Artýk önümüzdeki soru, “Hangi koalisyon?” sorusu hiç kuþkusuz. Ýki ihtimal var, ikisi de Ak parti’li. Ak Parti - CHP, Ak Parti - MHP. Her partinin her ihtimali kendi rasyonalitesi çerçevesinde deðerlendirmesi tabii.
Koalisyonun büyük ortaðý Ak Parti olacak ve yine tabii olarak onun kiminle ortaklýðý tercih edeceði ilk merak edilen konu. Bununla birlikte Ak Parti’nin tercihi yeterli deðil, ortaklýk edeceði parti ile rasyonalitesinin buluþmasý da onun kadar önem taþýyor.
Etyen Mahçupyan düne kadar Baþbakan Davutoðlu’nun “resmi” baþ danýþmanlarý arasýnda idi. Emekli oldu ancak halen danýþmanlýðýný sürdürüyor. Onun dün Akþam gazetesindeki yazýsýnýn baþlýðý “Niye CHP ile olmalý?” baþlýðýný taþýyordu.
Þu sýralar Ak Parti liderliðinin önüne “Koalisyon ortaðý” önerisi sunmaktan daha önemli olanýn, “Neden o?” sorusuna cevap vermek olduðunda kuþku yok. Mahçupyan tam da bunu yapýyor ve “Neden CHP ile?” sorusuna kendince cevap veriyor.
Yazýsýndan þu alýntýyý yaparak onun görüþlerini daha iyi yansýtabileceðimi düþünüyorum:
“....yüzeysel bir modernizmin etkisinin sürdüðü bu dünyada, çeperden gelen Ýslami kimlik taþýyýcýsý kendisini rasyonellik ölçütüyle kanýtlamak zorunda. AKP’nin de ‘global meþruiyeti’ iki unsura baðlýydý: Ekonomiyi rasyonel yönetebilmek ve dinle arasýna rasyonel bir mesafe koyabilmek. AKP birinciyi gerçekleþtirdi... Aslýnda ikincisi de sosyolojik zeminde baþ döndürücü bir hýzla ilerliyor. Ama AKP’lilerin de görmesi gerek ki son bir yýl içinde partinin ortak aklýnýn zayýfladýðý, her iki alanda da rasyonelden uzaklaþýldýðý izlenimi çok yaygýn hale geldi ve bunun nedeni bir ‘üst akýl komplosu’ deðildi. AKP bizzat kendisini ve imajýný yönetmekte yetersiz kaldý ve yanlýþlar yaptý...
“Bu partinin ‘global meþruiyetini’ yeniden saðlamasý ve yeni bir dönüþüm döneminin daha kapýsýný aralamasý lazým. Bunun için ideal bir fýrsat var: CHP ile koalisyon. Çünkü bu yeni bir ‘sýfýr noktasýnýn’ yaratýlmasý demek... AKP ve liderinin, býrakýn otoriterlik veya diktatörlük iddialarýný, doðrudan demokrasiye dayandýklarýnýn körler tarafýndan bile görülmesini saðlayacak bir adým bu.
“Böyle bir koalisyon sadece AKP’nin anlamýný yeniden kurgulamayacak. Parti içinde de normalleþmenin ve demokratikleþmenin kaldýracý olacak.”
Özet mi? Galiba þöyle:
- Ak Parti global meþruiyyet sorunu yaþýyor. Bunu ekonomik- dini alanda “rasyonaliteyi saðlamak”la gerçekleþtirmiþti.
- Ekonomide rasyonaliteyi koruyor, dini alanda sorun var.
- Yeniden rasyonaliteyi yakalamasý lazým, bunu CHP ile aþabilir ve global meþruiyyeti yeniden yakalayabilir.
Ak Parti kadrolarýnýn baþlangýçta içerdeki meþruiyyet sorununu aþmak için global destek aradýðý, bulduðu doðru. Ona “Global meþruiyyet” mi denir, olabilir. Türkiye’de iktidarlarýn oluþumunda o boyut yok farz edilemez.
Þu anda ise Ak Parti yönetimindeki Türkiye’nin global güç odaklarýyla sorun yaþadýðý açýk.
Soru þu:
Acaba bunda ekonomik ve dini alanda rasyonaliteyi kaybetmenin mi etkisi var, “Global odaklar”la baþka alanlarda “rasyonalite farklýlýðý” oluþmasýnýn mý?
Ben “baþka alanlar” dediðim meselenin, global odaklarla Ak Parti iktidarýnýn iliþkilerini türbülansa soktuðunu düþünüyorum.
Mesela AB ile Kýbrýs konusundaki politika farklýlýðý, daha doðrusu AB’nin Rum yönetimini Türkiye’nin bileðini bükmek için kullanmasý iliþkileri zehirledi.
Mesela Amerika ile iliþkilerde, “Ortadoðu’nun geleceði” üzerindeki rasyonalite farklýlýklarý türbülans oluþturdu.
19 Eylül 2014 tarihli Star’da çýkan yazýmýn baþlýðý “Ortadoðu rasyonali” idi. O yazý da “Bir devlet büyüðü”nün “rasyonaliteyi kaybettiðimiz” deðerlendirmesi üzerine yapýlmýþtý.
Kürt meselesinde Türkiye’nin Irak Kürdistan’ý ile yaptýðý özel petrol anlaþmasý Amerikan rasyonalitesine uymadý, karþýmýza PYD’yi çýkarmaya çalýþýyorlar.
Filistin-Ýsrail iliþkisinde rasyonalite farklýlýðýmýz var, Mýsýr’da, Suriye’de, Arap Baharý’nýn “Ýslamcý kadrolar”ý iktidara getirmiþ olmasýnda rasyonalitemiz uyuþmuyor. vs. Hele þu “One minute” meselesi.
Soru þu:
CHP ile ortaklýk bütün bu iþlere nasýl bir rasyonalite getirecek?
