Bir müddetten beri düzenleme eksikliğinden dolayı pırlanta ithalatında ne gümrük var, ne de KDV var. Vakti ile ÖTV vardı o da mahkeme kararı ile iptal edilmiş. Sanki gizli bir el, bu ithalatı tamamen her şeyden muaf yaptırırken, ham elması getireyim, onu burada işleyeyim istemine sakın ha canını yakarım deme düzenlemesi gelmiş.
Malum pırlanta elmastan işleniyor. Elmas iki sınıfa ayrılıyor. Birinci sınıf sanayi uygulamalarına yatkın olanlar, ikinci sınıf ise pırlanta (ziynet eşyası) yapımına uygun. Mevzuata göre ziynet eşyası yapımına uygun olan elmasa %20 ÖTV var. Yani ben, içeride pırlantayı üretmeye kalksam hammaddesine %20 ÖTV ödeyeceğim. Hâlbuki pırlantayı mücevher olarak ithal etsem hiçbir vergi vermeyeceğim (çok küçük bir oranda üzerindeki işçilik için vergi var, bedelin %1 ini dahi bulmaz).
Pırlanta ithal edilirken de bedel düşük gösterilebiliyor veya cepte-valiz de geldiği için de kayıt dışı ekonominin asli unsuru oluyor. Bu tabloya göre, ülke içinde elmas işçiliği yapmayın, ithal edin (gizli-açık) zaten vergisi yok deniliyor.
Halbuki pırlantanın yurt içinde kesilmesi, işlenmesi halinde bedelin birkaç misli katma değer oluşuyor. Çarpıklığın giderilmesi halinde çok kısa bir zamanda yüz bin kişiden fazla kişiye iş imkanı doğacaktır. Bu konuda rakibimiz Hindistan. Onlarla rekabeti, bizdeki vergi istisnası alabilen fiziksel engelli gençlerimizi kullanarak aşabiliriz.
Hindistan pırlanta ihracatından 50 milyar$ kazanıyor, sektörde 1,3 milyon kişi çalışıyor. Biz ise sadece ithal edip iç pazara satabiliyoruz. Bu çarpıklık niçin giderilemez anlamak mümkün değil. İstatistiklere göre işlenecek elmas ithalatından 2 milyon dolar ÖTV alıyoruz, buna mukabil 100 milyon dolar vergi kaybına uğruyoruz. Bu çarpıklığı, görevli olduğum İstanbul Ticaret Üniversitesinde mücevherat mühendisliği bölümünde sektördeki dar boğazları inceleme vesilesi ile gördük. Evet, yüz binleri bulacak bir istihdam ile katma değeri milyar doları bulacak bir sektörde hammaddeye vergi, bitmiş mamule vergi muafiyeti uygulama garabetini devam ettirmekte ısrar ediyoruz. Yapılacak iş çok basit, Bakanlar Kurulu kararı ile pırlantaya işlenecek elmas için ÖTV’nin sıfırlanıp KDV’nin konulmasıdır.
Dünyanın önde gelen pırlanta ihraç eden ülkeler de (Belçika, A.B.D, Hindistan) hammaddeye ÖTV veya benzeri bir vergilendirme yok. Bizde ham elmas üretimi olsa, yerli üretimi korumak adına bu vergiyi koyduk diyebilirdik. Sıfır hammadde üretimimiz var ama bunun işlenmiş haline vergimiz yok. Birileri bize bunun sebebini açıklayabilir mi. Kendi el ve ayaklarımızı bağlamakta ısrar etmek kime fayda getirir.
