DEAÞ örgütü, önlenemez bir hýzla Suriye ve Irak’ta ilerliyor. Haziran ayýnda Musul’u DEAÞ’tan kurtarmak üzere operasyon düzenlenmesi beklenirken, Ramadi kenti de düþtü. “DEAÞ, Baðdat’a daha da yaklaþtý” cümlesi yanlýþ olacak gibi, zira 2014 yýlýnýn Þubat ayýnda Felluce’nin düþmesiyle DEAÞ zaten Baðdat’a 70 km yaklaþmýþtý. Ramadi ise Baðdat’a 110 km uzaklýkta.
Baðdat’tan sorularýmý yanýtlayan bir yetkili sadece 200 civarý DEAÞ’lýnýn Ramadi’yi aldýðýný anlatýyor. 6000 civarý yerel güç adeta DEAÞ’a hediye etmiþ Ramadi’yi.
Bu kentin düþmesi ABD, Irak hükümeti ve uluslararasý koalisyon için hezimet niteliðinde. Musul’a DEAÞ örgütü birdenbire girmiþti. Beklenmedik bir anda geliþmiþti. Ancak Ramadi 13-14 aydýr çember altýndaydý ve adeta baðýrarak geldi DEAÞ iþgali. Kentin 10 km yakýnýnda olan DEAÞ örgütü sonunda kenti çatýþmadan ele geçirdi. Ýntihar saldýrýlarýyla panik ortamý yaratýldý. 16 Mayýs günü Ramadi’nin düþmesinden bir gün önce Irak özel kuvvetleri çatýþmadan kentten çýktýlar.
Silah üstünlüðüne raðmen çatýþmadan kentten çýkýlmasý, Irak açýsýndan tam bir itibar kaybý. Bölgeyi iyi bilen kaynaklarým bunda etkili olan nedenlerden biri olarak yerel güçlerdeki daðýnýklýðý gösteriyorlar.
Ýnancý azalmýþ ve Baðdat yönetiminden beklediði desteði alamamýþ yerel unsurlarýn kenti çatýþmadan terk ettiklerine dikkat çekiliyor.
Öte yandan, Ramadi’nin düþmesi Musul operasyonunu iki yönlü etkileyebilir uzmanlara göre. Haziran ayýnda olmasý beklenen Musul operasyonu daha da ertelenebilir. Ya da “haþti þaabi” denen yerel Þii milislerinin de katýlýmýyla daha etkili bir operasyon düzenlenebilir.
Peki uluslar arasý koalisyon ne yaptý? Ne yapabilir? Bir rehavetle bir hezimet modu arasýnda gidip gelen uluslararasý koalisyonun iki ana rolü var Irak açýsýndan. Eðit-donat faaliyeti ve hava saldýrýlarý.
Kaðýt üzerinde bu iki ana rol yazýlý olsa da Irak’ta sahada “uluslararasý koalisyon” ifadesinin karþýsýnda “rehavet” ve “hezimet” kelimeleri yan yana yazýlý duruyor. Tabii, farklý dengeler nedeniyle DEAÞ’ýn önü özellikle açýlmýyorsa.
Baþmüzakereci Volkan Bozkýr ve AB gündemi
AB Bakaný ve Baþmüzakereci Volkan Bozkýr hafta içinde gazetelerin dýþ haberler servisi yöneticileriyle yemekte bir araya geldi. Kýbrýs sorununun çözümüne iliþkin iyimser mesajlar verirken, hafta içinde açýklanmasý beklenen Avrupa Parlamentosu Türkiye raporuna iliþkin de raporun “bir son dakika deðiþikliði olmazsa” yaþanabilir olduðunu kaydetti. Rapor, seçimler sonrasýna kaldý. Pek çok konu gibi AB baþlýðý da seçimler sonrasýný bekleyecek. Bu arada, AB ile gümrük birliði konusunda son dönemde yoðunlaþan müzakerelerin devam ettiðini, “henüz sonuçlanmadýðýný” ve bu çerçevede bakanlýlar arasý bir kurul oluþturulduðunu not düþelim. Bu kurul Bozkýr’ýn koordinesinde seçimlerin ardýndan çalýþmalarýna hýz verecek. Koordinasyonun tek elden baþmüzakereci Volkan Bozkýr’da olacaðýný vurgulayalým. Seçimler sonrasý baþta vize ve gümrük birliði konularý olmak üzere hararetli bir AB gündemi bekliyor bizi.