PKK ile mücadele, PKK’nýn þehirlerde “egemenlik” ve “özyönetim” kurma siyasetleri nedeniyle yeni bir aþamaya girdi. Daha önce aðýrlýklý olarak kýrsal alanda olan çatýþmalar, þehir hayatýný yoðun etkilemiyordu. PKK Suriye’de oluþturduðu kantonlarý Türkiye içinde de oluþturmaya çalýþýnca, çatýþmalar yerleþim merkezlerine taþýnmýþ oldu. Bu yeni durum Kürt meselesine yeni ve çok önemli dinamikler getirdi.
PKK’ya karþý yeni psikolojiler
PKK ve HDP lehine davranan Kürtler yakýn zamana kadar devleti mutlak zalim ve haksýz, PKK’yý ise mutlak mazlum ve haklý görme eðilimindeydi. Bu psikolojik hal ilk defa þimdilerde deðiþmeye baþladý. PKK’nýn sivilleri çatýþma alanýnda bulundurma, çatýþmayý evlere çekme, evlere el koyma, araç yakma siyaseti PKK’ya yakýn olduðu düþünülen, HDP’ye oy veren Kürtlerde karþýlýk bulmadý. PKK’nýn ayaklanma çaðrýsýna; sessiz kalma, sokaða çýkmama, her þeyi býrakarak göç etme tepkisi verdi. Ýlk defa PKK’yý sorumlu tutmaya baþladýlar. Açýkça olmasa bile, PKK’yý eleþtirmeye baþladýlar. PKK’ya karþý Kürt öfkesi olmaya baþladý. Bu kesinlikle yeni bir durum.
Devlete karþý yeni psikolojiler
Aslýnda Güneydoðu’daki Kürtler için yeni diðer þey de devlet ile ilgili algý. Kürtlerin bir kýsmýndaki “mutlak kötü devlet algýsý” deðiþiyor. Bu deðiþimin ana nedeni demokratikleþme ve çözüm süreçleri. Özellikle çatýþmasýzlýk döneminde oluþan ortam yeni dinamikler ve psikolojiler üretti. Ýlk olarak silahlý çatýþmanýn durmasý bölgeyi daha güvenli hale getirmiþti. PKK’nýn gündelik hayatý kontrol etmek için uyguladýðý baskýcý ve kaba siyasete karþý ise “devlet ihtiyacý” hissedildi. Ýlk defa devlet güç kullandýðý için deðil, düzeni kurmadýðý için eleþtirildi. Bu psikolojik ortamda devletin meþru güç kullanmasý genel kabul gördü, en azýndan itiraz edilmedi. Bu kesinlikle yeni bir durum, yeni bir
psikoloji.
Etkin güç ve psikolojik meþruiyet
Etnik temeller üzerine kurulu silahlý örgütlerle baþ etmek hem “etkin güç kullanýmý” hem de “psikolojilerde meþruiyet” oluþturmakla mümkün oluyor. Bu ikisinden birinin eksik olduðu durumlarda baþarýlý olmak oldukça zor. 90’lý yýllarýn zora dayalý, kaba þiddet politikalarýnýn sonuçlarýný gördük. Çözüm süreçlerinde devletin meþru güç kullanýmýný býrakmasýnýn da acý sonuçlarýný gördük. Bu iki unsurun yerli yerinde kullanýmýna ihtiyacýmýz var.
En az insan ölümü ile sonuç almak
Etkin güç kullanabilmenin ilk þartý nitelikli güvenlik personeline sahip olmak; ikinci þart ise, teknoloji kullanýmý. Amaç, bu iki unsuru etkili bir þekilde kullanarak “en az insan ölümü ile sonuç almak” olmalý. Eðer güvenlik personeli kaybý olursa bu psikolojilerde öfke ve intikam duygularý oluþturuyor. Terörü esas organize eden ve uygulayan kiþiler yerine sivillerin veya örgütle sempatizan düzeyindeki kiþilerin öldürülmesi diðer etnik grupta öfke oluþturuyor. Bu karþýlýklý öfkeler þiddet kýsýrdöngüsünü beslemeye baþlýyor.
Ýnsan onuruna dokunacak iþler yapmamak
Etnik temelde geliþmiþ ve belirli bir düzeyde kitleselleþmiþ örgütlerle mücadele de en önemli meselelerden biri de psikolojik meþruiyeti elde tutmak. Bunun yolu da hukuk sýnýrlarýnda kalmak ve insan onuruna dokunan þiddet uygulamamak. Örneðin, PKK’lý birinin cesedini araç arkasýnda sürüklemek insan onuruna dokunan bir davranýþtý. Bunu yapan kiþinin meslekten atýlmasý haklý ve gerekli bir uygulama oldu.
PKK ile mücadelede yeni dönem yeni tarz
Devlet PKK ile mücadelesinde yeni bir döneme girilmiþ oldu. Bu yeni dönemin dinamikleri mücadelenin seyrini etkileyebilecek düzeyde. Eðer güvenlik güçleri güç kullanýmýný, teknoloji esaslý ve etkili kullanabilir, demokratik meþruiyet içinde kalýr ve toplum psikolojisini dikkate alarak mücadele ederlerse, halk desteðini alýp, PKK’yý marjinalize edebilirler.
