Bütün devleþen canlýlar canavar mýdýr? Elbette, deðildir. Canavar ara sýra insanoðlunun aynada gördüðü surette belirir ancak! Soðuk Savaþ döneminin B sýnýfý filmlerinde komünizm ve nükleer savaþ korkusunun bir yansýmasý olarak sýkça ele alýnan, radyoaktivite yüzünden devleþen canlýlar motifi Paris’te Çýlgýn Macera / Un Monstre a Paris filminde karþýmýza bambaþka bir þekilde çýkýyor.
Seine Nehri taþmýþ Paris’in bir kýsmý sular altýnda kalmýþtýr. Eyfel Kulesi sanki bir gölün içinde yükselmektedir! Halk kendi yaptýðý tahta köprülerle ulaþým saðlamaktadýr. Belediye Baþkaný olma hýrsýyla kahramanlaþmaya çalýþan Emniyet Müdürü, bir çare bulacaðýna su baskýnýný halka unutturmak için kalplerine korku salmayý tercih eder. Bir þeyden korksunlar ve korunmak için ondan medet umsunlar!
Tuhaf bir tesadüf Müdür’e bu ucuz politik taktiði uygulamak için ona istediði fýrsatý verir: Bir sinema makinistiyle kurye arkadaþý teslimat yaptýklarý botanik laboratuvarýnda, keþfe çýkmýþ olan bilimadamýnýn maymun asistanýna býraktýðý bütün uyarýlara raðmen ortalýðý karýþtýrýrken kimyasal bir patlamaya yol açar. Bu arada maymundaki pirelerden biri devleþir!
***
Paris sokaklarýnda damlara kadar sýçrayarak dolaþan dev bir pire göreni dehþete düþürmeye yeter de artar! Peki bu devleþen pire bir tehdit midir? Çok yetenekli bir müzisyen ve dansçýdýr, sesi kulak okþar! Ama gel de bunu polise anlat! Adýnýn tam çevirisi Paris’te Bir Canavar olan bu canlandýrma film, siyaseten de ezber bozuyor. Toplumun asalak diye gördüklerinin, canavar diye korktuklarýnýn lider diye güvendiklerinden, kahraman diye alkýþladýklarýndan daha iyi olabileceklerinin altýný çiziyor.
Paris’te Çýlgýn Macera’da küçük izleyicilerimiz diyaloglarý Türkçe dublajla takip ederken siz de Fransýzca - Ýngilizce þarkýlarý bizzat ünlü þarkýcý Vanessa Paradis’ten dinleyebilirsiniz. 20. yüzyýl baþý Paris tablolarý fonunda ve slapstick komedinin tadýna vararak.
Büyük bir Disney ya da Dreamworks prodüksiyonu olmadýðý sürece
o güzelim, yaratýcý canlandýrma filmleri izleyici radarýnýn altýnda kalýyor nedense. Öncelikle bunlar çocuk filmi falan deðil, her yaþtan izleyici kitlesine uygun filmler. Öte yandan hem teknik hem estetik yönden hakikaten çok yetkin, salonlarýmýzý dolduran birçok banal, vasat canlý aksiyon filmden katbekat üstün yapýmlar.
Özellikle geniþ bir yelpazede sanatsever kitlenin canlandýrma türüne ayrýcalýk tanýmasý lazým. Vizyona bir canlandýrma çýktýðýnda -bir iki istisna dýþýnda- hemen koþup izlemenizde yarar var. Kimbilir kaç kere yazmýþýmdýr, ama yinelemekten çekinmeyeceðim. Canlandýrma sinema ötesi bir tür. Disiplinlerarasý çalýþmalarýn en üst noktalarýndan biri. Yapýsý gereði fantastik öðelere sahip. Çocuklarý hayal güçlerine körükleyecek bir masal aleminin içine çekerken, bizim büyütüldüðümüz masallarýn statükocu, ayrýmcý, en çok da cinsiyetçi zaaflarýna sahip olmayan öykülerle daha eþitlikçi bir dünya tasavvuru sunuyor onlara.
Siz belki çocuðunuza evdeki hayvanlarýn üstünde bulunan pirenin bir asalak olduðunu söyler, ondan sakýnmasýný ister, pire ilacý kullanýr, pire tasmasý takarken en önemli noktayý atlamýþ olabilirsiniz. Pire de bir can taþýyor. O da bu gezegeni dolduran canlýlar zincirinde bir halka. Hiçbir hayvan insanlarýn evlerinin içinde yaþamasý için yaratýlmadý. Ve hepsi pire, kene vb. asalaklar taþýr doðada. Onlarýn da iþlevi vardýr!
Canlandýrma filmlerde hem üst düzey bir sanatsal çalýþmanýn ürünlerinin tadýna varmak hem anaakým sinemanýn basmakalýp filmlerine alternatif bulmak mümkün.
