Ramazan ayý ve Ramazan Bayramý ücret ihtilafý ile ilgili, çalýþanlara ve iþverenlerine yararlý olacaðýný umduðumuz iki konuyu ele alacaðýz. Ýlk konumuz Ramazan ayýnda kapalý olan iþyerlerini ilgilendiriyor.
Ramazan ayýnda kapalý iþletmelerde ücret ödenir mi?
Ramazan ayýnda bazý iþverenler, Ramazan ayý süresince iþyerini kapatmaktadýrlar. Bu süre zarfýnda çalýþmayan iþçilerin, Ramazan ayý ücreti talep etme haklarýnýn bulunup bulunmadýðý, zaman zaman iþçi ve iþveren arasýnda dava konusu olmaktadýr. Peki dava nasýl neticelenebilir?
Bu sorumuzun cevabý, aþaðýdaki Yargýtay kararýnda þöyle verilmiþtir;
‘’Somut olayda, iþyerinde Ramazan aylarýnda çalýþma yapýlmadýðý sabit olup, fiilen çalýþýlmayan bu sürenin ücrete tabi olduðu konusunda taraflar arasýnda düzenlenmiþ olan bir sözleþme hükmü veya iþyeri uygulamasý bulunmamaktadýr. Bu sebeple davacýnýn çalýþýlmayan Ramazan aylarýna iliþkin ücret alacaðý talebinin reddi gerekirken yazýlý þekilde kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykýrý olup bozmayý gerektirir.’’ (1)
Bu karar uyarýnca Ramazan aylarýnda iþyerinde çalýþma yapýlmadýðý durumlarda iþçiye ücret ödeneceðine iliþkin taraflar arasýnda düzenlenmiþ olan bir sözleþme hükmü veya iþyeri uygulamasý varsa, ücret ödenmelidir.
Bu noktada, iþyeri uygulamasý ne demektir sorusu akla gelebilir. Bir iþyerinde bir uygulama sözleþmede yer almadýðý halde adet haline gelmiþ ve iþçi ile iþveren de dolaylý olarak kabul etmiþse, bu uygulama iþyeri uygulamasý haline gelmiþ sayýlmaktadýr. Sanki sözleþme hükmü gibi uyulmasý mecburidir.
Yazýmýzda ele alacaðýmýz ikinci konu, Ramazan Bayramýnda çalýþtýðý halde bayrama mahsus ilave ücretinin ödenmediðini iddia eden iþçinin bunu nasýl kanýtlayacaðý sorusunun cevabýyla ilgili.
Bayram günü çalýþmasý nasýl kanýtlanýr?
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalýþtýðýný iddia eden iþçi, bu iddiasýný ispatla yükümlüdür. Ýþçinin imzasýný taþýyan bordro sahteliði ispat edilinceye kadar kesin delil niteliðindedir. Bordroda ilgili bölümünün boþ olmasý ya da bordronun imza taþýmamasý halinde iþçi, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalýþtýðýný her türlü delille ispat edebilir.
Ulusal bayram ve genel tatillerde çalýþýldýðýnýn ispatý konusunda iþyeri kayýtlarý, özellikle iþyerine giriþ çýkýþý gösteren belgeler, iþyeri iç yazýþmalarý, yazýlý delil niteliðindedir. Ancak, sözü edilen çalýþmanýn bu tür yazýlý belgelerle kanýtlanamamasý durumunda, taraflarýn dinletmiþ olduklarý tanýk beyanlarý ile sonuca gidilmesi gerekir.
Ýmzalý ücret bordrolarýndan, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödendiði anlaþýlýyorsa, iþçi tarafýndan daha fazla çalýþýldýðýnýn ileri sürülmesi mümkün deðildir. Ancak, iþçinin alacaðýnýn bordroda görünenden daha fazla olduðu yönünde bir ihtirazý (çekince) kaydýnýn bulunmasý halinde, ulusal bayram ve genel tatil çalýþmalarýnýn ispatý her türlü delille yapýlabilir. Bordrolarýn imzalý ve ihtirazý (çekince) kayýt taþýmamasý durumunda dahi, iþçinin bordroda yazýlý olanýn dýþýnda ulusal bayram ve genel tatil çalýþmalarýnýn yapýldýðýný yazýlý delille kanýtlamasý imkân dahilindedir. (2)
Ramazan Ayýnýn hayýrlara vesile olmasý dileðiyle...
(1)Yargýtay 22. Hukuk Dairesi 17.09.2014 2013/16777 E. , 2014/24197 K.
(2) Yargýtay 9. Hukuk Dairesi 07.04.2016 2014 /37438 E. , 2016/8709 K.
