. Bu bir iktidardýr, bir din görünümünde insanlarý teslim alma ve bir yerlere doðru çekme gayretidir.
Popüler kültür insanýn; sabýr göstererek, mücadele vererek, acýlarý anlamlandýrarak var olma mücadelesini terk etmesine sebep oldu ve damak tadýndan tutun da duygusal hazlara, beðenilmekten onaylanmaya kadar bütün insani duygularý önümüze koyarak bir bakýma yeni bir "life style" oluþturdu.
Yolumuzu deðiþtirip açtýðý yeni yoldan gitmemizi istiyor. Bu aslýnda bir din çaðrýsý gibidir.
Ama bu çaðrý sýradan bir çaðrý deðildir: Siz hazza ulaþamadýnýz, beðenilmediniz, paraya sahip deðilsiniz, baþarýyý ve mutluluðu yakalayamadýnýz, insanlar sizi pohpohlamýyor, acý ve keder her bir yanýnýzý sarmýþ durumda öyleyse; biz acýnýzý unutturacak dijital yöntemlerle yanýnýzdayýz, kendi profilinizi, hatta mahremiyetinizi sergileyerek herkese gösterebileceðiniz, herkesinkine de ulaþabileceðiniz, sýnýrý olmayan eðlencelerle mutlu olabileceðiniz, hesap vermek zorunda kalmayacaðýnýz, yasaklarýn ve emirlerin olmadýðý, iyilikte örnek olup kötülüðü durdurmak zorunda olmadýðýnýz imkânlar sunuyoruz!
Bu çaðrý insanýn hayatýný bütünüyle kuþatan bir çaðrýdýr!
Popüler kültür adeta peygambersiz bir din olarak karþýmýzda. Ýnsanlarý, daha çok da duçar olduklarý acýlar üzerinden, sunduðu haz yöntemleriyle teslim almak istiyor.
Ancak biz acýlarý anlamlandýrarak aslýnda acýnýn da hazza dönüþebileceðini, acý ile hazzýn ayrýlamaz ikizler olduðunu bilmeliyiz. Acýyý, olumsuz ve mutlaka yok edilmesi, üstünün örtülmesi gereken bir duygu olarak görmüyoruz. Hayatýn bir parçasý olduðunu biliyoruz. Týpký ölüm gibi.
Popüler kültürün en büyük hedefi ölümü unutturmaktýr. Halbuki ölüm, hayatý daha canlý ve anlamlý kýlar. Dünyaya hafife alýr bir bakýþla bakmamýza, onu gözümüzde olduðundan fazla büyütmememize yardým eder.
Ölümlülük düþüncesi; masivanýn zorluklarýný hafife aldýðýmýz bir aynadýr. Kaosa ve bunalýma iten korkutucu bir gerçeklik deðildir.
Demek ki, din bizi ölüm ve ötesine hazýrlýk için güzel bir anlam dünyasýna çaðýrýrken popüler kültür kendi dünyasýna hapsederek bir kaosun içine çekip gerçeklerle yüzleþmemizi engellemektedir.
Ölüm gerçekliktir ve popüler kültürün ölüm hakkýnda söyleyebileceði tek kelimesi yoktur.
Popüler kültür, insaný, sunduðu bütün haz kaynaklarýyla teslimiyete zorlamaktadýr ve bunu bir ölçüde baþarmýþtýr.
Popülizme teslim olmanýn panzehri, yine "teslimiyet"tir. Ama farklý bir teslimiyet!
Kan dolaþýmýmýz ya da biyolojik devinimimiz elimizde olmadan nasýl gerçekleþiyorsa, bizim üzerimizde istesek de deðiþtiremeyeceðimiz bir gerçekliðe/Hakka, hayatýmýzý kabzasýnda tutan ele teslimiyet...
Bunu bir sonraki yazýda biraz daha açalým...