Cüneyd Altýparmak
Cüneyd Altýparmak
Tüm Yazýlarý

Reformum anahtar kavramlarý (1)

Son birkaç gündür "reform" denilince gündeme gelen birkaç dava, karar ve kiþi var. Meselenin bu düzeye indirgenmesi, tartýþma zeminini de yok ediyor. Zira "ismi geçenlerin" siyasi yönü fazla bu da ister istemez ayrýþmaya müsait bir zemin ihdas ediyor. Bu çok tehlikeli ve ihtiyaç duymadýðýmýz bir þey aslýnda. Oysa reform, bütünleþtirmeye ve uzlaþmaya sevk etmeli ki ortaklaþma doðsun.

Reform taleplerinden herkesin farklý bir þey anladýðýný görüyorum. Konunun üç ayaðý var bence: Siyaset, ekonomi ve hukuk. Bu alanlarda bir dönüþüme gidilmesi gerektiði konusunda herkes hem fikir. Meselenin hukuk yönünde neler yapýlabilir veya hangi baþlýklar daha "gerçek" ona bakmak gerekiyor.

Reform iyidir, diri tutar

Reformlar, temel haklarýn güçlendirilmesi ve özgürlüklerin geniþletilmesinde çok önemli bir araç olduðu gibi demokrasilerin ve hukuk devletinin kendisini yenilemesinde ve hayatta kalmasýnda vazgeçilmez bir metodolojidir. Reformlar diri tutar. Direnci arttýrýr. Bunun için bu kavrama olumlu yaklaþmak gerekiyor. Bunun en bariz örneði Ak Partinin yirmi yýllýk serüveninde yatar. Reformlarý yapmasý ve uhdesinde toplanan bu inancý pekiþtirmesi, bir dinamizm getirmiþtir.

Þimdilerde yoðunlaþýlan alan Cumhurbaþkanlýðý Hükümet sistemi nedeniyle yürütme olsa da yasama, yargý ve siyasi parti sistemi baðlamýnda da meseleye bakmak gerekiyor.

Yasa yapým sürecindeki belirsizlik büyük sorun

Yeni sistemle "yürütmenin" yasa yapým sürecine doðrudan deðil dolaylý bir giriþimi mümkün. Bir milletvekili eliyle sunulan yasa tekliflerinin öncesindeki duruma dair net bir prosedür oluþturulmuþ deðil.

Bu konuda Cumhurbaþkanlýðýndaki Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüðünün etkin bir biçimde faaliyete girmesi gerekiyor. Tüm yasama süreçlerinde "resmen" yer almasý saðlanmalý.

Kurullarýn, ofislerin, bakanlýðýn, partinin veya bir baþka biçimde yasama hazýrlýklarýnýn ön aþamalarýnda neler yapýldýðý veya kimlerin yetkili olduðundan ziyade, metne meclis gündemine gelmeden önce hangi birimin son halini vereceðini belirlemek gerekiyor.

Milletvekillerinin konumunun hem profil hem de görev tanýmlarý anlamýnda güncellenmesi ve "yeniden tanýmlanmasý" þart... Bunun siyasi bir tasarým yönü olduðu kadar birtakým düzenlemeler ile mevzuat alt yapýsýna kavuþmasý gerekiyor. Zira illerdeki siyasi krizlerin birçoðunun altýnda yatan etken yereldeki siyasi nüfuz alaný oluþturma gayesi. Görevi yasama olmasýna raðmen tartýþmanýn farklý bir alanda seyretmesi, ister istemez vekillik görevini mecrasýndan uzaklaþtýrýyor.

Yargýnýn vatandaþa dokunan gerçek sorunlarý var

Reform yapabilen ve bunu sürdürülebilir kýlan, etkin ve samimi icra edenler toplum nezdinde raðbet görüyor. Hatýrlayalým Ak Partinin en fazla oy oranlarý aldýðý yýllardaki "reformist" çalýþmalarýný. Temel haklar, anayasa, AB vb. gündemle birçok deðiþime imza atýlmýþtý.

Buradan hareketle bu hýzýn "adalet hizmetleri yönünden" devam etse de temel haklar baðlamýnda duraðanlaþtýðýný görmekteyiz. Pek tabi bunun yaþanan son süreçteki meseleler ile ilgisi var. Ancak toplum ihtiyaçlarý ile güvenlik kaygýlarýný bir kefede tutacak bir yaklaþým da mümkündür. Özellikle yargýdaki birçok sorunun uygulamadaki yetersizlikten çýktýðýnýn düþünüyorum. Hakimlik ve savcýlýk mesleðinin bilginin yanýnda bir olgunlukla yürütülmesi gerekiyor. Bence en büyük reform, bu mesleklere dair niteliðin tesisinde sýfýr tolerans uygulanmasý olur... Uzayan yargýlamalar, karar verilmeyen dosyalar ve artan dosya sayýlarý vatandaþýn esas gündemi. Vatandaþa dokunan gerçek gündemi bulmak zorundayýz...

Geliþen internet ile artan suçlarla mücadele konusunda herkes mustarip. Faili bulunamayan dosyalar, hakaret edenin yanýna kar kaldýðý, iftira atanýn kimliðinin asla bilinmediði bir ortam var þu an. Bunlar için bir adým atýlmasý gerekiyor. Ýnternet, imar konusunda ihtisas mahkemelerini vb. sorunlarý konuþmak gerekiyor. Ýklim krizi kapýda ve kaç hakimimiz bir konuda karar verirken uluslararasý düzenlemelere atýf yapýyor? Reformsa niyet, bunlar esas baþlýklarýn birkaçý sadece... (devam edecek)