Sanayi bölgelerinde suda bulunan ayný zamanda þarküteri ürünlerinin raf ürünlerini artýrmak için kullanýlan nitrit ve nitratin akciðer, özefagus ve böbrek kanseri sýklýðýný artýrdýðý ortaya çýktý.
Ülkemizde çevresel ve iklimsel deðiþikliklere baðlý olarak yeraltý kaynaklarý, nehir, deniz, toprak ve havanýn kirliliðinin artmasý besinlerde kanser riskini artýrdý. Kazakistan baþta olmak üzere atom enerjisi üretimi yapýlan Japonya, Rusya, Ýran ve Güney Amerika’da içme sularýnda nitrat miktarýnýn çok yüksek dozajlarda bulunmasý, bu su ile yetiþtirilen taze sebze ve meyvelerden alýnan toksik bileþenler sonucu özellikle akciðer, özefagus ve böbrek kanseri sýklýklarýnýn arttýðý görüldü.
Su ve topraktan geçiyor
Nitrit ve nitratý sýklýkla þarküteri ürünlerinin raf ömrünü arttýrmak için kullanýldýðýný biliyoruz. Ancak sebzelerden ýspanak baþta olmak üzere birçok sebzede ve doðal kaynaklardan içme sularýnda da bulunduðunu hatýrlatmalýyým. Çünkü nitrat sebzelerin yetiþtirilmesi sýrasýnda bulunan gübrelerde bulunmakta dolayýsýyla yiyecek ve suya da buradan geçer.
Tümörü çaðýran bileþik
Nitrit ve nitratý vücudumuza aldýðýmýzda organizma reaktif bir ürün olan nitros bileþiklerine dönüþür ve kanser etkili bir form oluþturur. Araþtýrmacýlar Nitrozamin denilen bu uçucu bileþikler vücudumuzda karaciðer tarafýndan etkisiz hale getirilse de yutak, akciðer ve böbrekte maalesef aktivasyonunun fazlasýyla arttýðýný bulan araþtýrmacýlar kanser hücrelerinin oluþmasý için ciddi risk oluþturduðunu kabul ediyor. Kazakistan’da yapýlan saðlýk taramalarý açýkçasý genetik temeller dýþýnda özellikle bu toksik öðelerin 1974’den 2010 yýlýna kadar laboratuar bulgularý ile desteklenerek akciðer kanserinde önemli rol oynayacak bir etkileþim gösterdiðini belirtildi. Rusya’da radyoaktif sýzýntý ve nitrozamin oluþturan öðelerin rüzgar ve yaðmur ile etrafa yayýlmasý ile tüketilen çay, sebzeler ve bu sularý tüketen hayvansal ürünlerde yüksek miktarda nitrit içermesi ile yýllar boyunca kanser vakalarýnda artýþa etki ettiðini gösteren ulusal raporlarda yayýnlanmýþtýr.
Sirkeli suda bekletin
Bu tip kanserlerden korunmak için endüstriyel atýklarýn bulunduðu þehirlerde kesinlikle açýkta su içilmemeli ve þiþelenmiþ güvenilir marka su tüketilmelidir. Kanserden korunmak için sebzeler ve meyveler bol sirkeli suda en az 20 dakika bekletilmeli bol suda durulanmalýdýr. Piþirme yöntemi olarak ne hayvansal ürünler ne de sebzeler kýzartýlmamalý, þarküteri ürünleri yenilmemeli ve de bu kanser bileþiklerinin vücutta toksik etkilerini azaltmak için sarýmsak, zerdeçal, soðan ve limonu da bolca tüketmek gerekmektedir.