Haftalar önce Asya Pasifik Ekonomik Ýþbirliði toplantýsýnda, Putin’le Trump’ýn görüþmesi beklentisi, yine gerçekleþemedi.
Putin’in bu durumu “iliþkilerin düzelmediði istikametinde gösterge olarak” yorumlamasý da, dikkat çekici oldu. Neden mi? Bu durumda “Suriye konusunda hangi konularda anlaþýldý” sorusu, kendi baþýna muallaklýðý gösteren unsur oldu. Kendi aralarýnda baþkanlarýn görüþmesini belirleyemeyen iki tarafýn, Suriye konusunda nasýl anlaþacaðýný da düþündürmedi deðil. Açýk söylemek gerekirse Putin; bu görüþmeye hazýrlýklý bir görüntü verdi. Lakin Beyaz Saray’ýn, bir kaç defa görüþme yeri konusunda tereddütleri veya deðiþim yapmasý, bir kanaati akla getirmektedir. Bunlar bahanedir ve Trump istemesine raðmen bunu gerçekleþtirmekte sýkýntý ile karþý karþýya kalma görüntüsü de, bu bahanenin parçasýdýr. Amerika’da; ciddi bir akýl, Rusya-Amerika iliþkilerini gerilim içerisine sürüklemede istekli! Ukrayna faktörünü her fýrsatta yazmamýn nedeni, tam da bu sürüklemedir. Ukrayna’da; “devlette etkili halkanýn, kimin elinde olduðu” sorusu, anahtar sorudur.
ABD Baþkaný ile Rusya Baþkanýnýn teke tek bir araya gelememelerinin görünürdeki nedeni ile gerçeði arasýndaki çeliþkiye bakýldýðýnda ise, Suriye konusundaki anlaþma görüntüsünün bir kaç nedeni söz konusudur.
Ýsrail’in bölgedeki geleceði meselesine, Ýsrail’in kurgusuna Trump’ýn ve baþkanlýk seçimlerindeki destek mekanizmasýnýn profiline baktýðýmýzda, Ýsrail faktörünün ne kadar ciddi bir faktör olduðunu giderek net anlýyoruz. Hatta þunu da anlýyoruz ki; Ýngiltere ile Amerika arasýndaki eylem ve strateji farklarý, giderek agresif eylemlerle süslenecektir. Suudi Arabistan’da görünürdeki taht kavgasýnýn arkasýndaki meselenin, Ýngiltere ile Amerika yandaþý olan Suud aile bireyleri arasýndaki çatýþmayý da görebiliyoruz. ABD; Ýngiltere’nin desteklediði veliaht prenslerin ortadan kaldýrmakla, bölgenin þekillenmesindeki gelecek hedeflerini de ortaya çýkarmýþ oldu.
Rusya önemli faktör ve ileride ABD’nin dengeye sokmak isteyeceði konumdadýr. Tam da bu nedenle Suriye’nin geleceðinde, Rusya’yý yeniden kullanýp, yeniden devre dýþý býrakma hamlesini de gözardý edemeyiz. Rusya’nýn; yeni stratejilerdeki profile göre önemli noktaya evirileceði görülmektedir. O nedenle Rusya’nýn Ukrayna ile savaþmaya itilmesi, yani sýcak savaþ ýsýtýlmasý ve çemberine NATO gemilerinin yerleþtirilmesi, Rusya’nýn lokal kavgaya itilmesi anlamýna gelmektedir. Türkiye’yi; PYD-PKK terör örgütleri ile alanda sýnýrlý konuyla meþgul edilmesi de, bölgenin tamamýndaki kurgudan dýþarda tutma gayretidir. Filistin meselesi ile uðraþmayan bir Orta Doðu portresi, Ýsrail’in mono devlet kurma planlamasýnýn terkibidir. Mýsýr’da Sisi’ye verilen önemin rengi, ileride daha net ortaya çýkacaktýr. Mursi’nin iktidardan gönderilmesine bakýldýðýnda, rastgele olmadýðý ve bugün ki Ýsrail þekillenme planlamalarýnýn bir parçasý olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Filistinlilere Filistin topraklarýndan kenarda hayat tasarlanmasý, bu rotada Mýsýr’ýn ve Sisi’nin rolü ve Ýsrail’i bu coðrafyanýn kalýcý patron unsuruna dönüþtürülmesinin Trump döneminde gerçekleþmesi için, Ýsrail’in yoðun bir þekilde devrede olmasý, ilerideki yeni ticaret hattýnda Ýsrail’i kalýcý bir patron haline getirme planýnýn da bir parçasýdýr.
Suriye’nin ve Suudi Arabistan’ýn bölünmesi, hem kontrol edilir kozun, hem de Ýsrail’in geniþleyerek Orta Doðu’nun esas devleti haline getirilmesi hedefi olarak, biraz sonra daha net karþýmýza çýkacaktýr.
Ýngiltere ile Amerika arasýnda kavga derinleþmese de, “çýkar çekiþmesinin giderek artacaðýna da þahitlik edeceðiz” gibi bir durumun da devrede olduðunu görmemiz lazým.
Evet, burada “ama hangi Amerika” sorusunu da veremeden geçemeyiz. FETÖ’yü, PKK’yý, DEAÞ’ý destekleyen Amerika’nýn; Ýsrail’in kontrolünde yeni Ýpek Yolu hattýný kontrol etmek, Çin’e kadar uzanan hattý sýnýrlý biçimde fazla uzaða gitmeden Amerikan hinterlandýnda tutma gayretini destekleyenler ile Anglo Sakson menfaati destekleyenlerin kavgasý, ileride farklý ittifaklarý da beraberinde devreye sokacak gibidir. Ýngiltere’nin; Türkiye’ye yakýnlaþma gereði duymasýný da, bu dönemde Türkiye’deki iç siyasette yeni seslerin çýkmasýna zemin oluþturulma gayretini de, bu konseptte deðerlendirmemiz lazým. Rusya’yý çöktürme, Türkiye’yi küçültme, Ýran’ý parçalama gibi hedeflerin devreye girdiði bu dönemde, Rusya ile iliþkileri daha iyi tutma ise, alternatif oyun kurgusu için eldeki argümanlarý pekiþtirecek. Ýran’la her ne kadar da sözüne amel edip edemeyeceði meçhul olsa da, iyi bir frekans ayarlama, bu dönemde hem Ýran, hem Türkiye açýsýndan anlam kazanmaktadýr. Rusya’yý ekonomik olarak dar çembere sokarak, bazý taktik emellerde razý olmakla, rüzgârýn Rusya’dan teðet geçeceði doðrultusundaki kanaate Rusya devlet aklýný inandýrma gayreti, üst akýl planlamasýnýn ve Yahudi lobisinin, Rusya’daki önemli çalýþmasýdýr. Türkiye ile iliþkileri soðuk rüzgârda tutma planý da, bu planýn parçasýdýr. Þimdi oyunu görüp bozabilenler, yeni aþamaya adým atacak ve beka sorununu kökten çözebilecektir.