Psikopat eþin þiddeti

Eþe yönelik þiddetin altý türünden en tehlikeli olanlarýndan biri psikopat eþin þiddetidir. Çünkü psikopat kiþilik özellikleri olan eþ, þiddeti eþi kontrol etmek ve yönetmek için bilinçli olarak kullanýr. Psikopat eþ eþini çaresiz býrakacak þekilde korkutur, sistematik döver, plan yaparak döver. Kadýna yönelik ölümcül veya aðýr þiddetin önemli bir kýsmý bu kiþilerden gelmektedir. Psikopat kiþiliðin toplumda %1-3 arasýnda olduðu kabul edilir.

***

Psikopatý tanýma kriterleri: Bu konuda Robert D. Hare’nin Takým Elbiseli Psikopatlar Ýþ Hayatýnda adlý kitabýný öneririm. Robert D. Hare “Hare Psikopati Ölçeðinde” psikopatlarý tanýmak için 28 kriter kullanýyor. Bu kriterler þu þekilde: Tatlý dil ve yüzeysel albeni, kendini olduðundan büyük görme, aþýrý uyarýlma ihtiyacý, patolojik yalan söyleme, aldatma ve hile yapma, piþmanlýk ve suçluluk duygusundan yoksun olma, sýð duygulaným, duyarsýzlýk ve empati eksikliði, parazit yaþam tarzý, davranýþ kontrolünde zayýflýk, rastgele cinsel iliþkide bulunma, çocuklukta davraným bozukluðunun olmasý, gerçekçi ve uzun süreli gayelerin eksikliði, dürtüsellik, sorumsuzluk, kendi davranýþlarýnýn sorumluluðunu üstlenmeme, çok sayýda kýsa süreli evlilik özgeçmiþi, çocuk iken suç iþlemiþ olma, þartlý tahliyenin iptali, suçlu olmaya yatkýnlýk.

Aðýr psikopat erkeðin öyküsü: Aðýr þiddetteki bir psikopatisi olan kiþiler için en tipik öykü þöyledir: Ýlkokuldan itibaren sýnýfta arkadaþlarýyla kavga eder. Okuldan kaçmaya baþlar. Okul içinde veya çevresinde çete kurar veya çete üyesi olur. Lise yýllarýnda uyuþturucu maddelerle tanýþmýþtýr. Madde bulmak için zorbalýk yapar. Býçaklý kavgalara karýþýr. Döverek sevdiði bir kýzý kendisiyle kalmaya zorlar. Bir kaç kez karakola düþer. Askere gönderildiðinde, askerde tekrarlayan kavgalara karýþýr. Kendini jiletler. Askerlik genellikle kavga ve hapisler nedeniyle uzar. Askerlik dönüþü adam olsun diye evlendirilir. Evlendirildiði kiþiyi sudan gerekçelerle döver. Kadýn evden kaçmaya çalýþýr. Yine döver ve aileyi tehdit eder. Suç iþler cezaevine düþer. Cezaevinde kavga eder…

***

Beyaz yakalý psikopatlar: Yukarýda alt sosyoekonomik düzeyden, sokaktaki jiletçi psikopat tiplemesinin örneðini verdim. Bir de psikopatýn kravatlý ve eðitimli olaný var. Eðitimli psikopatlar þiddeti daha incelikli kullanýyorlar. Kadýn avcýsý tarzlarý olduðu için, avlarýný elde edene kadar her türlü romantizmi gösteriyorlar. Kýz arkadaþlarýný güle boðuyorlar, onlarý hareketli aktivitelere katýp ayaklarýný yerden kesebiliyorlar. Vaadleri sonsuz ve bol keseden olabiliyor. Kadýnlarý kendine baðlayýp isterlerse tutup isterlerse atma haklarý olduklarýna inanýyorlar. Adalet ve vicdan duygularý neredeyse yok. Kendi yapýp ettiklerini kendi gözlerinde hýzla meþrulaþtýrýyorlar ve baþkalarýnýn da ona uymasýný istiyorlar. Döverken bile strateji uygulayabiliyorlar.

Psikopatlarýn etkin bir psikolojik tedavisi yok: Psikopatlar ancak etkin bir hukuk sistemi ve güvenlik sistemi ile durdurulabilirler. Bu kiþiler eðer eþlerine þiddetli ve riskli düzeyde þiddet uyguluyorlarsa, kadýn için en etkin strateji “kaç-kurtul stratejisi”dir. Özellikle kadýn konuk evleri bu kiþilerin eþleri için gereklidir. Kanada ve Amerika’da bu kiþilere eþe þiddet uyguladýklarýnda katýlmalarýnýn yasal olarak zorunlu olduðu “þiddeti önleme programý” geliþtirilmiþtir.  Bu program öfke kontrolü programlarýndan daha kapsamlý ve daha uzundur. Türkiye’de depsikopatlarýn eþlerine uyguladýklarý þiddeti durudrmak istiyorsak bu kiþiler için katýlýmlarý yasal olarak zorunlu “þiddeti önleme programý” geliþtirilmelidir.