Ben PKK’nýn düþme döneminde olduðunu düþünüyorum. PKK’nýn aslýnda güçlendiðini, Irak ve Suriye’de ulaþtýðý imkanlarla ileri bir boyuta geldiði tezi de dikkate alýnmaya deðer. O zaman iki yönlü bir geliþme içindeyiz. PKK eþ zamanlý bazý imkanlar bulurken, ayný zamanda pozisyonlarýný kaybediyor. O zaman iki deðiþim birlikte ele alýnarak, toplam sonuca bakmak gerekir.
Silahlý örgütlerin gücü nasýl deðerlendirilir?
Silahlý bir örgütün etki gücü ilgili birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluþur. Örgüte direk baðlý insan sayýsý, sahip olduðu silahlarýn miktarý ve çeþitliliði, yönettiði para miktarý, uluslararasý sistem de iþbirliði yaptýðý örgütler ve devletler, eylem yapma ve terör üretme kapasitesi, kitleselleþebilme kabiliyeti, meþruiyet derecesi, entelektüel ve halk desteði gibi faktörler gücün ölçülmesinde hesaba katýlabilir. Görüldüðü gibi bu faktörlerin bazýlarý somut ve maddi iken, diðerleri daha soyut ve psikolojik.
PKK’nýn gücü ne?
Þimdi PKK’nýn güç ölçümünü yapalým. PKK ülke içinde gönüllü katýlým oluþturmakta zorlanýrken, Irak ve Suriye’de yeni insan gücü imkaný buldu. Yine Irak ve Suriye’de DAEÞ’e karþý savaþçý güç olmanýn saðladýðý fýrsatla silah ve paraya daha kolay ulaþýr oldu. Hatta eline geçen yeni silahlarý Türkiye’ye taþýyarak güç kullanma kapasitesini arttýrdý. PKK yine DAEÞ’e karþý karada savaþabilen güç konumlanmasýný yaparak, uluslararasý güçler ile yeni iliþkiler kurdu. Bu faktörler bir arada düþünüldüðünde, son bir kaç yýlda PKK’nýn maddi gücünde artma olduðu söylenebilir.
PKK’yý Türkiye’de zayýflatan sosyal ve siyasal ortam
PKK devletin Kürtlerin kimliklerini reddettiði, dýþladýðý ve zorla asimile etmek istediði algýsýnýn olduðu bir psikolojik hale cevap vererek kendini var etti. Haklarýn ancak silahla alýnabileceði, devletin deðiþmeyeceði söylemi Kürtlerin bir kýsmýnda karþýlýk buldu. Geldiðimiz aþamada bu hal deðiþti. Devlet Kürt kimliðini kabullendi. Hak aramada demokratik siyaset ortamýný geliþtirdi. Demokratikleþme ve çözüm süreçleri silah kullanmanýn psikolojik meþruiyetini ortadan kaldýrdý. PKK bu yeni hale uyum saðlayacak dönüþümü yapmadý. Devletin dönüþtüðü ve PKK’nýn dönüþmediði bu yeni ortam PKK’nýn zayýflama süreçlerini baþlattý.
PKK’ya yakýn Kürtlerin PKK eleþtirisi
Bu yeni ortamda PKK’nýn meþruiyeti ve ona duyulan ihtiyaç azalmaya baþladý. PKK çözüm sürecini bozup, silahlý eylemlere baþlamasý ile de þiddet gündelik hayatý ve psikolojileri olumsuz etkiledi. Sonrasýnda ise “hendek siyaseti” ve “halk ayaklanmasý” siyaseti geliþtirmeye çalýþmalarý Güneydoðu’daki birçok ilçede can güvenliðini ve gündelik hayatý yok edip, Kürtleri zorunlu göçe zorlayan þartlarý oluþturdu. PKK’nýn beklediði halkýn topyekûn devlete isyan etmesi, Arap Baharý benzeri halin oluþmasýydý. Geliþmeler PKK’nýn beklediði gibi olmadý. PKK’ya yakýn olduðu beklenen Kürtler bu sürecin maðduru oldular ve ilk defa PKK’yý sorumlu tutmaya baþladýlar. PKK’ya karþý halk öfkesi olmaya baþladý. Bu kesinlikle yeni bir durum.
Kürtler PKK çaðrýlarýna olumsuz cevap verdi
PKK’nýn sivilleri çatýþma alanýnda bulundurma, çatýþmayý evlere çekme, evlere el koyma, araç yakma siyaseti PKK’ya yakýn olduðu düþünülen, HDP’ye oy veren Kürtlerde karþýlýk bulmadý. PKK’nýn ayaklanma çaðrýsýna; sessiz kalma, sokaða çýkmama, her þeyi býrakarak göç etme tepkisi verdi. Açýkça olmasa bile, PKK’yý eleþtirmeye baþladýlar.
Kanaatimce PKK özellikle Irak ve Suriye’de insan, silah ve para açýsýndan güçlenmekle beraber; meþruiyet, fonksiyonuna ihtiyaç duyulma ve halk desteði azalmasýna uðradý. Halký kaybeden kaybeder. Devletler eninde sonunda halk desteði ve meþruiyeti kaybolan bir silahlý gücü yener.