Ýþ Bankasý’nýn senelerdir tartýþýlan CHP iliþkisinde artýk normalleþme döneminin baþlayacaðýný Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan duyurdu. Her bakýmdan sorunlu olan bu iliþkiye gelin biraz daha yakýndan bakalým..
1) Ýlk sýkýntý bankanýn kuruluþ sermayesi. Ülke iþgal altýndadýr. Yani Hilâfet merkezi zor durumdadýr. Hindistan Müslümanlarý, Türkiye'ye yardým için kampanya baþlatýrlar. Emir Ali baþkanlýðýnda Hint Hilafet Komitesi (Indian Committee of the Caliphate) aracýlýðýyla para toplarlar. (Yaklaþýk 1.5 milyon Ýngiliz Sterlini) Para Ankara'ya ulaþtýrýlýr. Baþkomutan Mustafa Kemal Paþa'nýn talimatýyla Osmanlý Bankasý'na yatýrýlýr. Bu para daha sonra Atatürk’ün talimatýyla Celal Bayar tarafýndan çekilerek Ýþ Bankasý’na kuruluþ sermayesi yapýlýr. Gazi, daha sonra Hindistan Merkez-i Hilafet Komitesi Reisi Seyyid Çotani'ye;"Hindistan’dan gelen yardýmlar iþimize yaradý, çok teþekkür ederiz" diye mektup yollayacaktýr.
2) Cumhuriyetin ilk yýllarýnda, devletle iþ yapmak için bu bankada hesap açmak þart koþuluyor. Ve her hesap sahibine hisse senedi alma zorunluluðu getiriliyor. Ýþadamlarý verdikleri para karþýlýðýnda bir belge almadýklarý için, hak da iddia edemiyorlar. Bu hisseler için alýnan paralar ise CHP’ye gidiyor.
3) Ýþ Bankasý'nýn; yüzde 40.25'i Ýþ Bankasý Sandýk Vakfý'na, yüzde 28.09'u ise CHP'ye ait. Yüzde 31.66'sý ise halka açýk. Bu yüzde 28'lik dilimde elde edilen ve vasiyet gereði TTK ve TDK'ya aktarýlan rakam ise ortalama yýllýk 100 milyon lira gibi bir rakam. Bu rakam CHP tarafýndan ilgili kurumlara aktarýlýyor. Fakat CHP’nin, bu parayý vermek istemediði direndiði zamanlar da oldu. Mesela, 2004 yýlýnda CHP, ‘Artýk TTK ve TDK, darbe sonrasý, Atatürk'ün kurduðu kurumlar olmaktan çýktý’ diyerek dava açtý. Ve ödemesi gereken payý da ödemedi. Mahkeme, Atatürk'ün vasiyeti gereði CHP'nin Ýþ Bankasý hisselerinin 2000 yýlýna ait 326 milyar 615 milyon 596 bin liralýk temettü gelirinin, faiziyle birlikte 1 trilyon 190 milyar 750 milyon lira olarak CHP tarafýndan ödenmesine karar verdi. 2004 yýlýnda TDK ve TTK, bu gelirleri kendisine aktarmayan CHP aleyhine alacak davasý açtý. 2006 yýlýnda yeniden gündeme gelen temettü davasýnda Yargýtay, Ýþ Bankasý payýndan TTK'ya 1.2 trilyon ödenmesi kararýný verdi.
4) CHP, banka yönetiminde 4 üyeyle temsil ediliyor. Kemal Kýlýçdaroðlu da o üyelerden biriydi. Her birinin maaþý 12 bin lira. Ayrýca da yýllýk 800 bin TL huzur hakký var. Yönetim Kurulu üyeliði bittikten sonra da bankanýn diðer iþtiraklerinde çalýþmaya devam ediyorlar.
5) Normal þartlar altýnda bakkal dükkaný bile açmasý yasak olan siyasi partilerin böyle devasa bir bankaya sahip olmasý normal midir?
Ülkede tek parti dönemi sona erdikten millet iktidara geldikten sonra, 1950’lerde Menderes, 'CHP'nin Haksýz Ýktisaplarýnýn Ýadesi Kanunu'nu' çýkardý. Böylece Ýþ Bankasý'ndaki Atatürk hisseleri de Hazine'ye devredilmiþ oldu. Ýsmet Ýnönü o vakit Menderes'e, 'Atatürk'ün vasiyetini çiðniyorsunuz' diyerek muhalefet etmiþti. 27 Mayýs darbecileri, bu kanunu iptal etti. 12 Eylül darbesinde CHP kapatýldýðý için hisselerin temsili Cumhurbaþkanlýðý’na geçti. Parti açýlýnca yeniden parti o hisseleri aldý. Bugün belki de CHP, bizzat kendisi yasa teklifi verir ve “hiçbir maddi beklentimiz olmayan bu hisselerin bizim üzerimizden geçmesi yerine doðrudan aktarýlmasýný teklif ediyoruz” diyebilir.. Belli mi olur?
