Postalar halinde çalışma

Nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar halinde işçi çalıştırılarak işletilen veya nöbetleşe işçi postaları ile yapılan işlerde, çalışma sürelerine, gece çalışmalarına, hafta tatillerine ve ara dinlenmesine ilişkin özel usul ve esaslar Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikle belirlenmiştir.

Çeşitli işyerlerinde üretim 24 saat boyunca devam edebilmektedir. Bu durumda postalar halinde çalışma gündeme gelmektedir.

Turizm, özel güvenlik, sağlık hizmeti ve petrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri kapsamında işlerin yürütülen işyerlerinde faaliyet gösteren alt işveren tarafından yürütülen işlerde düzenleme 24 saatte iki posta olacak şekilde yapılabilir.

İşveren posta sayısı ile her postanın işe başlama ve bitirme saatlerini, postalar halinde çalıştırdıkları işçilerin ad ve soyadlarını, ara dinlenmelerini, hafta tatillerini ve bunlara ilişkin değişiklikleri düzenleyerek işyerinde işçilerin kolayca görüp okuyabilecekleri şekilde ilan etmekle yükümlüdür.

Gündüz çalışmalarında 11, gece çalışmalarında 7,5 saat sınırlamalarına dikkat edilmelidir. Toplamda 45 saati geçmemek kaydıyla gündüz vardiyasında 11 saat, gece vardiyasında 7,5 saat çalışmak eşitlik ilkesine uygun davranılacaksa mümkündür. Gündüz ve gece vardiyasında çalışan personellerin, izin, devamsızlık ve istirahat gibi haller hariç ay sonu çalışma saatleri aynı olmalıdır.

Gece dönemine denk gelen 20:00 – 06:00 saatleri arasında 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması yasaktır.

Posta sayısının değişmesi nedeniyle işçi ücretlerinde bir indirim yapılamayacaktır. Örneğin, haftanın 6 günü 7,5 saat çalışılırken, haftanın 5 günü 7,5 saat çalışma düzenine geçilirse, işçi ücretlerinde bir azalma olmamalıdır. Aynı durum bir gün içindeki posta sayılarının değişmesinde de geçerlidir. Ücretin azalması çalışma koşullarında esaslı değişikliği beraberinde getirecektir.

Gece postalarında 7,5 saatten çok çalışma yapmak yasaktır.

Örneğin, çalışanların gece postasında haftada 5 gün günde 9 saat, haftanın bitiminde de 45 saat çalıştığını düşünelim. Gece postasında 7,5 saatin üzerinde kalan 1,5 saat yasak çalışma olacağından yasak çalışma kısmı olan haftalık toplam 7,5 saatin çalışanlara %50 zamlı olarak ödenmesi gerekecektir.

Çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır. Örneğin çalışanın postası 16:00'da başlayıp 00:00'da sona ererse, çalışan ara dinlenmesini saat 20:00'den sonra kullanırsa gündüz çalışması, saat 20:00'den önce kullanırsa gece çalışması gündeme gelecektir.

İşçi postalarının en geç haftada bir değiştirilmesi gerekmektedir. Bir hafta gündüz postasında çalışan işçi sonraki hafta mutlaka gece postasında çalışmalıdır. Sürekli gündüz veya sürekli gece postasında çalışmak işin gereklilikleri hariç mümkün değildir.

Çalışanlar sağlık durumlarının gece çalışmasına imkan vermediğini kanıtlarsa sadece gündüz postasında çalışabilir. Ancak sadece gece postasında çalışmak mümkün değildir.

Günlük dinlenme süresi 12 saat olmalıyken, posta değişimlerinde dinlenme süresi en az 11 saat olmalıdır.

Örneğin, 14 Eylül günü 16:00 – 00:00 postasında çalışan işçi, 15 Eylül sabahı 08:00 – 16:00 vardiyasında işbaşı yapamayacaktır. En erken 16:00 – 00:00 veya 00:00 – 16:00 vardiyasında çalışması mümkündür.

Hafta tatili kural olarak 24 saattir ancak Yargıtay kararlarına göre 1 takvim günü olarak uygulanmalıdır.

Son olarak, tüm çalışanların sağlık koşullarının gece çalışması yapmaya uygun olup olmadığı araştırılması uygun olacaktır.